Những diễn biến ở nước ngoài có thể đặt ra thách thức đáng kể đối với triển vọng tái đắc cử của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Trên thực tế, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bắt đầu năm 2024 trong một hoàn cảnh đặc biệt tích cực mà bất kỳ người đương nhiệm nào cũng phải ghen tị. Đó là vì ông đang có được một nền kinh tế đang phát triển với tốc độ ổn định; lạm phát đã giảm xuống; tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong nửa thế kỷ; thị trường chứng khoán kết thúc năm ở mức kỷ lục; và đối thủ tranh cử của ông đang phải đối mặt với 91 tội nghiêm trọng trong bốn cáo trạng riêng biệt.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Nhưng, về mặt tiêu cực, vẫn còn những vấn đề lớn cần giải quyết – đáng chú ý nhất là số lượng người tuyệt vọng cố gắng nhập cảnh vào đất nước này để tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn đang gia tăng; các cuộc xung đột trên thế giới và tuổi tác của Biden là vấn đề lớn đối với nhiều cử tri.
Như vậy, nếu đưa ra sự so sánh giữa những điều tích cực và tiêu cực thì lợi hay hại nhiều hơn có ảnh hưởng đến cuộc tranh cử của ông Biden?
Câu trả lời cho vấn đề này tùy thuộc vào những diễn biến ở nước ngoài – đặc biệt là ở Ukraine, Trung Đông và Đài Loan – có thể đặt ra những câu hỏi lớn về vai trò của Mỹ trên thế giới.
Ukraine có lẽ đặt ra thách thức đáng ngạc nhiên nhất trong năm 2024 này. Sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga gần hai năm trước, Biden và nhóm của ông đã thành lập một liên minh để hỗ trợ Ukraine – với hơn 200 tỷ USD viện trợ quân sự và kinh tế, cũng như các lệnh trừng phạt tài chính và kinh tế tàn khốc đối với Nga.
Được hỗ trợ bởi sự gắn kết và cam kết của phương Tây, sức mạnh của Ukraine đã biến cuộc chiến tranh cơ hội của Nga thành một thất bại chiến lược. Moscow không thể thực hiện được mục tiêu chính là khuất phục Ukraine và làm suy yếu phương Tây. Người Ukraine đoàn kết hơn bao giờ hết trong quyết tâm bảo đảm độc lập chính trị và chủ quyền đầy đủ cũng như khát vọng gia nhập NATO và Liên minh châu Âu.
Trong khi đó, NATO đã mở rộng để bao gồm Thụy Điển và Phần Lan, quốc gia có chung đường biên giới phía Tây lớn nhất của Nga. Và liên minh NATO một lần nữa tập trung vào sứ mệnh quan trọng là bảo đảm an ninh và ổn định trên khắp châu Âu bằng cách ngăn chặn sự xâm lược của Nga.
Tuy nhiên, chỉ vài tuần tới sẽ quyết định liệu những quyết tâm tích cực này có được duy trì trong suốt năm 2024 hay không.
Tại Washington, tình trạng tê liệt chính trị và sự phản đối ngày càng tăng của Đảng Cộng hòa đối với việc tiếp tục viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine, các đảng viên Cộng hòa theo lệnh Trump đã cản trở những nỗ lực chuyển viện trợ cho Ukraine trong mấy tháng qua. Biden đã yêu cầu viện trợ hơn 60 tỷ USD cho năm nay nhưng Quốc hội đã không hành động. Các cuộc đàm phán tại Thượng viện nhằm tìm cách gắn viện trợ cho Ukraine và Israel với những thay đổi lớn trong chính sách nhập cư cho đến nay vẫn chưa mang lại kết quả. Và không có gì chắc chắn rằng bất kỳ gói nào được Thượng viện do Đảng Dân chủ lãnh đạo thông qua sẽ được đưa ra bỏ phiếu hoặc thông qua tại Hạ viện do Đảng Cộng hòa lãnh đạo.
Thời gian bây giờ không còn nhiều nữa.
Khi nói đến hỗ trợ quân sự cho Ukraine, Mỹ là nước viện trợ dồi dào nhất. Hơn một nửa số viện trợ cho Ukraine là đến từ Hoa Kỳ và châu Âu không có hàng tồn kho cũng như năng lực sản xuất để bù đắp cho bất kỳ sự thiếu hụt nào. Ukraine chắc chắn sẽ phải gánh chịu hậu quả của sự thiếu hụt như vậy, vì khả năng trấn giữ tiền tuyến dài 1.000 km và bảo vệ các thành phố của mình trước các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ liên tục của Mỹ.
