Tòa án Tối cao Colorado đưa ra quyết định cấm Trump tham gia cuộc bỏ phiếu dựa trên sự xem xét kỹ lưỡng và sâu rộng về các cuộc tranh luận trong thời kỳ Tái thiết xung quanh Điều khoản Loại bỏ tư cách của Tu chính án thứ 14. Tòa án nhận thấy rằng sự ủng hộ của Trump đối với Proud Boys, nhóm đóng vai trò quan trọng trong cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1, đại diện cho một trường hợp điển hình về “cuộc nổi dậy” như người ta hiểu ban đầu vào thời điểm sửa đổi được ban hành. Hơn nữa, đánh giá lịch sử của tòa án đã nhận được sự ủng hộ gần như trên cà nước từ các học giả và luật gia theo chủ nghĩa nguyên bản hàng đầu.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Giờ đây, khi Tòa án Tối cao cân nhắc xem có nên loại Donald Trump khỏi cuộc bầu cử năm 2024 hay không, các thẩm phán sẽ nhanh chóng thấy rõ rằng tính hợp pháp theo hiến pháp của họ, không kém gì Trump, đang ở thế cân bằng.
Đó là lựa chọn duy nhất của họ nếu họ muốn duy trì cam kết với chủ nghĩa nguyên bản.
Chủ nghĩa nguyên bản, thuần túy và đơn giản, là nền tảng cho việc loại Trump khỏi cuộc đua. Thực tế này đòi hỏi Tòa án Tối cao phải đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan cơ bản và đặt ra một thử thách lớn cho các Thẩm phán Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh và Amy Coney Barrett. Các thẩm phán do Trump bổ nhiệm không chỉ tự hào tuyên bố tuân thủ “chủ nghĩa nguyên bản” tại các phiên điều trần xác nhận tại Thượng viện, mà cam kết của họ còn là cơ sở để bác bỏ phán quyết Roe v. Wade và quyền phá thai theo hiến pháp ở Dobbs.
Đặt trường hợp, nhiều người Mỹ sẽ hỏi rằng, nếu “chủ nghĩa nguyên bản” đủ hấp dẫn để đa số các thẩm phán bảo thủ cũ và mới tước bỏ quyền kiểm soát cơ thể của phụ nữ, thì tại sao việc tước bỏ quyền kiểm soát đất nước của Trump lại không đủ hấp dẫn?
Trump và các đồng minh của ông ta cho rằng những người được ông ta bổ nhiệm sẽ bỏ phiếu theo bất kỳ cách nào có lợi nhất cho cựu tổng thống. Họ lập luận rằng, vì lợi ích dân chủ, tòa án không nên từ chối cơ hội lựa chọn người dẫn đầu cho đề cử tổng thống của đảng Cộng hòa của cử tri. Và họ cảnh báo rằng một quyết định loại bỏ ông ta khỏi lá phiếu có thể gây ra sự đổ vỡ dân sự đầy bạo lực.
Nhưng, nếu ba người được Trump bổ nhiệm, Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh và Amy Coney Barrett tuân theo các nguyên tắc nguyên bản của họ và bỏ phiếu loại ông ta khỏi chức vụ, thì các thẩm phán sẽ thực sự củng cố nền dân chủ Mỹ và có thể giúp xoa dịu sự chia rẽ sâu sắc của đất nước – đồng thời củng cố Tòa án Tối cao đang bị hạ thấp tín nhiệm.
Chánh án John Roberts có thể đóng vai trò trung tâm ở đây. John Roberts đã cống hiến sự nghiệp lãnh đạo của mình cho nỗ lực không ngừng nhằm duy trì vai trò của tòa án như một diễn đàn để tranh luận sâu sắc về hiến pháp và đưa ra quyết định có nguyên tắc.
John Roberts cũng hoàn toàn nhận thức được rằng quyết định của Dobbs đã giáng một đòn mạnh vào cách hiểu truyền thống về Tòa án Tối cao. Tuy nhiên, sự xa lánh của công chúng sẽ leo thang hơn nữa nếu Amy Coney Barrett, Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh tham gia cùng các Thẩm phán Samuel Alito và Clarence Thomas để bác bỏ quyết định của Colorado trong bối cảnh các Thẩm phán Ketanji Brown Jackson, Elena Kagan và Sonia Sotomayor phản đối gay gắt. Ngược lại, nếu John Roberts có thể thuyết phục ngay cả một người được Trump bổ nhiệm vẫn trung thành với các nguyên tắc theo chủ nghĩa nguyên bản đã tuyên bố của mình và tham gia cùng ông và các thẩm phán tự do, thì tòa án sẽ có thể đưa ra quan điểm lưỡng đảng rằng Trump thực sự đã tham gia một “cuộc nổi dậy” vào ngày 6 tháng 1.
