Nộp hồ sơ vụ Trump ăn cắp tài liệu mật ở Florida thay vì Washington DC và không tiến hành cuộc điều tra sớm hơn trong năm 2021 — đây là một trong những sai sót mà Merrick Garland và Jack Smith đã mắc phải.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Có khả năng Donald Trump, người đã bị truy tố 91 tội nghiêm trọng ở 4 khu vực pháp lý khác nhau, sẽ không những thoát khỏi tội ác mà còn tái đắc cử tổng thống Hoa Kỳ. Niềm hy vọng lớn nhất của những người phản đối Trump là các tòa án bằng cách nào đó sẽ ngăn cản sự trở lại của ông ta, và họ có thể làm được điều đó. Tuy nhiên, như Thẩm phán Benjamin Cardozo đã có một câu nói nổi tiếng, trong một bối cảnh khác, tên tội phạm có thể “được tự do vì cảnh sát đã phạm sai lầm”. Vâng, chính xác là tôi muốn dựa vào câu nói nổi tiếng của Thẩm phán Benjamin Cardozo để nói rằng, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland và cố vấn đặc biệt, Jack Smith, đã phạm sai lầm, và qua đó, Trump có thể tiếp tục kháng cáo và trì hoãn các cáo trạng liên bang của mình.
Trump đã học được từ người cố vấn của mình, Roy Cohn, người nổi tiếng thời Kevin McCarthy , rằng việc trì hoãn có thể làm hỏng một vụ kiện dân sự hoặc một cuộc điều tra hình sự như thế nào. Các công tố viên liên bang phải biết ngay từ ngày đầu tiên rằng các luật sư của Trump sẽ cố gắng câu giờ tối đa. Nếu Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland không đợi gần ba năm để bổ nhiệm một cố vấn đặc biệt thì phần lớn vấn đề này đã được giải quyết xong trễ nhất là mùa hè hay mùa thu năm 2023 chứ không phải còn kéo dằng dai chưa đi tới đâu như hiện nay.
Chính sách sai lầm của cựu luật gia 71 tuổi, Merrick Garland, người luôn tiếc nuối khi bị trượt chiếc vé vào Tối cao Pháp viện vì muốn thực thi quyền lực chính trị theo cách thủ công, từ tốn và tôn trọng nhất có thể với người từng là tổng thống. Merrick Garland muốn truy tố vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 từ dưới lên, bắt đầu từ bọn côn đồ MAGA tham gia trực tiếp. Điều này mất rất nhiều thời gian khi ông có nhiều lý do sau cuộc luận tội lần thứ hai thất bại để bổ nhiệm một cố vấn đặc biệt ngay sau đó và cho tiến hành điều tra ngay sau khi ông nhậm chức vào tháng 4 năm 2021. Thay vào đó, ông để Trump lợi dụng sự chậm trễ, e ngại, chần chừ của ông làm lợi thế.
Vào tháng 2 năm 2021, sau khi Trump được tuyên bố trắng án trong phiên tòa luận tội lần thứ hai, Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, người hiện đang ủng hộ Trump, khi đó cho biết cựu tổng thống 45 đã phạm tội ‘vô trách nhiệm một cách đáng hổ thẹn’ và phải ‘chịu trách nhiệm về mặt thực tế và đạo đức khi kích động’ những người ủng hộ gây bạo loạn tại Quốc hội. Tuy nhiên, cả Merrick Garland và sau đó là Luật sư đặc biệt Jack Smith đều không truy tố Trump theo 18 USC Mục 2383 vì tội kích động nổi dậy. Quy định này của pháp luật kèm theo hình phạt là không đủ tư cách đảm nhiệm chức vụ và phải ngồi tù. Đối mặt với nguy cơ phải nhận một bản án tù nặng nề, ít nhất cách làm của Merick Garland sẽ được cho là có lý nếu ông có thể khiến Trump phải chấp nhận một thỏa thuận và đồng ý không tranh cử như một phần của thỏa thuận nhận tội. Nhưng rất tiếc, với bản tánh e ngại, không muốn dính đến chính trị, thu mình vào vỏ ốc kiên cố để giữ được tiếng tốt cho một Bộ Tư pháp đã quá thối nát dưới thời người tiền nhiệm Bill Barr. Merrick Garland đã đánh mất cơ hội buộc kẻ nguy hiểm phải chịu trách nhiệm giải trình.
