Trong một bản tóm tắt nộp lên Tòa phúc thẩm DC, công tố viên đặc biệt Jack Smith đã bác bỏ lập luận của Trump rằng bản cáo trạng hình sự đối với ông ta vì cố gắng đảo ngược thất bại của ông ta tại cuộc nổi dậy ba năm trước là không hợp lệ về mặt hiến pháp vì ông ta đang giữ chức tổng thống vào thời điểm đó và cũng vì ông ta được Thượng viện tuyên trắng án sau khi ông ta bị luận tội vì những hành động đó.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Cố vấn đặc biệt Jack Smith cảnh báo tòa phúc thẩm liên bang hôm thứ Bảy về tuyên bố táo bạo và ngang ngược của Donald Trump cho rằng ông ta không thể bị truy tố hình sự vì nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 là mang nhiều nguy cơ làm suy yếu nền dân chủ đất nước.
Công tố viên đặc biệt Jack Smith cũng bác bỏ lập luận của Donald Trump rằng bản cáo trạng hình sự đối với ông ta là vô hiệu về mặt hiến pháp.
Jack Smith và nhóm của ông viết trong một hồ sơ dài 82 trang rằng: “Thay vì minh oan cho khuôn khổ hiến pháp của chúng ta, yêu cầu miễn trừ sâu rộng của bị cáo có nguy cơ cho phép các Tổng thống phạm tội để tiếp tục tại vị . Những Người sáng lập không có ý định và sẽ không bao giờ chấp nhận một kết quả như vậy.”
Trong khi Trump lập luận rằng việc cho phép truy tố như vụ mà ông ta phải đối mặt ở Washington sẽ khiến các tổng thống tương lai khó thực hiện nhiệm vụ của mình do có khả năng bị truy tố hình sự trong tương lai, thì Jack Smith cho rằng nỗi lo sợ đó đã bị thổi phồng quá mức để chạy trốn trách nhiệm thực sự.
Các công tố viên viết rằng: “Nhiều biện pháp bảo vệ – cuối cùng được thi hành bởi các tòa án theo Điều III – bảo vệ khỏi mọi gánh nặng tiềm ẩn đối với Tổng thống mà bị cáo tuyên bố lo sợ”. Rằng, “Bất kỳ gánh nặng trách nhiệm hình sự nào sau thời Tổng thống đều có tác động tối thiểu đến chức năng của người đương nhiệm và không bị ảnh hưởng bởi lợi ích tối cao của công chúng trong việc duy trì chế độ pháp quyền thông qua truy tố liên bang.”
Lập luận của Jack Smith đặt ra khuôn khổ cho cuộc kiểm tra quan trọng nhất trong việc truy tố Trump vì tìm cách lật đổ cuộc bầu cử năm 2020, khởi đầu cho một cuộc chiến pháp lý phải thắng có khả năng diễn ra tại Tòa án Tối cao ngay trong tháng tới.
Jack Smith đã sử dụng bản tóm tắt của mình để loại bỏ khẳng định của Trump rằng ông ta không thể bị truy tố hình sự vì nỗ lực giành được nhiệm kỳ thứ hai mặc dù thua cuộc trong cuộc bầu cử. Vào ngày 1 tháng 12, Thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ Tanya Chutkan đã bác bỏ đề nghị bác bỏ vụ kiện của Trump vì những lý do đó, khiến Donald Trump kháng cáo.
Jack Smith lập luận rằng mặc dù các tổng thống xứng đáng được bảo vệ khỏi các vụ kiện dân sự nhưng không có quyền miễn trừ chung khỏi truy tố hình sự, đặc biệt đối với một cựu tổng thống bị buộc tội đe dọa nghiêm trọng đến việc chuyển giao quyền lực. Ông lập luận rằng, ngay cả khi các tổng thống được hưởng quyền miễn trừ đối với các nhiệm vụ chính thức của họ, thì hành động của Trump sẽ không đủ điều kiện để được bảo vệ như vậy bởi vì ông ấy đã hành động bên ngoài giới hạn nhiệm vụ đứng đắn (hay “đúng đắn”) của mình. Nhân đây, trên làn sóng, chắc chắn có nhiều ông bà, cô chú lớn tuổi hơn Việt Linh, có kinh nghiệm và nắm vững văn phạm tiếng Việt, có thể cho VL biết thêm nên dùng từ nào thì chính xác hơn, “đứng đắn” hay “đúng đắn”, thường trước đây, VL hay dùng “đúng đắn” nhưng cách đây một vài tuần có một vị thính giả góp ý là “đứng đắn” mới đúng, rằng trong từ điển trước và sau năm 1975 đều không có chữ “đúng đắn” nhưng VL tìm trên Google thì vẫn thấy có chữ “đúng đắn” nên còn hoài nghi, không biết ai đúng ai sai.
Công tố viên đặc biệt viết rằng: “Việc Trump đòi hỏi bác bỏ cáo trạng là không có cơ sở vì bản cáo trạng chứa đựng những cáo buộc đáng kể về một âm mưu nhằm lật ngược kết quả bầu cử nằm ngoài phạm vi trách nhiệm chính thức của Tổng thống”.
Nhiều lập luận gây tranh cãi của cả hai bên vì chưa có cựu tổng thống nào từng phải đối mặt với truy tố hình sự trước khi Trump bị dính bốn cáo trạng hình sự riêng biệt trong năm qua: Hai vụ án liên bang do Jack Smith đưa ra và hai vụ án cấp tiểu bang.
