(CaliToday) – Tổng thống Joe Biden vào thứ Hai thông báo kế hoạch rộng lớn nhằm giúp thanh toán các khoản vay sinh viên cho hàng chục triệu người vay tiền đi học, trong nỗ lực thực hiện lời hứa vận động tranh cử 2020 mà cho đến nay chưa được ông hoàn tất sau khi bị Tối cao Pháp viện ngăn chặn vào năm ngoái.
Kế hoạch mới của ông Biden sẽ giảm nợ sinh viên cho khoảng 25 triệu người vay tiền học bằng cử nhân và bằng thạc sĩ. Dự tính này sẽ xoá toàn bộ tiền vay học cho hơn 4 triệu người Mỹ. Theo Toà Bạch Ốc, nhìn chung có khoảng 10 triệu người vay sẽ được giảm từ $5ooo Mỹ kim trở lên.
“Mặc dù bằng đại học vẫn là tấm vé đến tầng lớp trung lưu, nhưng tấm vé đó đang trở nên quá đắt đỏ,” Biden nói trong bài phát biểu trước đám nhỏ những người ủng hộ nhiệt thành. “Ngày nay, có quá nhiều người Mỹ, đặc biệt là giới trẻ, đang gánh quá nhiều nợ nần.”
Tổng thống thông báo kế hoạch giảm nợ sinh viên ở Madison – thủ phủ của tiểu bang trọng yếu Wisconsin, và là thành phố đại học tượng trưng cho lời hứa của Tổng thống biến khả năng chi trả giáo dục đại học và sau đại học trở thành nền tảng trong nghị sự kinh tế của Tổng thống.
Nhưng Biden cho đến nay vẫn chưa thực hiện được lời hứa giảm và xoá nợ sinh viên, phần lớn là do những thách thức pháp lý từ Cộng hòa và giới chỉ trích. Họ cáo buộc ông Biden sử dụng thẩm quyền hành pháp bất hợp pháp dùng tiền đóng thuế của người dân không vay tiền đi học cho những người vay.
Các viên chức chính phủ không cho biết kế hoạch mới sẽ tốn chi phí bao nhiêu trong những năm tới, nhưng giới chỉ trích kế hoạch có thể làm tăng lạm phát và khiến nợ liên bang tăng thêm hàng tỷ Mỹ kim.
Biden cho biết nỗ lực mới của ông sẽ giúp ích cho nền kinh tế bằng cách xoá gánh nặng nợ khổng lồ đối với những người lẽ ra không thể mua nhà hoặc theo đuổi một tương lai lành mạnh hơn về mặt kinh tế. “Chúng tôi sẽ cho người ta một cơ hội,” Biden nói. “Không bảo đảm, chỉ là cơ hội thực hiện.”
Nỗ lực đầu tiên của Biden hủy vay sinh viên trên diện rộng sẽ xóa $10.000 Mỹ kim đối với những người vay có thu nhập hàng năm lên tới $125.000 Mỹ kim, cộng thêm $10.000 Mỹ kim nếu họ nhận được trợ cấp Pell liên bang dành cho người có thu nhập thấp. Kế hoạch này ước tính tốn $400 tỷ Mỹ kim, và xóa ít nhất một số khoản nợ sinh viên cho hơn 40 triệu người.
Tối cao Pháp viện vào năm ngoái phản đối kế hoạch này, cho rằng Biden đã vượt quá thẩm quyền Tổng thống.
Kế hoạch mới sử dụng cơ sở pháp lý khác – Đạo luật Giáo dục Đại học, trong đó cho phép Bộ trưởng Giáo dục miễn nợ sinh viên trong một số trường hợp. Bộ Giáo dục phải thực hiện thủ tục đưa ra quy định liên bang để làm rõ Bộ trưởng có thể sử dụng thẩm quyền đó như thế nào.
Kế hoạch mới nhắm vào năm loại người vay, tập trung vào những người được cho là cần được hỗ trợ nhất.
Chương trình này sẽ hủy bỏ số tiền lãi lên tới $20.000 Mỹ kim đối với những người hiện nợ nhiều hơn số tiền họ đã vay ban đầu. Hạn chế này sẽ không áp dụng cho những người có thu nhập ít hơn $120.000 Mỹ kim một năm, hoặc các cặp vợ chồng có thu nhập $240.000 Mỹ kim, và đang ghi danh kế hoạch trả nợ theo thu nhập.
Bộ Giáo dục cho biết, có khoảng 25 triệu người vay đủ điều kiện nhận khoản cứu trợ đó, trong đó có 23 triệu người sẽ được xoá hoàn toàn tiền lời.
Những người vay tiền học đủ điều kiện tham gia các chương trình xóa nợ liên bang khác nhưng chưa ghi danh cũng sẽ được xoá nợ sinh viên theo kế hoạch mới. Nó được áp dụng cho chương trình Xóa nợ Dịch vụ Công và các chương trình trả nợ theo thu nhập, và những chương trình khác, nhằm mục đích hỗ trợ những người đã bỏ lỡ cơ hội được xoá nợ vì thủ tục giấy tờ phức tạp, không được tư vấn tốt, hoặc những trở ngại khác. Ước tính có khoảng 2 triệu người sẽ đủ điều kiện theo chương trình này.
Tất cả nợ sinh viên sẽ được hủy đối với những người vay đang trả nợ học đại học trong 20 năm trở lên, hay 25 năm đối với những người vay học sau đại học. Theo chính phủ Biden, mục này sẽ có hơn 2 triệu người vay được xoá nợ.
Những người theo học các chương trình đại học có “giá trị tài chính thấp” sẽ đủ điều kiện để được xoá nợ. Kế hoạch sẽ hủy nợ đối với những người vay theo học tại các tổ chức không đủ điều kiện nhận tài trợ giáo dục liên bang vì họ lừa gạt sinh viên, hay đóng cửa giữa chừng. Nó cũng sẽ hủy bỏ các khoản vay đối với những người theo học các chương trình đại học khiến sinh viên tốt nghiệp có thu nhập thấp so với các khoản tiền họ vay đi học.
Cuối cùng là những khoản vay dành cho những người đang gặp khó khăn khiến họ không thể trả được nợ sinh viên. Quy định này sẽ cho phép Bộ Giáo dục xóa nợ đối với những người vay được xem có khả năng vỡ nợ cao, và Bộ sẽ lập hệ thống ghi danh để người nộp đơn có thể ghi cụ thể những hình thức khó khăn khác.
Hương Giang (Tổng hợp)