Ngày thứ Bảy 6 tháng 1 năm 2024 đã đánh dấu ba năm kể từ khi một đám đông có vũ trang xông vào Điện Capitol để ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Bây giờ chúng ta biết rằng đây không chỉ là một đám đông điên cuồng được kích động bởi một ứng cử viên bị đánh bại, mà là một phần của âm mưu nghiêm túc nhưng hèn hạ nhằm lật đổ nền dân chủ Mỹ.
Và từ đây, tại sao chúng ta cần một lộ trình cho một cuộc bầu cử an toàn và bảo đảm hơn vào năm 2024?
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nước Mỹ với các thể chế tư pháp, lập pháp, hành pháp đã phản ứng thế nào trong 3 năm qua? Cải cách, sửa đổi thường xảy ra sau các vụ bê bối – nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Lãnh đạo đa số đảng Cộng hòa tại Thượng viện khi đó, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (R-KY) đã gọi Donald Trump là “người phải chịu trách nhiệm về mặt thực tế và đạo đức” đối với cuộc nổi dậy nhưng khi luận tội kẻ chủ mưu, ông ta đã bỏ phiếu tha bổng. Lãnh đạo phe thiểu số đảng Cộng hòa tại Hạ viện, Kevin McCarthy cũng không hài lòng với sự việc tồi tệ xảy ra nhưng chỉ vài tuần sau đó, ông ta đã bay về Mar-a-Lago, quỳ mọp dưới chân Trump để được rửa tội vì đã lỡ mạo phạm đến giáo chủ.
Ủy ban quốc hội lưỡng đảng ngày 6 tháng 1 đã làm việc phi thường để vạch trần sự thật. Nhưng sự kiểm soát của Trump đối với đảng MAGA Trump chỉ ngày càng được củng cố thêm. Giờ đây, sau 3 năm, Trump vẫn an toàn trên xa lộ, chưa bị hề hấn gì, những tên tay sai trong ban tham mưu ma quỷ của Trump cũng vậy, vẫn chưa bị trừng phạt gì cả, Trump vẫn gọi ngày đáng xấu hổ 6 tháng 1 là một ngày đẹp trời và gọi những tên tội phạm cắc ké đại diện cho ông ta tham gia vụ tấn công là “những con tin chính trị”, hứa sẽ ân xá chúng tất cả ngay khi có lại được quyền lực. Và mới đây, Đảng Cộng hòa đã chọn người đứng đầu hệ thống lập pháp, là kẻ từng âm mưu phản đối bầu cử, một anh chàng đeo thánh giá trên cổ chuyên rao bán dầu rắn làm chủ tịch Hạ viện.
Có chuyện gì xảy ra với nước Mỹ, với người Mỹ từ sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 vậy? Nhiều người Mỹ bị nhiễm lan truyền một căn bệnh ung thư não, tự ngưng hoạt động, nguy suy nghĩ, ngưng nhận thức và cúi đầu theo một thứ mệnh lệnh mê tín dị đoan đến từ những tên bán dầu rắn.
Vì vậy, năm bầu cử sắp tới này đòi hỏi chúng ta không chỉ bảo đảm các cuộc bầu cử được luôn tự do và công bằng mà còn phải bảo đảm sẽ không có điều gì như ngày 6 tháng 1 có thể xảy ra một lần nữa. Nhưng những bệnh nhân của Trump có để yên cho những người Mỹ còn lại đưa ra quyết định chọn lựa một cách công bằng, hợp pháp hay không?
Đưa tin một cách trung thực, công bằng thì Trump đang dẫn trước Biden trong hầu hết các cuộc thăm dò đối đầu, mặc dù chỉ là một hoặc hai điểm phần trăm. Và đảng Cộng hòa rõ ràng đang tập hợp sau lưng Trump. Một cuộc thăm dò của Washington Post được công bố vào giữa tuần đã có một số phát hiện đáng kinh ngạc cho thấy đảng Cộng hòa ít quan tâm đến ngày 6 tháng 1 hơn nhiều so với ngay sau khi nó xảy ra và khi đó họ thực sự cũng không bận tâm lắm.
Tất nhiên, điều đó đòi hỏi trách nhiệm pháp lý phải đến với những kẻ đã gây ra ngày đáng xấu hổ đó. Điều đó đã bắt đầu xảy ra, khi Donald Trump cuối cùng cũng phải đối mặt với các cáo buộc liên bang và tiểu bang. Nhưng bấy nhiêu thôi là chưa đủ.
Nhưng điều làm tôi thực sự khó hiểu vô cùng, dù Trump liên tục phải chịu thất bại pháp lý liên tục. Ông ta đang bị loại khỏi các lá phiếu của hai tiểu bang. Luật sư của ông ta đều thừa nhận công khai rằng ông ta đã lãnh đạo một cuộc nổi dậy. Một báo cáo mới của Hạ viện nêu chi tiết gần 8 triệu USD mà ông ta đã kiếm thu được từ các chính phủ nước ngoài khi còn giữ chức tổng thống. Bao nhiêu là tai ương pháp lý, trách nhiệm giải trình khủng khiếp đến như vậy. Nhưng cho đến hôm nay, với Trump, vẫn không có gì quan trọng, không có gì rắc rối đến với ông ta cả.
