Theo cuộc thăm dò gần đây, đa số người Mỹ lo ngại rằng một sự kiện khác như cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1 năm 2021 tại Điện Capitol của Hoa Kỳ có thể xảy ra lần nữa trong những ngày đầu năm 2025, làm bộc lộ những lo lắng lan rộng về sự phân cực và chia rẽ trong chính trị.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Cuộc khảo sát, do Redfield & Wilton Strategies thực hiện vào ngày 19 tháng 12 với 1.500 người trưởng thành ở Hoa Kỳ, cũng tiết lộ rằng nhiều người nghĩ rằng trách nhiệm giải trình của những người phải chịu trách nhiệm chưa được thực hiện đầy đủ, vẫn còn nhiều người thuộc thành phần cấp cao có liên quan đến cuộc nổi dậy vẫn đang an toàn và một số người tỏ vẻ bực bội về vai trò của ngành thực thi pháp luật trong việc giải quyết vấn đề, đó là cả Bộ Tư pháp và hệ thống tòa án của đất nước.
Kết quả cho thấy rằng, ba năm, sau ngày 6 tháng 1, là ngày vẫn còn đè nặng trong tâm trí nhiều người Mỹ, những người có thể coi đây là ngày đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới của những biến động xã hội và sự mất lòng tin vào các thể chế công.
Julie Norman, giáo sư chính trị Hoa Kỳ tại Đại học College London (UCL), nói rằng: “Người Mỹ rõ ràng lo ngại nhiều hơn về bạo lực chính trị sau ngày 6/1 . Sau gần ba năm trôi qua, nhiều người Mỹ vẫn nhận thấy rằng sự phân cực và chia rẽ chính trị ngày càng sâu sắc hơn, nếu không muốn nói là gay gắt nặng nề hơn so với cuộc bầu cử trước. Và thực tế là khả năng của cuộc đối đầu Trump-Biden chỉ làm trầm trọng thêm những lo ngại về biến động tiềm tàng.”
Bất chấp việc Tổng thống Joe Biden cam kết “thống nhất đất nước, hàn gắn chia rẽ” sau khi Donald Trump rời khỏi Tòa Bạch Ốc, nhưng ông đã không thành công với lời hứa này, vì để làm được những điều này, đòi hỏi phải có cả hai bên cùng tham gia, chia sẻ và cảm thông trong sự tôn trọng lẫn nhau.
Donald Trump vẫn luôn hô hào chia rẽ, chống đối, kích động tư tưởng người ủng hộ phải luôn giữ vững tư tưởng phản khác và bất mãn. Một cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew với 8.480 người trưởng thành, được thực hiện từ ngày 10 đến ngày 16 tháng 7, cho thấy người Mỹ hiện đang phân cực hơn trước, với 65% nói rằng họ cảm thấy kiệt sức và 55% tức giận với nền chính trị già cỗi, bất cập của Hoa Kỳ.
Với cả hai người hiện đang dẫn đầu trong các lĩnh vực chính tương ứng của họ, cuộc bầu cử năm 2024 có vẻ sẽ lặp lại y chang một cuộc bầu cử của năm 2020, và Trump chăc chắn sẽ tiếp tục cáo buộc có gian lận và chắc chắn cũng sẽ có những cuộc nổi loạn đó đây khắp đất nước khi kết quả cho thấy Trump lại một lần nữa thất bại.
Hai câu chuyện cạnh tranh dự kiến sẽ xuất hiện khi nước Mỹ tiến hành bỏ phiếu một lần nữa, cả hai đều tuyên bố bên kia là bất hợp pháp. Trump đã gợi ý rằng ông ta nghĩ rằng cuộc bầu cử năm 2024 cũng có thể sẽ bị can thiệp, bị gian lận, trong khi những người thuộc đảng Dân chủ đang tìm cách loại tên ông khỏi cuộc bỏ phiếu vì vai trò bị cáo buộc của ông ta vào ngày 6 tháng 1 – tất cả những điều này có thể gieo rắc bất đồng quan điểm và khiến người dân càng mất lòng tin vào hệ thống dân chủ.
Trong bối cảnh này, có 56% người Mỹ nghĩ rằng một sự kiện xấu xí tương tự ngày 6 tháng 1 khác có thể xảy ra lần nữa, so với 13% cho rằng điều đó khó có thể xảy ra.
Đồng thời, 68% cho rằng Trump sẽ cáo buộc Biden gian lận nếu ông ta thua, trong khi 51% cho rằng Biden sẽ làm điều tương tự nếu ông thua. Khoảng 63 phần trăm cảm thấy cuộc bầu cử năm 2024 sẽ dẫn đến bạo loạn dưới một hình thức nào đó — nhưng có nhiều người nghĩ rằng xác suất Trump sẽ thắng lớn hơn là Biden thắng.
