SACRAMENTO, California (AP) — California sẽ là tiểu bang đầu tiên của Hoa Kỳ chuyển hàng triệu đô la từ tiền đóng thuế của người dân và các công ty công nghệ để hỗ trợ chi trả cho hoạt động nghiên cứu báo chí và AI theo một thỏa thuận mới được công bố hôm thứ Tư.
Theo thỏa thuận đầu tiên trong cả nước, tiểu bang và các công ty công nghệ sẽ cùng nhau trả khoảng 250 triệu đô la trong năm năm để hỗ trợ tổ chức tin tức có trụ sở tại California và tạo ra một chương trình nghiên cứu AI. Các sáng kiến sẽ bắt đầu vào năm 2025 với 100 triệu đô la trong năm đầu tiên và phần lớn số tiền sẽ được chuyển cho các tổ chức tin tức, Dân biểu Buffy Wicks của đảng Dân chủ, người môi giới thỏa thuận, cho biết.
“Thỏa thuận này đại diện cho một bước đột phá lớn trong việc đảm bảo sự tồn tại của các tòa soạn và củng cố báo chí địa phương trên khắp California — tận dụng các nguồn lực đáng kể của ngành công nghệ mà không áp đặt thuế mới cho người dân California”, Thống đốc Gavin Newsom cho biết trong một tuyên bố. “Thỏa thuận này không chỉ cung cấp kinh phí để hỗ trợ hàng trăm nhà báo mới mà còn giúp xây dựng lại một đội ngũ báo chí California mạnh mẽ và năng động trong nhiều năm tới, củng cố vai trò quan trọng của báo chí trong nền dân chủ của chúng ta”.
Văn phòng của Wicks không trả lời ngay các câu hỏi về chi tiết cụ thể về số tiền tài trợ từ tiểu bang, tổ chức tin tức nào sẽ đủ điều kiện và số tiền sẽ dành cho chương trình nghiên cứu AI.
Thỏa thuận này thực chất đánh dấu sự kết thúc của cuộc chiến kéo dài một năm giữa các gã khổng lồ công nghệ và các nhà lập pháp về đề xuất của Wicks yêu cầu các công ty như Google, Facebook và Microsoft phải trả một tỷ lệ phần trăm nhất định doanh thu quảng cáo cho các công ty truyền thông khi liên kết đến nội dung của họ.
Dự luật, được mô phỏng theo một đạo luật ở Canada nhằm mục đích cung cấp hỗ trợ tài chính cho các tổ chức tin tức địa phương, đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội từ ngành công nghệ, nơi đã tung ra các quảng cáo vào mùa hè để tấn công dự luật. Google cũng đã cố gắng gây sức ép buộc các nhà lập pháp hủy bỏ dự luật bằng cách tạm thời xóa các trang web tin tức khỏi kết quả tìm kiếm của một số người vào tháng 4.
“Quan hệ đối tác này thể hiện cam kết liên ngành trong việc hỗ trợ báo chí tự do và năng động, trao quyền cho các cơ quan thông tấn địa phương trên khắp tiểu bang để tiếp tục công việc thiết yếu của họ”, Wicks cho biết trong một tuyên bố. “Đây chỉ là sự khởi đầu”.
California đã thử nhiều cách khác nhau để ngăn chặn tình trạng mất việc làm trong ngành báo chí, vốn đang biến mất nhanh chóng khi các công ty truyền thông lâu đời phải vật lộn để kiếm lợi nhuận trong thời đại kỹ thuật số. Theo Trường Báo chí Medill của Đại học Northwestern, hơn 2.500 tờ báo đã đóng cửa tại Hoa Kỳ kể từ năm 2005. Theo văn phòng của Wicks, California đã mất hơn 100 tổ chức tin tức trong thập kỷ qua.
Thỏa thuận hôm thứ Tư được Hiệp hội các nhà xuất bản tin tức California ủng hộ, đại diện cho hơn 700 tổ chức tin tức, Alphabet, công ty mẹ của Google và OpenAI. Nhưng các nhà báo, bao gồm cả những người trong Media Guild of the West, đã chỉ trích thỏa thuận này và cho biết nó sẽ gây tổn hại đến các tổ chức tin tức của California.
Thượng nghị sĩ Steve Glazer, người soạn thảo dự luật cung cấp cho các tổ chức tin tức khoản tín dụng thuế khi tuyển dụng các nhà báo toàn thời gian, cho biết thỏa thuận này “làm suy yếu nghiêm trọng nỗ lực của chúng tôi hướng tới giải pháp lâu dài để cứu nền báo chí độc lập”.
Chủ tịch tạm quyền Thượng viện Mike McGuire cũng cho biết thỏa thuận này không đủ để giải quyết tình hình tồi tệ ở California.
“Các phòng tin tức đã bị khoét rỗng trên khắp tiểu bang này trong khi các nền tảng công nghệ đã chứng kiến lợi nhuận hàng tỷ đô la”, ông cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi lo ngại rằng đề xuất này không đủ kinh phí cho các tờ báo và phương tiện truyền thông địa phương, và không giải quyết đầy đủ những bất bình đẳng mà ngành này đang phải đối mặt”.
Ny (Theo AP)