Chưa bao giờ có cuộc tranh luận về việc liệu cựu Tổng thống 45, Donald Trump có nên bị truy cứu trách nhiệm vì tất cả hành vi sai trái của mình, những hành động phi dân chủ, những lời lẽ đầy hận thù hay sự quản lý vô trách nhiệm hay không?
Câu hỏi luôn là làm cách nào để khiến việc Trump phải chịu trách nhiệm giải trình trở thành hiện thực?
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Chiến dịch tranh cử năm 2020 của Tổng thống Joe Biden đã đưa ra ví dụ thành công rõ ràng nhất, nếu thành công được đo bằng việc đánh bại Trump trong một cuộc bầu cử. Tất nhiên, ông có lợi thế khi tranh cử với Trump với tư cách là người đương nhiệm giữa lúc thất bại trong việc giải quyết đại dịch Covid-19, điều này thực sự khiến Biden khá dễ dàng tìm được tiếng nói của mình và tìm ra cách tốt nhất để đối đầu với Trump. Và mặc dù đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020, nhưng chiến thắng sát nút đáng ngạc nhiên của Biden đã đặt ra câu hỏi liệu Biden có được hưởng lợi từ sự kiệt sức của đất nước đối với Trump là người lãnh đạo của họ vào thời điểm đó hay không, chứ không phải bất cứ điều gì về ông ấy.
Hôm nay tôi đưa ra câu hỏi về Biden và câu chuyện tranh cử năm 2020 bởi vì, khi tôi xem chiến dịch Biden về cơ bản cố gắng thực hiện cùng một kế hoạch trò chơi chống lại Trump vào năm 2024, tôi không chắc nó sẽ hiệu quả như vậy. Biden là người đương nhiệm, và ông ấy sẽ khó khăn hơn rất nhiều để duy trì chiến dịch tranh cử về Trump và bằng cách nào đó tránh trở thành tâm điểm. Nhưng tôi không nghĩ chiến dịch Biden sai khi lấy Trump làm trọng tâm của cuộc bầu cử này.
Tác động của cuộc bầu cử năm 2024 sẽ rất lớn. Nếu Trump thắng, vai trò của Mỹ trên thế giới sẽ thay đổi đáng kể. Có lẽ đó là điều mà một số cử tri mong muốn – nhưng đừng nhầm lẫn, chiến thắng của Trump sẽ không mang đến kết quả cho người Mỹ, nước Mỹ và thế giới mà chỉ đem đến những hậu quả rất lớn. Từ cuộc chiến ở Ukraine đến kế hoạch hòa bình ở Trung Đông cho đến đối đầu với Trung Quốc, sự khác biệt giữa Biden trong 4 năm tới và Trump không thể nào rõ ràng hơn. Chưa hết, ngay cả khi tiền đặt cược cho tương lai của nước Mỹ với tư cách là ngọn hải đăng của tự do và dân chủ không thể cao hơn, thì rõ ràng đây chính là thời điểm quan trọng cho sự đặt cược cuối cùng của các cử tri, vì tương lai của chính họ, của thế hệ mai sau và của cả thế giới.
Chỉ vì một cuộc bầu cử quan trọng như thế này đối với tương lai của thế giới không có nghĩa là cử tri của đất nước này sẽ ngừng nhìn mọi thứ qua lăng kính của chính họ. Nhiều cuộc bầu cử ở Mỹ đã diễn ra mà cử tri không nhìn thấy hậu quả cho đến tận sau sự kiện đó, trong đó người ta nhớ đến năm 2000 và 2016 gần đây nhất. Những chiến dịch quá nhỏ và vụn vặt cuối cùng lại trở nên rất quan trọng đối với đường lối của đất nước.
Tôi đã sống ở Đức được hơn 20 năm và tôi biết được rằng nước Đức đã làm được một công việc to lớn khi sở hữu lịch sử của mình, từ bảo tàng về bản chất tàn bạo của chế độ Đức Quốc xã ở Berlin hay bảo tàng Do Thái của thành phố, nơi ghi lại chiến dịch có hệ thống kéo dài 12 năm nhằm phi nhân hóa và tiêu diệt người Do Thái khỏi Châu Âu. Tôi vẫn còn nhớ thời điểm chế độ Đức Quốc xã của Hitler ngày xưa đã từng ban hành sắc lệnh cấm người Do Thái ở Đức đi bộ ở nơi công cộng. Và tất nhiên, còn có những trại tập trung đã được lịch sử bảo tồn để thế giới và đặc biệt là nước Đức “không bao giờ quên”. Tất cả những cuộc triển lãm này đều có tác động vô cùng lớn đến tất cả mọi người, trừ những người thực sự vô hồn như những đảng viên Cộng hòa Mỹ, những người MAGA.