Tóm lại, cuộc chiến Ukraine có thể thất bại vào nửa đầu năm 2024.
Tuy nhiên, đây hầu như không phải là thách thức chính sách đối ngoại duy nhất mà Biden sẽ phải đối mặt vào những tháng tới. Ngoài ra còn cuộc chiến ở Trung Đông, nơi ông Biden đã đứng vững ủng hộ Israel sau các cuộc tấn công kinh hoàng của Hamas vào ngày 7 tháng 10.
Ngoài việc hỗ trợ Israel, mục tiêu trước mắt nhất của Biden là bảo đảm cuộc chiến ở Gaza không leo thang và cho đến nay, ông đã thành công. Mỹ đã khai triển hai tàu Hàng không Mẫu hạm và 2.000 lính thủy đánh bộ như một lời cảnh báo tới Hezbollah ở Lebanon và Iran không mở mặt trận thứ hai hoặc thứ ba chống lại Israel. Và gần đây hơn, hải quân Mỹ đã thành lập lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia để bảo vệ hoạt động vận chuyển thương mại vào Biển Đỏ.
Đây là những bước quan trọng và cần thiết. Nhưng mối đe dọa leo thang vẫn còn.
Theo Tòa Bạch Ốc, Iran đã “tham gia sâu hơn” vào việc lên kế hoạch tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái của Houthi nhằm vào các tàu ở Biển Đỏ, đồng thời đã phóng máy bay không người lái của riêng mình chống lại một tàu ở Ấn Độ Dương. Lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn ở Syria đã nhiều lần tấn công các căn cứ của Mỹ và lực lượng Houthi dường như quyết tâm lôi kéo Mỹ vào cuộc xung đột. Nỗi lo leo thang đã được nhấn mạnh vào cuối tuần này, khi hải quân Mỹ đấu súng với các chiến binh Houthi đang cố gắng chiếm giữ một tàu thương mại, hạ sát tất cả 10 phiến quân Houthi.
Trong khi đó, miền bắc Israel cũng có nguy cơ leo thang căng thẳng. Hezbollah đã tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn trong khu vực, buộc hơn 100.000 người Israel phải rời bỏ nhà cửa dọc biên giới. Các viên chức Israel đã nói rõ rằng việc quay trở lại của họ chỉ có thể thực hiện được nếu quân Hezbollah được rút khỏi biên giới, điều này vốn đã được yêu cầu theo nghị quyết của Liên hợp quốc nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh Israel-Lebanon năm 2006.
Do đó, các nhà ngoại giao Mỹ, Pháp và Saudi Arabia đang tham gia sâu sắc vào việc thuyết phục quân đội Lebanon nắm quyền kiểm soát khu vực biên giới và di chuyển các chiến binh Hezbollah về phía bắc. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu họ có thể thành công hay không hoặc Hezbollah, có sẵn lòng rời đi hay không.
Điều này có thể khiến Israel không còn lựa chọn nào khác. Benny Gantz, một thành viên nội các chiến tranh, tuyên bố rằng: “Nếu thế giới không đưa Hezbollah ra khỏi biên giới thì Israel sẽ làm điều đó” . Và nếu điều đó xảy ra, Hezbollah, vốn đã tích lũy một kho vũ khí hỏa tiễn tầm xa khổng lồ, chắc chắn sẽ đáp trả. Cuộc đụng độ sau đó có thể khiến cuộc chiến ở Gaza trở nên nhỏ bé khi so sánh với nhau – khiến mục tiêu quan trọng nhất của Biden là ngăn chặn chiến tranh trong khu vực bị tan vỡ.
Và cuối cùng là Đài Loan, nơi cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan có thể quyết định liệu một cuộc khủng hoảng lớn khác có xảy ra trên bàn làm việc của Biden vào trước cuộc tranh cử tổng thống hay không. Phó Tổng thống Lai Ching-te của Đảng Dân tiến (DPP) đã đắc cử, viễn cảnh đảng DPP nắm quyền ở Đài Loan có thể buộc Bắc Kinh phải ra tay trong mùa bầu cử tổng thống Mỹ.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình coi việc thống nhất Đài Loan và Trung Quốc là mục tiêu cốt lõi trong nhiệm kỳ của ông ta. Nhưng trong khi ông nói với Biden trong cuộc họp vào tháng 11 rằng không có mốc thời gian cho mục tiêu này, ông cũng nói rằng nếu Đài Loan chống lại hoặc trì hoãn việc thống nhất, Trung Quốc có quyền sử dụng vũ lực.