Jack Smith lẽ ra đã có thể đưa vụ án tài liệu mật bị đánh cắp đến Washington, DC, nhưng ông ta đã không làm như vậy. Jack Smith biết rằng bằng cách nộp đơn tại Florida, nơi lưu trữ các giấy tờ bị đánh cắp, thay vì thủ đô Washington nơi chúng bị Trump lấy cắp mang đi, Jack Smith có nguy cơ đưa vụ án lọt vào tay một thẩm phán của Trump. Và Smith đã biết rõ như vậy! Aileen Cannon, người đã hai lần khiển trách Jack Smith vì thực hiện lệnh khám xét Mar-a-Lago, bà ta còn có thể làm được nhiều điều hơn cho Trump vì bà ấy đang đội chiếc mũ MAGA trên đầu. Aileen Cannon không quan tâm đến một phiên tòa nhanh chóng với một bồi thẩm đoàn được ưu ái, và việc tuyên bố trắng án hoặc xét xử sai lầm dường như hoàn toàn có thể xảy ra. Đúng ra, Washington DC mới đúng là nơi lẽ ra phải khởi tố vụ án. Jack Smith lẽ ra sẽ được hưởng lợi từ những thẩm phán giỏi hơn và một đội ngũ bồi thẩm đoàn công tâm hơn.
Thực ra, Merrick garland và jack Smith đã có thể làm như vậy, đưa vụ án ra xét xử tại Washington DC, nhưng họ e ngại tiếng đời thị phi, sợ dính dáng đến chính trị, nên không đưa vụ án Trump ăn cắp tài liệu mật ra cho tòa ở Washington xét xử. Nếu họ không e ngại chuyện thị phi, thì ai có thể làm gì được họ?
Không có gì có thể làm im lặng những lời chỉ trích được. Nếu làm đúng thì không sợ chỉ trích. Washington DC là địa điểm có thể mang lại chiến thắng cho bên công tố. Ngay cả một số thành viên Đảng Cộng hòa cố gắng lọt vào bồi thẩm đoàn cũng có thể có quan điểm cởi mở với Jack Smith. Rốt cuộc thì Washington cũng chính là nơi mà ngay cả Nikki Haley cũng đã đánh bại Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ.
Khi Jack Smith chọn địa điểm ở Florida, lẽ ra ông ấy không cần phải tham gia cùng những người giúp đỡ Trump, Walt Nauta, người hầu của ông ta và Carlos de Oliveira, người quản lý Mar-a-Lago, với tư cách là bị cáo. Họ chỉ làm phức tạp việc phát hiện và trì hoãn vụ án. Nếu Jack Smith nghĩ rằng lời cáo trạng của hai thuộc hạ thân tín này của Trump sẽ khiến họ lật tẩy và đưa ra bằng chứng có giá trị để bắt được Trump thì có vẻ như Jack Smith đã sai lầm ở điểm này.
Jack Smith muốn rút ngắn thời gian nên đã đưa vụ việc đến Tối cao Pháp viện vào tháng 12 để giải quyết nhanh chóng vấn đề miễn trừ. Vì vậy, ông đã kiến nghị lên Tối cao Pháp viện và bỏ qua Tòa phúc thẩm khu vực DC, với hy vọng xét xử vụ án ngày 6/1 trước cuộc bầu cử. Sai lầm của công tố viên chuyên nghiệp Jack Smith là ông ta đã quá khách sáo khi nói với Tối cao Pháp viện một cách ngắn gọn lý do tại sao ông lại vội vàng như vậy. Jack Smith đã nói rằng ông ấy muốn cho cử tri biết liệu một ứng cử viên tổng thống có phải là tội phạm bị kết án hay không. Jack Smith đã mất khoảng ba tháng khi vụ án trở nên bế tắc trong tình trạng đóng băng thủ tục. Các thẩm phán bảo thủ biết rõ lý do tại sao Jack Smith muốn có được ý kiến từ họ ngay lập tức nên họ đã chơi trò kéo dây thun với Jack Smith. Sự khác biệt luôn bị đặt nhầm chỗ ở một công tố viên. Một tuyên bố thẳng thừng để dòi hỏi một quyết định sớm là điều cần thiết đối với Jack Smith nhưng sẽ không khiến các Thẩm phán Samuel Alito, Clarence Thomas, Neil Gorsuch cảm nhận được trách nhiệm đúng đắn mà họ cần có.
