(CaliToday) – Cử tri Mỹ vào thứ Ba bỏ phiếu đưa cựu Tổng thống Donald J. Trump trở lại Toà Bạch Ốc bốn năm sau khi ông kích động bạo loạn tại Điện Capitol để tìm cách bám víu quyền lực.
Việc bầu ông Trump có khả năng một lần nữa đặt nền dân chủ của quốc gia vào tình trạng căng thẳng rất lớn. Cựu Tổng thống trong một thập niên qua chứng minh ông không mấy quan tâm đến các biện pháp kiểm tra và cân bằng (check and balance) đã định hình chính phủ Hoa Kỳ kể từ bình minh của nền cộng hòa.
Bây giờ, sau khi Trump đánh bại Phó Tổng thống Kamala Harris, quốc gia phải đối mặt với những thay đổi quan trọng chắc chắn sẽ vượt qua các ranh giới chính trị và văn hóa. Cộng hòa đã chứng minh và củng cố sức mạnh trên khắp bản đồ và trên khắp các lá phiếu. Họ giành quyền kiểm soát Thượng viện và có thể tiếp tục nắm Hạ viện. Chiến thắng ở cả hai nơi sẽ trao cho Trump một nguồn quyền lực lập pháp quan trọng.
Nói gì thì nói, 8 năm sau kể từ 2016, nước Mỹ vẫn chưa sẵn sàng cho một nữ tổng thống, và đồng bào Mỹ vẫn tiếp tục chờ đợi.
Hillary Clinton biến viễn cảnh phá vỡ “trần kính cao nhất, cứng nhất” thành trọng tâm trong chiến dịch vận động tranh cử năm 2016. Với hy vọng lớn sẽ giành chiến thắng, bà tổ chức tiệc theo dõi bầu cử tại Trung tâm Javits ở New York, dưới một trần kính thực sự.
Trong khi đó, Harris không đưa giới tính hay sắc tộc Mỹ gốc Phi và gốc Nam Á vào trọng tâm chiến dịch tranh cử kéo dài chưa đến 4 tháng, khi đấu đá đối thủ Cộng hoà, và thể hiện mình là bộ mặt của một thế hệ lãnh đạo mới.
Cả chiến lược này cũng không có hiệu quả với ông Trump. Trump đánh bại cả hai người phụ nữ.
Khi ông Joe Biden cuối cùng buộc phải rút lui khỏi tranh cử sau phần tranh luận yếu kém, Dân chủ đã có khoảnh khắc vui mừng chung khi đoàn kết xung quanh bà Harris.
Trong hơn 100 ngày, hầu như không có sự bất đồng nội bộ nào khi Phó Tổng thống thực hiện một chiến dịch không gây tranh cãi với rất ít sai lầm rõ ràng. Gây quỹ nhanh và cao, và bà thành công xây dựng một liên minh trải dài từ các nhân vật Cộng hoà như Liz Cheney đến Thượng nghị sĩ độc lập Bernie Sanders.
Dân chủ đoàn kết, nhưng không ngăn được tình trạng chảy máu phiếu, khi kết quả bầu cử cho thấy quốc gia đang dịch chuyển sang cánh hữu.
Trump vào năm nay giành chiến thắng tại Florida với khoảng 13 điểm, tăng 10 điểm so với năm 2020. Texas cũng dành cho ông 10 điểm, trong khi Trump thắng Ohio với khoảng 11 điểm, tăng hơn 3 điểm so với năm 2020.
Các tiểu bang xanh cũng có sự thay đổi. New York chuyển 13 điểm cho Trump, trong khi Virginia cũng dành 6 điểm cho Trump.
Cựu Tổng thống làm như vậy trong khi thực hiện một chiến dịch thất thường, hỗn loạn, và đôi khi sặc mùi kỳ thị, được đánh dấu bằng hai lần ám sát hụt. Trump tập trung vào lập luận Biden và bà Harris phải chịu trách nhiệm cho lạm phát sau đại dịch, và di dân lậu. Đồng thời, ông Trump đặt cược lớn vào quảng cáo chống người chuyển giới trong khi cảnh báo rằng giới tinh hoa Dân chủ xem thường những người ủng hộ ông.
Bà Harris và những người Dân chủ khác phần lớn chọn không đáp trả các cuộc tấn công văn hóa của đối thủ, tin rằng quyền phá thai sẽ thúc đẩy đủ số cử tri đánh bại ông ta một lần nữa.
Nhưng mặc dù Trump đã bổ nhiệm các Thẩm phán vào Tối cao Pháp viện, giúp đảo ngược phán quyết Roe kiện Wade, thì sự tức giận thúc đẩy những chiến thắng lớn đáng kinh ngạc của Dân chủ vào năm 2022 đã không dẫn đến kết quả tương tự trong năm nay, khi chính Trump có tên trong lá phiếu.
Vùng xa xôi nước Mỹ thậm chí trở nên đỏ hơn.
Khi Harris chọn Thống đốc Minnesota Tim Walz làm liên danh tranh cử, một phần sứ mạng của ông là vận động tại những vùng xa xôi, nơi cử tri có lẽ sẽ quen thuộc với hình ảnh một huấn luyện viên bóng đá, và đánh giá cao sự nuôi dưỡng và trưởng thành từ một thị trấn nhỏ ở Nebraska, một người giản dị, gần gũi, như bất cứ ai trong số họ.
Điều đó không làm chậm lại làn sóng cử tri vùng xa xôi đổ sang ông Trump.
Walz dành phần lớn thời gian vận động tranh cử ở các thị trấn nhỏ trong khi để lại các đấu trường lớn, khu vực lớn cho bà Harris. Dân chủ công khai nói về một chiến dịch thua ít hơn ở các vùng xa xôi tại các tiểu bang chiến trường, nhưng cuối cùng họ lại thua nhiều hơn hoặc không dành đủ phiếu ở vùng ngoại ô — và mất một số lợi thế ở các thành phố lớn.
Hương Giang