Bằng cách khẳng định quyết định của Colorado, các thẩm phán do Trump bổ nhiệm sẽ làm rõ rằng họ không phải là những con dấu cao su cho tổng thống, người đã bổ nhiệm họ vào vị trí và bất chấp sự hoài nghi phổ biến của công chúng về tòa án, các thẩm phán vẫn đang nỗ lực không ngừng để giải quyết các vụ việc khó khăn trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản.
Tất nhiên, chính Donald Trump sẽ phản ứng với sự phẫn nộ. Ông ta đã cảnh báo trong một hồ sơ gửi lên Tòa án Tối cao rằng những nỗ lực loại bỏ tư cách của ông ta có nguy cơ “gây ra sự hỗn loạn” trên khắp đất nước. Tuy nhiên, phản ứng cuối cùng của ông ta có thể bị giảm bớt bởi những phiên tòa hình sự mà ông ta sẽ phải đối mặt trong những tháng tới. Các công tố viên và thẩm phán sẽ không đáp lại một cách tử tế trước những lời kêu gọi kích động kêu gọi các đồng minh như Proud Boys, Oath Keepers tham gia biểu tình bạo lực. Tuy nhiên, miễn là ông ta vẫn giữ được sự bình tĩnh, thì ông ta vẫn sẽ có nhiều cơ hội nói chuyện trước đông đảo công chúng hơn và những gì ông ấy nói sẽ có tác động lớn đến chiến dịch tranh cử tổng thống.
Donald Trump có hai lựa chọn nếu Tòa án Tối cao cấm ông ta được tiếp tục ứng cử. Một mặt, ông ta có thể kêu gọi những người theo dõi mình tẩy chay các cuộc thăm dò, vì họ không còn có thể bỏ phiếu cho người hùng của mình nữa. Mặt khác, ông ta có thể thỏa thuận với một ứng cử viên cụ thể của Đảng Cộng hòa và ủng hộ cuộc bầu cử của họ như một cách tốt thứ hai để làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại, đi cùng với lời hứa sẽ ân xá toàn diện cho ông ta.
Trong cả hai trường hợp, quan điểm của Trump sẽ có những hậu quả phản trực giác. Mặc dù những người tin tưởng thực sự sẽ chú ý đến lời kêu gọi tẩy chay của ông ta, nhưng điều này sẽ làm tăng đáng kể tỷ lệ phiếu bầu của những đảng viên Cộng hòa ôn hòa xuất hiện tại các cuộc bầu cử sơ bộ – và giúp một ứng cử viên Đảng Cộng hòa chính thống giành được đề cử của đảng. Ngược lại, nếu Trump chỉ định một người được ủy quyền, ứng cử viên của ông ấy có thể giành được sự đề cử của đảng, nhưng sẽ khó giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử nếu họ bám sát đường MAGA – vì Đảng Cộng hòa phải giành được sự ủng hộ của các cử tri trung dung ở các tiểu bang xung đột để giành chiến thắng.
Tuy nhiên, sẽ có một hậu quả thậm chí còn nghiêm trọng hơn khi Tòa án tối cao minh oan cho Điều khoản không đủ tư cách, đó là: tác động của nó đối với Joe Biden. Khi ông Biden thừa nhận vào tháng trước, rằng “Nếu Trump không tranh cử, tôi không chắc mình sẽ tranh cử.” Như tổng thống thừa nhận, ông sẽ 86 tuổi vào cuối nhiệm kỳ thứ hai, ngay cả khi ông vẫn tin rằng mình là người tốt nhất để Đảng Dân chủ đánh bại Trump.
Nhưng nếu Tòa án Tối cao vẫn trung thành với Hiến pháp, Trump sẽ không thể tranh cử. Một ứng cử viên Đảng Cộng hòa trẻ hơn nhiều sẽ thay thế ông ta, điều này sẽ khiến ông Biden phải xem xét lại quyết định của mình. Một cuộc thăm dò gần đây của Gallup Poll báo cáo rằng ông bước vào Năm mới với tỷ lệ tán thành là 39% , thấp hơn bất kỳ tổng thống nào vào thời điểm này trong nhiệm kỳ đầu tiên của họ – và tuổi tác của ông là một trong những lý do quan trọng nhất khiến ông gặp khó khăn trong các cuộc thăm dò. Nếu không có Trump trong lá phiếu, tổng thống Biden chắc chắn sẽ chịu áp lực rất lớn phải rời khỏi cuộc đua và mở cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ cho các ứng cử viên trẻ hơn.