Tại sao chính phủ không đưa vụ việc về việc loại bỏ tư cách của Tu chính án thứ 14 ra tòa án liên bang, nơi sẽ không xảy ra vấn đề tiểu bang từ chối một ứng cử viên cho chức vụ liên bang có một vị trí trong lá phiếu? Merrick Garland/Jack Smith đã bỏ lỡ cơ hội này.
Trở lại với Merrick Garland và Jack Smith, tại sao nhiều đảng viên Đảng Dân chủ vẫn còn ngây thơ về Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ? Suy nghĩ quá đơn giản, tự tin của cac đảng viên Dân chủ cho rằng vì Tối cao Pháp viện đã bác bỏ những lập luận lố bịch của Trump trong các vụ thưa kiện cuộc bầu cử năm 2020, nên lần này họ cũng có thể cứng rắn với Trump. Nhưng Tối cao Pháp viện là một tòa án chính trị do sáu đảng viên Cộng hòa cực hữu thống trị, ba người trong số đó do chính Donald Trump bổ nhiệm.
Tôi đã từng dự đoán rằng, Trump sẽ không thể nào có được quyền miễn trừ. Không thể nào. Các thẩm phán bảo thủ trong Tối cao Pháp viện dù có muốn bảo vệ Trump cách mấy cũng không thể làm khác được. Các chuyên gia pháp lý theo chủ nghĩa tự do đều nói rằng Trump không có quyền miễn trừ tổng thống trong vụ kiện ngày 6 tháng 1, hầu hết những ngưòi họ khẳng định rằng người đàn ông 78 tuổi này chắc chắn sẽ bị đưa ra xét xử. Họ không thể đảo ngược Hiến pháp để tuyên bố rằng Trump có quyền miễn trừ suốt đời, mà họ phải thuận theo lẽ phải, theo Hiến pháp để phải tuyên bố rằng, Trump vẫn phải chịu trách nhiệm và bị xét xử vì liên quan đến vụ ngày 6 tháng 1, nhưng thời điểm nào mà họ đưa ra ý kiến này. Còn lâu lắm, vì họ cần nghiên cứu kỹ lưỡng, chính người mười ý, từ từ mà làm, để sát bầu cử hay thậm chí sau bầu cử hãy đưa ra phán quyết cho chính chắn hơn, để không xung đột lợi ích của ứng viên tranh cử.
Các cuộc bầu cử thông thường phải được quyết định bởi cử tri chứ không phải tòa án bằng những ngón tay cái của họ lên trên bàn cân công lý. Vụ Bush kiện Gore đã cho thấy một tiền lệ đảng phái đã hình thành, và giờ đây, sau 24 năm, là thời điểm mở đầu cho các chuẩn mực và tiền lệ mới đam lại lợi ích cho phía đảng Cộng hòa.
Một thẩm phán đã ra phán quyết về vụ án khét tiếng năm 2000 vẫn còn trong Tối cao Pháp viện. Dù có bà vợ da trắng đã cổ vũ cho sự kiện ngày 6 tháng 1, ủng hộ Trump tiếp tục nắm quyền lực bất hợp pháp và có liên hệ với những tham mưu cao cấp của Trump nhưng ông ta vẫn tiếp tục tham gia vào các vụ an liên quan đến Trump.