Liệu một số người Mỹ sẽ sử dụng lá phiếu của họ – nghĩa là sử dụng các biện pháp hòa bình của quyền thiết yếu nhất của dân chủ – đó là quyền bỏ phiếu để đưa một kẻ chủ trương phát xít bạo lực trở lại nắm quyền cai trị đất nước này hay không? Thật đáng sợ khi câu trả lời là có thể, nhiều người Mỹ có thể không quan tâm đến sự sống còn của nền dân chủ, không quan tâm đến ngày đáng xấu hổ 6 tháng 1, không quan tâm đến những viễn cảnh xấu xí sẽ xảy ra như lạm dụng quyền lực để thanh trừng, trừng phạt và báo thù, không quan tâm đến vị thế số 1 của cường quốc đứng đầu thế giới sẽ sớm mai một nếu quyền hành lọt vào tay một tên gian thường chuyên lừa đảo và sẵn sàng bán mọi thứ để có tiền, kể cả bán nền dân chủ, bán nền cộng hòa hơn hai trăm năm tuổi. Nếu đúng là có một số ngưòi Mỹ không quan tâm những điều tôi vừa nói thì chắc chắn là họ dang rất sẵn sàng để bỏ phiếu cho Trump, để xem chủ nghĩa phát xít và một lãnh đạo độc tài sẽ hấp dẫn và lôi cuốn đến mức độ nào.
Đảng Cộng hòa rất hiểu động lực này trong nhiều năm trước đây. Ví dụ gần đây là cuộc chiến tranh Iraq. Sau vụ tấn công 11/9, những người theo chủ nghĩa tân bảo thủ cố gắng tìm cách để biện minh cho việc tiến hành chiến tranh ở Iraq. Và trong suốt năm 2002, Tòa Bạch Ốc của Bush đã thành công trong việc thay đổi quan điểm của công chúng. Họ đã làm điều đó phần lớn thông qua sự dối trá, nhưng họ đã làm được. Vào thời điểm Hoa Kỳ xâm lược Iraq, đa số đã ủng hộ nước này.
Sau hơn 22 năm, Trump cũng đã thành công trong việc thay đổi các cuộc thăm dò và nhận thức của nhiều người Mỹ. Những người Cộng hòa đã chấp nhận quy hàng không cần tiếng súng, quỳ xuống và đầu hàng Trump. Và đến năm 2016, Trump nói rằng ông ta sẽ tôn trọng kết quả “nếu tôi thắng” và tất cả những đảng viên Cộng hòa đã thay đổi và tin vào chủ thuyết bầu cử này của Trump, nói một cách khác, là chỉ có những ứng viên Cộng hòa mới được quyền tháng và cuộc bầu cử mới được xem là hợp lệ.
Đảng Dân chủ trong lịch sử không làm điều này. Khi các cuộc thăm dò không đứng về phía họ, họ có thói quen cúi đầu chấp nhận, không kêu ca, không phản kháng. Họ làm như vậy là đúng – nhưng nếu họ muốn giành chiến thắng thì thói quen này phải thay đổi. Họ cần phải vạch ra một kế hoạch ngay bây giờ để từng giai đoạn sẽ đưa ra một lập luận với cử tri trên cả nước, bất kể là cử tri luôn ủng hộ đảng Dân chủ hay cử tri độc lập hay cử tri còn đang lưỡng lự, rằng đến Ngày bầu cử sẽ khiến họ phải lo sợ trước viễn cảnh Trump quay trở lại Tòa Bạch Ốc. Điều này phải bắt đầu từ ngày 6 tháng 1 trở đi, phải đưa ra những quảng cáo liên tục để tấn công Trump và những tên nịnh thần ươn hèn trong đảng Cộng hòa. Hãy lấy những lời nói của chính Trump trên các phương tiện truyền thông, nói cho mọi người biết về cách họ sẽ áp đặt chủ nghĩa độc tài trong nhiệm kỳ thứ hai của ông ta như thế nào, ông ta sẽ làm gì. Hãy nói cho cử tri biết họ, người thân của họ, đám con cháu của họ sẽ mất đi những gì nếu Trump quay lại được với quyền lực.
Lời kết:
Trong năm 2022, Quốc hội đã ban hành một bản cập nhật đáng giá về Đạo luật kiểm phiếu bầu cử còn lỏng lẻo, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm trước khi cuộc tổng tuyển cử năm 2024 xảy ra.
Trung tâm Brennan đã xác định các mối đe dọa lớn nhất đối với một cuộc bầu cử an toàn và bảo mật, sau đó là các đề xuất cụ thể và rõ ràng dẫn cho các nhà lập pháp, công tố viên và thành viên Quốc hội của tiểu bang, những người đều có vai trò quan trọng trong việc đối đầu với hành vi từ chối bầu cử và phá hoại bầu cử để ngăn chặn chúng.
Liệu người Mỹ có sử dụng các công cụ dân chủ như quyền bầu cử để giao phó đất nước của họ vào tay kẻ hủy diệt nền dân chủ không?
Bây giờ nếu những người từ chối bầu cử thành công trong việc phá hủy nền dân chủ lâu đời nhất thế giới, người Mỹ sẽ không có ai để đổ lỗi ngoài chính người Mỹ.
Việt Linh
https://www.cbsnews.com/news/jan-6-opinion-poll-republican-disapproval-wanes-2024-01-06/https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/trump-jan-6-anniversary-fbi-b2473328.html