Không còn nghi ngờ gì nữa, lịch sử gần đây này là động cơ thúc đẩy rất nhiều thực thể trong nền chính trị Mỹ tự mình đưa ra quyết định để đối đầu với mối đe dọa được cho là từ Donald Trump. Bài học mà tất cả chúng ta đã rút ra từ lịch sử là đứng lên chống lại bạo chúa từ thời điểm sớm nhất và mạnh mẽ tiến bước chứ không phải chùn bước.
Trên thực tế, không thiếu những nỗ lực tốt nhằm đối đầu hoặc “ngăn chặn” Trump. Nhưng tất cả những nỗ lực này đều không được thực hiện bởi những lý do gần gũi chung quanh. Cho dù đó là các cuộc luận tội, cáo buộc hình sự, vụ kiện dân sự và hình sự, phương tiện truyền thông xã hội và phương tiện truyền thông chính thống, hay những nỗ lực ngăn cản ông ta có tên trong lá phiếu ở cấp tiểu bang, tất cả đều gặp phải sự đối đầu quyết liệt mạnh mẽ từ Trump và đảng Cộng hòa và những người MAGA.
Nhưng cũng thành thật mà nói rằng: Không có bất kỳ nỗ lực nào trong số những nỗ lực ngăn chặn Trump này sẽ có hiệu quả. Hầu hết các nỗ lực đều bị phản tác dụng. Hãy nhìn vào những phiên tòa dân sự, hình sự đó đây trên cả nước. Khi Trump đến tòa hiên ngang như một tổng thống đi kinh lý, được bảo vệ tận chân răng, đến nghe thẩm phán đọc cáo trạng xong hùng dũng lên xe đi về bằng máy bay riêng.
Lời kết:
Nói thẳng ra, người Mỹ đã bỏ lỡ nhiều cơ hội và thời gian để ngăn chặn Trump và người có quyền lực cũng như trách nhiệm cao nhất phải lãnh trách nhiệm vì đã để đất nước rơi vào cảnh nguy hiểm như ngày nay chính là Bộ trưởng Tư pháp, Merick Garland.
Nhưng nó diễn ra như thế nào trong thực tế? Trump chỉ đơn giản là tạo ra hệ sinh thái truyền thông xã hội của riêng mình, cho phép ông truyền đạt những lời bất bình điên rồ và hướng dẫn nền chính trị hướng đến sự bất bình của mình, trực tiếp trao đổi, thúc đẩy và tẩy não tới những người ủng hộ ông ta mà không gặp phải bất kỳ một lời răn đe hay cảnh báo nào từ các thể chế hành pháp, tư pháp của đất nước, ông ta mặc sức tự do tung hoành cứ như thể là một ông Vua thứ hai đang điều hành một lãnh thổ nhỏ hơn trong cùng một quốc gia với một ông Vua thứ nhất đang điều hành việc nước của một lãnh thổ chung lớn hơn.
Điều đáng sợ nhất về ngày quay lại của một kẻ nguy hiểm, bị rối loạn nhân cách, tánh tình bất nhất và trong đầu đầy những kế hoạch trả thù là điều có thực và có thể xảy ra. Merrick Garland và một số người khác cũng như những người trong ngành truyền thông báo chí đã từng mang ý nghĩ, hãy bỏ qua, phớt lờ sự nguy hiểm thì đất nước sẽ bình yên, bản thân sẽ được an toàn, rõ ràng đó là những quan niệm sai lầm và họ sẽ phải nhận hậu quả đến với họ nếu “chó nhảy bàn độc” thành công trong tháng 11 năm nay.
Sau gần một thế kỷ, nhiều người Đức vẫn chưa có được câu trả lời từ những người xưa hầu hết đã thành người thiên cổ, rằng tại sao họ đã không ngăn chặn Adolf Hitler từ lúc đầu? Tại sao một quốc gia văn minh như Đức lại đưa một tên bạo chúa như Adolf Hitler lên nắm quyền? Tại sao không ngăn chặn ông ta sớm hơn? Tại sao phải cần đến một cuộc chiến tranh toàn cầu mới ngăn chặn được ông ta? Tại sao người Đức lại đưa ông ta ngồi vào ghế Thủ tướng ngay từ đầu? Tại sao người dân Đức không tự đứng lên ngăn chặn ông ta và Đức quốc xã?
Những câu hỏi này, tôi tin rằng chúng cũng sẽ được những người Mỹ thuộc những thế hệ mai sau, trong cuối thế kỷ 21 này hay trong thế kỷ 22, chúng sẽ có những câu hỏi “Tại sao?” với ý trách móc như vậy dành cho những người đi trước trong đầu thế kỷ 21 này, là những người đang sống trong thời hiện tại.
Riêng tôi thì muốn hỏi ông Merrick Garland chỉ một câu ngắn thôi: “Is it too late to stop Trump now?”
Việt Linh
https://www.npr.org/2024/02/28/1231974416/supreme-court-trump-immunity
https://edition.cnn.com/2024/02/27/politics/biden-campaign-trump-age/index.html https://www.marylandmatters.org/2024/02/28/u-s-supreme-court-to-decide-if-trump-is-immune-from-prosecution-for-acts-as-president/