Một luật sư của Trump đã mô tả Clarence Thomas là “chìa khóa” trong kế hoạch của Trump nhằm trì hoãn việc Quốc hội chứng nhận chiến thắng của Tổng thống Joe Biden sau cuộc bầu cử năm 2020. Vào ngày 31 tháng 12 năm 2020, luật sư của Trump, Kenneth Chesebro, đã viết một email kết luận rằng một lệnh có lợi từ Thomas là “cơ hội duy nhất” của họ để ngăn Quốc hội kiểm phiếu đại cử tri cho Biden từ tiểu bang Georgia. Việc tiết lộ email đã dẫn đến những lời kêu gọi tước quyền tham gia ra phán quyết của Thomas, và thẩm phán Sonia Sotomayor đã nói khi đó rằng, bà cảm nhận được “mùi hôi thối” trong Tối cao Pháo viện.
Lời kết:
Hầu hết người Mỹ dường như không quan tâm đến việc người từng nói rằng ông ta có thể bắn ai đó trên Đại lộ số 5 mà không gây hậu quả lại có thể dàn dựng một cuộc nổi dậy mà vẫn trở thành Tổng thống là bởi vì hầu hết mọi người không quan tâm đến việc buộc ông ta phải chịu trách nhiệm.
Gallup cho biết rằng, thời điểm hiện tại, vấn đề dân chủ chẳng là gì cả đối với đa số người Mỹ, vì sau nhiều cuộc thăm dò, một con số khá đáng buồn là chỉ có 3% người Mỹ coi vấn đề dân chủ là việc nghiêm trọng nhất của đất nước.
Có lẽ, 237 năm là một khoảng thời gian quá lâu mà người Mỹ đã ngụp lặn chán chê trong hồ nước dân chủ, giờ nghe nói phát xít, độc tài ở vùng biển lớn là nơi có nhiều điều thú vị hơn, tự do hơn, sung sướng hơn, quyền lợi nhiều hơn nên nhiều người Mỹ sẵn sàng bỏ hồ ra biển để được sống thực với chuyên quyền, phát xít, xem nó ra làm sao.
Trong khi nhiều quốc gia dân chủ non trẻ, họ chỉ hưởng được dân chủ tự do chưa được bao nhiêu năm nên còn quý nó, như Brazil một nền dân chủ chỉ mới được 36 năm tuổi từ năm 1988, họ đã quyết tâm làm sạch, làm gọn những kẻ bạo loạn chỉ trong vòng có mấy tháng, cả đám vào tù, Jair Bolsonaro bị cấm tranh cử, bị tịch thu passport không cho xuất ngoại, các tay chân thân cận cấp cao cũng đồng cảnh ngộ chờ ngày ra tòa.
Còn ở Mỹ, tôi nhắc lại, Merrick Garland chỉ ra oai với những con cắc ké kỳ nhông nhiều màu, nhốt mỗi đứa vài tháng vài năm cho có lệ, còn những tên trong ban tham mưu của Trump và tên cầm đầu, Garland sợ đụng vào ổ kiến lửa, nên thôi, dĩ hòa vi quý, mình không mạnh tay bây giờ thì mọi chuyện rồi sẽ trôi qua, thời gian sẽ xóa nhòa tất cả bất đồng, xã hội sẽ bình yên, đất nước sẽ ổn định và danh tiếng của vị Bộ trưởng Tư pháp đời thứ 86th của Hiệp chúng quốc Hoa Kỳ sẽ được nhìn nhận là trong sạch, không dính đến chính trị. Còn đất nước này có đi về đâu, nền dân chủ có phiêu diêu nơi miền cực lạc thì đó là chuyện của những người thay thế ông ta vào đầu năm 2025.
Việt Linh
https://www.salon.com/2024/03/14/desperate-for-delay-in-new-york-criminal-trial-blanks-to-stop-it/
https://edition.cnn.com/2024/03/13/politics/trumps-delaying-strategy/index.html
https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/03/08/trump-trial-delay-2024-election/
https://abcnews.go.com/US/criminal-referrals-emerge-exit-strategy-struggling-biden-impeachment/story?id=108023312