Mặc dù Bắc Kinh khó có lý do hợp pháp để đáp trả chiến thắng của ông Lai Ching-te bằng một cuộc xâm lược, nhưng điều đó có thể khiến cuộc sống của quốc đảo này trở nên rất khó khăn . Trung Quốc có thể cản trở vận chuyển thương mại, tham gia vào hoạt động quân sự vi phạm chủ quyền hàng hải và trên không của Đài Loan, đồng thời làm gián đoạn các tuyến cung cấp quan trọng mà nền kinh tế Đài Loan phụ thuộc vào. Và bất kỳ bước đi nào trong số này sẽ buộc Washington phải cân nhắc cách phản ứng thích hợp.
Lời kết:
Chính sách đối ngoại thường không ảnh hưởng đến chính trị và kết quả bầu cử ở Mỹ. Nhưng bất kỳ cuộc khủng hoảng nào trong số này – chứ đừng nói đến cả ba cuộc khủng hoảng cùng một lúc – sẽ đặt ra thách thức đáng kể đối với triển vọng tái đắc cử của Biden.
Cả tổng thống Biden và đảng Dân chủ đều không nghĩ đến việc Washington bắt buộc phải bỏ cuộc sau khi dự luật viện trợ bị đảng Cộng hòa cố tình cản trở kéo dài đến cuôc bầu cử tháng 11.
Từ lâu, các cố vấn chiến lược an ninh quốc gia đã thúc đẩy Biden hãy mạnh dạn đưa đất nước vào thế sẵn sàng chiến tranh để đánh bại Putin ở Ukraine, ngăn chặn sự xâm lược của Nga trong tương lai ở châu Âu và kiểm tra các âm mưu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đối với Đài Loan và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương rộng lớn hơn. Nhưng ông Biden đã từ chối, ông chỉ muốn viện trợ cho Ukraine và tránh việc can dự vào cuộc chiến trực tiếp.
Biden đã đánh mất cơ hội đó khi thất bại trong việc hạ bệ Putin bằng cách không tạo điều kiện cho Kiev chiếm lại Crimea. Không chỉ là những đảng viên Cộng hòa mà cả ông Biden, Ngoại trưởng Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cũng phải đồng chịu trách nhiệm khi để Ukraine rơi vào tình cảnh dỡ khóc dỡ cười như ngày nay. Ông đã khiến đất nước phải đối mặt trong tư thế yếu trước Nga và Trung Quốc. Giờ đây, Biden liệu còn có đủ thời gian để giải quyết các tình huống cấp bách mới nổi, bao gồm các cuộc tấn công của Nga vào lưới điện Ukraine và nguy cơ ngày càng tăng về một cuộc chiến tranh tổng lực giữa Israel và Iran, giờ đây đòi hỏi một cam kết mới táo bạo từ Biden.
Tòa Bạch Ốc phải tập trung vào việc giành chiến thắng trong cuộc chiến toàn cầu này với Moscow và Bắc Kinh. Tổng thống Biden cần mạnh mẽ thừa nhận mức độ nghiêm trọng của tình hình chiến lược tổng thể và cần nói rõ với người dân Mỹ rằng trên thực tế, chúng ta đang phải đối mặt với Thế chiến III. Người Mỹ phải giúp Ukraine để chiến thắng Nga, có như vậy mới ngăn chặn được cuộc chiến có thể xảy ra ở Đài Loan. Nếu Ukraine bại trận trước Nga hôm nay ở Châu Âu thì viễn cảnh một Đài Loan bại trận trước Trung Quốc ngày mai ở Châu Á là điều chắc chắn sẽ xảy ra. Hoa Kỳ sẽ mất cả chì lẫn chài, mất cả Ukraine, Đài Loan và vị trí cường quốc số một thế giới chỉ vì những người Mỹ xấu xí.
Việt Linh
https://www.thenation.com/article/politics/biden-foreign-policy-internationalists/
https://www.centralcharts.com/en/2361592-blast/news/4636154-39-breath-taking-incompetence-39-expert-blast-biden-admin-39-s-foreign-policy