Jack Smith lưu ý ngắn gọn rằng lập luận của Trump về quyền miễn trừ hậu tổng thống dường như mâu thuẫn với quan điểm phổ biến vào thời điểm Tổng thống Richard Nixon từ chức năm 1974, khi liệu Nixon có nên bị truy tố vì vụ Watergate hay không đang được tranh luận sôi nổi nhưng liệu ông có thể bị truy tố hay không có vẻ như có nhiều vấn đề. Nhưng việc Tổng thống Gerald Ford ân xá cho Nixon gây tranh cãi một tháng sau khi ông từ chức đã dập tắt khả năng đó. Điều đó rõ ràng cho chúng ta thấy rằng, nếu Richard Nixon có quyền miễn tố thì ông đã không phải nhận sự ân xá từ Gerald Ford.
Jack Smith viết trong bản tóm tắt mới rằng: “Không có tài liệu lịch sử nào ủng hộ tuyên bố miễn trừ rộng rãi của Trump và lệnh ân xá sau nhiệm kỳ Tổng thống mà Tổng thống Nixon chấp nhận đã phản ảnh quan điểm đồng thuận rằng một cựu Tổng thống có thể bị truy tố sau khi rời nhiệm sở”. Tuyên bố của Trump cho rằng việc ông ta được Thượng viện tha bổng khiến vụ án hình sự vi phạm sự bảo vệ của Hiến pháp trước nguy cơ kép.
Đối với vấn đề “nguy cơ kép” này, các công tố viên đã nghiêm khắc lập luận rằng: “Ngay cả khi nguy cơ kép là đúng đi nữa, bản cáo trạng sẽ buộc tội những tội danh khác với những tội danh được đề cập trong bản luận tội của ông ta,”. Điều này nói lên Trump có rất nhiều tội liên quan đến ngày đáng xấu hổ 6 tháng 1. Dễ thôi, tội nào được cho là trùng lặp thì bỏ ra, chỉ xử phạt những tội không bị trùng lặp, bao nhiêu đó Trump cũng không thể chạy thoát được.
Trump dự kiến sẽ bị xét xử trong vụ kiện bầu cử vào ngày 4 tháng 3, nhưng tất cả thời hạn trước khi xét xử đã bị hoãn lại trong khi kháng cáo miễn trừ của Trump vẫn đang chờ giải quyết và không rõ liệu ngay cả phán quyết cuối cùng của Tòa án Tối cao vào đầu tháng 2 có đủ thời gian cho các thủ tục tố tụng trước khi xét xử hay không để phiên tòa khai mạc theo đúng kế hoạch.
Một vấn đề tiềm ẩn khác trong vụ án là: Nhóm vận động bên ngoài American Oversight đã thúc giục tòa phúc thẩm về cơ bản hủy bỏ kháng cáo, cho rằng Trump – giống như hầu hết các bị cáo hình sự – không có quyền kháng cáo cho đến sau phiên tòa xét xử và kết án của bồi thẩm đoàn. Điều này, theo nguyên tắc cũng đúng về mặt lý thuyết, tòa chưa xử, bồi thẩm đoàn chưa nghị án thì làm sao bị cáo biết chắc chắn là mình bị kết án hay không mà kháng cáo?
Đầu tháng này, Tòa án Tối cao đã từ chối yêu cầu của Smith về việc bỏ qua quy trình kháng cáo thông thường và giải quyết khẩn cấp vấn đề miễn trừ của tổng thống. Các thẩm phán không giải thích quyết định của họ, nhưng điều đó không loại trừ vụ án sẽ được đưa trở lại tòa án cấp cao sau khi có phán quyết của tòa phúc thẩm.
Lời kết:
Việc Jack Smith nộp bản tóm tắt bất thường để đáp ứng thời hạn thứ Bảy vào ngày nghỉ cuối tuần là một dấu hiệu cho thấy mức độ khẩn cấp mà Tòa phúc thẩm DC đang giải quyết đơn kháng cáo của Trump. Một hội đồng gồm ba thẩm phán dự kiến sẽ nghe tranh luận bằng miệng về vấn đề này vào ngày 9 tháng 1.
Đối với Jack Smith, tốc độ ra phán quyết của ba thẩm phán gần như quan trọng bằng kết quả. Bản tóm tắt được đệ trình hôm thứ Bảy yêu cầu tòa phúc thẩm làm cho bất kỳ phán quyết nào có hiệu lực sau 5 ngày kể từ ngày nó được ban hành, cho phép bên thua kiện có thời gian giới hạn để kháng cáo lên toàn thể tòa phúc thẩm DC hoặc Tòa án tối cao trước khi vụ việc được trả lại Tòa sơ thẩm hoặc bị bác bỏ. Có nghĩa là, thời gian để bị cáo có thể kháng cáo không còn là 90 ngày nữa, muốn kháng cáo hay không thì trong 5 ngày phải đưa ra quyết định.
Nói tóm lại, năm 2024, một năm mới đầy tai ương pháp lý cho Trump và tai họa tiềm ẩn cho đất nước đều đến từ một kẻ nguy hiểm, bất xứng, có tên Donald Trump qua các vụ án và cuộc tổng tuyền cử năm 2024. May hay rủi, phước hay họa đều do chính người Mỹ quyết định lấy vận mệnh của nền dân chủ nước nhà. Chẳng ai khác có thể giúp được.
Việt Linh
https://malaysia.news.yahoo.com/jack-smith-says-trump-immunity-224534342.html