Nếu Tổng thống Biden làm như vậy, chiến dịch năm 2024 sẽ có một bước ngoặt hoàn toàn khác. Cử tri sẽ không còn nghe thấy Biden và Trump thực hiện những cuộc tấn công lẫn nhau như cũ. Các ứng cử viên Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa sẽ hướng tới tương lai – và tranh luận về những giải pháp rất khác nhau cho những vấn đề thực tế mà quốc gia phải đối mặt trong và ngoài nước.
Để bảo đảm điều này xảy ra, Tòa án Tối cao nên thực hiện bước cuối cùng để thiết lập lại chiến dịch. Các thẩm phán sẽ xét xử vụ Colorado vào ngày 8 tháng 2, nhưng 15 bang hiện đã lên lịch bầu cử sơ bộ vào Siêu Thứ Ba, ngày 5 tháng 3. Đến cuối tháng đó, cử tri sẽ bầu được hơn một nửa số đại biểu tham dự đại hội toàn quốc. Tuy nhiên, họ sẽ làm như vậy với những người dẫn đầu không còn tranh cử nữa. Để cho phép các ứng cử viên mới của cả hai đảng trình bày trường hợp của mình trước cử tri, các thẩm phán nên ban hành lệnh hoãn lại ngày Siêu Thứ Ba đến đầu tháng 5 – và cho các ứng cử viên tiềm năng cơ hội sáu tuần để đáp ứng các yêu cầu bỏ phiếu của tiểu bang.
Đại hội của Đảng Cộng hòa họp vào giữa tháng 7 và Đảng Dân chủ sẽ tập trung cho đại hội của họ vào tháng 8. Điều đó có nghĩa là các tiểu bang vẫn còn hai tháng để tổ chức bầu cử sơ bộ vào tháng 5 và tháng 6, và các ứng cử viên sẽ có nhiều thời gian để vận động tranh cử trước đó.
Kết quả là, cử tri sẽ có nhiều lựa chọn có ý nghĩa hơn để cân nhắc khi bỏ phiếu. Hơn nữa, một khi các ứng cử viên khác được đề cử chính thức, họ sẽ có cơ hội tham gia vào các cuộc tranh luận nghiêm túc về các vấn đề then chốt thay vì né tránh những cuộc gặp mặt trực tiếp theo kiểu Trump.
Lời kết:
Nói tóm lại, bằng cách khẳng định quyết định của Colorado, Tòa án Tối cao sẽ không chỉ bắt đầu một cuộc đấu tranh gian khổ lâu dài để xây dựng lại tính hợp pháp đã bị tan vỡ của chính mình, mà nó sẽ tiếp thêm sinh lực cho năng lượng dân chủ của người dân Mỹ – và có thể giúp họ cuối cùng được lựa chọn tổng thống là người sẽ giành được sự ủng hộ của công chúng và sự ủng hộ của Quốc hội đối với một chương trình cải cách xã hội và chính trị nghiêm túc. Chắc chắn, những sáng kiến lập pháp này sẽ rất khác nhau tùy thuộc vào việc Đảng Dân chủ hay Đảng Cộng hòa bước vào Tòa Bạch Ốc. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp, hướng thay đổi rộng rãi sẽ nằm trong tay cử tri.
Đây chính xác là ý nghĩa của nền dân chủ. Ngược lại, một nền dân chủ không thể hoạt động nếu các tổng thống sử dụng vũ lực để duy trì quyền lực sau khi họ thất cử. Nếu tòa án quay lưng lại với Hiến pháp và cho phép Trump tranh cử, điều đó sẽ không thúc đẩy hơn nữa sự nghiệp dân chủ bằng cách “để cử tri quyết định” số phận chính trị của ông ta, như nhiều chuyên gia bầu cử và các học giả Hiến pháp đã nếu ra những sự lo ngại của họ. Thay vào đó, các thẩm phán sẽ đẩy Hoa Kỳ theo hướng Châu Mỹ Latinh – nơi mà sự thụ động của ngành tư pháp, với tần suất thường xuyên bi thảm, đã tạo điều kiện cho các tổng thống thua cử tiến hành đảo chính.
Kinh nghiệm lịch sử này cho thấy rằng, ngay cả khi Biden đánh bại Trump vào năm 2024, việc Tòa án Tối cao không bảo vệ Hiến pháp có thể tạo điều kiện thuận lợi cho một vòng luẩn quẩn dẫn đến cái chết của nền dân chủ Mỹ trong suốt thế kỷ 21.
Nhưng nếu các thẩm phán tuân thủ các nguyên tắc của họ, danh tiếng của tòa án – và nền dân chủ Mỹ – sẽ trở lại đúng hướng.
Việt Linh
https://newrepublic.com/post/178428/republicans-chip-roy-2024-accomplishments
https://apnews.com/hub/donald-trump
https://www.thetimes.co.uk/article/can-donald-trump-run-president-win-us-election-2024-9dnzd8lzn