(CaliToday) – Toà cấp cao nhất tiểu bang New York bác bỏ kháng án lệnh bịt miệng của ông Donald Trump được toà cấp dưới ban hành đối với cựu Tổng thống trong vụ kiện dân sự thực hành kinh doanh gian lận.
Hồ sơ toà vào thứ Ba cho thấy, toàn bộ Toà Phúc Thẩm New York bác bỏ thách thức từ cựu Tổng thống vì nó không liên quan gì đến câu hỏi hiến pháp quan trọng. Toán biện hộ lập luận rằng, phát ngôn của cựu Tổng thống bị lệnh bịt miệng hạn chế bất hợp pháp.
Thẩm phán Engoron vào ngày 3 tháng 10 ban hành lệnh bịt miệng tối thiểu, cấm Trump công kích nhân viên của ông, sau khi cựu Tổng thống vào lúc phiên tòa đang diễn ra đã lên mạng xã hội Truth Social đăng hình phụ tá pháp lý của Thẩm phán, luật sư Allison Greenfield với Lãnh tụ Đa số Thượng viện Chuck Schumer. Trump gắn mác cho Greenfield là “bạn gái của Schumer,” và cáo buộc bà “tiến hành vụ này để chống lại tôi.”
Trong lệnh bịt miệng, Thẩm phán Engoron tuyên bố, những công kích cá nhân nhắm vào nhân viên của ông “không chấp nhận được,” và toà sẽ không “dung thứ trong bất cứ trường hợp nào.” Toà cấm Trump đăng trên mạng xã hội, email hay công khai những ý kiến về nhân viên toà, và nếu không tuân theo sẽ đối mặt với những hình phạt nghiêm trọng.
Trump và luật sư cáo buộc, Greenfield thiên vị chống cựu Tổng thống, dựa vào những đóng góp chính trị của bà đối với một số tổ chức đã ủng hộ Tổng biện lý New York. Họ cáo buộc, Greenfield “đồng xét xử” vụ kiện, dựa vào những tư vấn liên tục bà đưa cho ông Engoron.
Trong hồ sơ toà, toán luật sư biện hộ cho rằng, thân chủ chưa bao giờ đe doạ Thẩm phán, hay chánh lục sự của ông, và vì vậy họ không thể bị buộc phải chịu trách nhiệm cho những hành động của người khác. Biện hộ lập luận, quyền Tu chính Án thứ Nhất của ông Trump được chỉ trích và đưa ra ý kiến về việc thẩm phán và phụ tá pháp lý thiên vị mà không bị chế tài rất “quan trọng” để duy trì niềm tin công chúng vào phiên toà.
Toà Phúc Thẩm cấp dưới vào tháng 11 tạm thời ngăn chặn lệnh bịt miệng tổi thiểu trên, sau khi toán cố vấn pháp lý của ông Trump đệ đơn kháng án khẩn cấp, cáo buộc Thẩm phán thực thi lệnh bịt miệng “đặt ra hoài nghi nghiêm trọng” về năng lực giám sát vụ kiện dân sự “vô tư.” Thẩm phán David Friedman chấp thuận thỉnh nguyện của ông Trump sau hàng giờ lắng nghe tranh cãi từ hai bên.
Hội đồng Phúc thẩm gồm 4 Thẩm phán vào ngày 30 tháng 11 phán quyết, các luật sư biện hộ ông Trump đã sai lầm khi kiện Thẩm phán xét xử Arthur Engoron – người ban hành lệnh bịt miệng vào tháng 10 sau khi cựu Tổng thống bình phẩm, chỉ trích cố vấn pháp lý của toà. Hội đồng Phúc thẩm cho rằng, toán luật sư của ông Trump nên theo thủ tục kháng án thông thường, trước hết yêu cầu ông Engoron đảo ngược lệnh bịt miệng, và nếu bị bác bỏ thì thách thức quyết định đó lên toà cao hơn.
Toà Phúc thẩm đưa ra phán quyết chỉ một ngày sau khi hai bên hoàn tất lấy lời khai, thẩm vấn nhân chứng trong phiên toà xử vụ kiện dân sự do Tổng Biện lý New York khởi đơn kéo dài 2 tháng rưỡi. Phần tranh luận kết thúc sẽ diễn ra vào ngày 11 tháng 1 năm 2024, và toà dự tính sẽ có phán quyết vào cuối tháng 1.
Các luật sư của ông Trump vào tháng trước khởi kiện ông Engoron lên toà Phúc thẩm, phản đối lệnh bịt miệng và cáo buộc toà lạm quyền. Biện hộ đệ đơn vụ kiện theo Article 78 – luật tiểu bang cho phép khởi kiện một số quyết định tư pháp.
Hội đồng Phúc thẩm cho rằng, lệnh bịt miệng ông Trump không thể bị thách thức theo cách như vậy. Toà viện dẫn một phán quyết trước đây từ Toà Tối cao của tiểu bang gọi những vụ kiện như vậy là một biện pháp khắc phục đặc biệt (extraordinary remedy) – một thủ tục tìm trợ giúp tư pháp được cho phép khi không có phương pháp nào khác, phù hợp hoặc hữu ích.
Tổng Biện lý New York Letitia James (Dân chủ) vào năm 2022 khởi kiện dân sự, cáo buộc Donald Trump và công ty bất động sản của ông trong thời gian dài thổi phồng hay giảm giá trị tài sản để được ưu đãi vay hay bảo hiểm, và được giảm thuế. Bà James yêu cầu toà phạt bị đơn $370 triệu Mỹ kim, và cấm ông vĩnh viễn không được kinh doanh bất động sản ở New York.
Phiên toà kết thúc vào tuần trước sau khi hai bên có phần tranh luận kết thúc. Mặc dù bị cấm phát biểu trong thủ tục này, nhưng ông Trump tận dụng mọi cơ hội lên tiếng trước toà. Cựu Tổng thống phát biểu khi Thẩm phán Arthur Engoron tìm cách tìm hiểu xem Trump có tuân thủ theo quy định chỉ đưa ra ý kiến tập trung vào những vấn đề liên quan đến vụ kiện dân sự hay không. Khi được hỏi liệu có tuân theo các yêu cầu, Trump tỏ ra thách thức, “Chúng tôi có vấn đề ở đây, tôi là một người vô tội,” cựu Tổng thống nói. “Tôi bị người đang tranh cử chức truy tố, và tôi nghĩ phải vượt quá giới hạn thôi.”
“Đây là trò lường gạt tôi. Những gì diễn ra ở đây, thưa ngài, là gian lận đối với tôi,” cựu Tổng thống nói tiếp, trước khi quay sang tố cáo Thẩm phán không lắng nghe ông ta. “Tôi biết chuyện này làm ông chán.”
Trump cũng chỉ trích Tổng Biện lý, gọi bà James là người “ghét Trump, và sử dụng Trump để đắc cử.” Rồi cựu Tổng thống tiếp tục chỉ trích toà, “ông có nghị sự riêng, tôi đoan chắc hiểu điều đó.”
“Ông không thể lắng nghe tôi hơn 1 phút,” Trump nói tiếp khi Thẩm phán nhìn chằm chằm vào ông ta.
Ông Engoron cho biết sẽ đưa ra phán quyết vào ngày 31 tháng 1, mặc dù không hứa và không bảo đảm, nhưng sẽ cố gắng hết sức.
Hương Giang (Tổng hợp)