Thomas Gift, giám đốc Trung tâm UCL về Chính trị Hoa Kỳ tại Đại học College London, nói rằng: “Có một chu kỳ tự kéo dài giữa những lo ngại về bạo lực chính trị trước cuộc bầu cử vào tháng 11 và việc đưa tin trên các phương tiện truyền thông về ngày 6 tháng 1. Các cơ quan truyền thông đã luôn nhắc nhở công chúng Mỹ khiến cuộc nổi dậy ở Điện Capitol diễn ra gần như không ngừng nghỉ trong ba năm, trong khi nhiều chương trình phát sóng của cánh hữu tiếp tục đưa ra các thuyết âm mưu cho rằng cuộc nổi dậy là một ‘công việc nội bộ’, một sự vu khống đến những công dân hiền lành đi tham quan Quốc hội.”
Christopher Phelps, giáo sư lịch sử hiện đại của Mỹ tại Đại học Nottingham, cho rằng lo ngại về ngày 6 tháng 1 nữa là chính đáng. Ông lập luận rằng ngày 6 tháng 1 là “một phần trong nỗ lực do Trump kích động nhằm ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình” là điều “chưa từng xảy ra trước đây trong toàn bộ lịch sử của nước cộng hòa Mỹ.”
Nhưng bất chấp tầm quan trọng lịch sử rõ ràng của cuộc nổi dậy, giáo sư Christopher Phelps cho biết sự thật xung quanh nó vẫn bị “che khuất” đối với nhiều người.
“Bản chất khép kín của các nguồn cấp dữ liệu trên mạng xã hội, sự thiên vị của các hãng tin cánh hữu và luồng thông tin sai lệch liên tục từ Donald Trump đã giảm thiểu tầm quan trọng, bạo lực và tội phạm của các sự kiện ngày 6 tháng 1, như Trump đã tuyên bố rằng ông ta một nhà lãnh đạo bị đàn áp của một phong trào dân túy và có rất nhiều người Mỹ đã tin vào điều này, tỏ vẻ cảm thông với khó khăn của ông ta.”
Nhưng, điều nguy hiểm nhất là, câu chuyện về ngày 6 tháng 1 không được nhiều người Mỹ quan tâm hay cho đo là một ngày đáng xấu hổ của đất nước.
Khoảng 52% số người được hỏi trong cuộc thăm dò của Pew cho rằng toàn bộ sự thật về cuộc nổi dậy đã không được chia sẻ với công chúng, so với 29% cho rằng điều đó đã được chia sẻ. Nhưng trong số những cử tri của Trump, 68% người cho rằng họ không biết gì nhiều về ngày 6 tháng 1 so với 43% những cử tri của Biden.
Một thuyết âm mưu khác cũng đáng sợ không kém là khi được hỏi việc liệu FBI hoặc các cơ quan thực thi pháp luật khác có thể tham gia vào việc xúi giục cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1 hay không: 46% tin rằng có khả năng xảy ra; 67% cử tri Trump tin như vậy và 38% cử tri Biden tin như vậy.
Đúng là vào thời đại công nghệ tiên tiến phát triển nhưng nhận thức của nhiều người Mỹ như muốn đi thụt lùi về lại thế kỷ 19, mê tín dị đoan, tin vào những chuyện đồng bóng, hoang đường, khó tin với chúng ta, những người bình thường nhưng lại dễ tin đối với họ, những người mù quáng, tin vào Trump và đảng MAGA, vào quyết định của Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, tay bán dầu rắn cao cấp khi công bố đoạn phim an ninh từ Điện Capitol trong với những khuôn mặt bị mờ, với lý do lo ngại những người đó sẽ bị trả thù, đã tạo cơ hội cho những nhóm truyền thông cánh hữu đưa ra một thuyết âm mưu mới cho rằng việc làm mờ khuôn mặt được thực hiện để làm mờ danh tính của các đặc vụ liên bang trong đám đông.
Cựu công tố viên Glenn Kirschner chia sẽ lo âu của ông rằng, có thể còn rất lâu nữa, trước khi tất cả mọi người liên quan đến ngày 6 tháng 1 bị trừng phạt.
Khi người Mỹ chuẩn bị cho một cuộc bầu cử tổng thống căng thẳng khác, sau 3 năm mà hệ thống pháp luật Hoa Kỳ vẫn còn đang loay hoay tìm cách giải quyết hàng trăm cá nhân đã xông vào Điện Capitol Hoa Kỳ vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, để giữ Donald Trump được tiếp tục tại vị bất hợp pháp.
Theo Bộ Tư pháp, hơn 1.200 người Mỹ đã bị buộc tội hình sự vì những hành động bị cáo buộc của họ trong cuộc bạo loạn và hơn 890 người đã bị kết tội liên bang. Hơn một nửa số người bị kết tội đã bị kết án tù.
Và Donald Trump, người cũng bị truy tố hình sự vì những hành động bị cáo buộc sau thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020, tiếp tục tuyên truyền những tuyên bố sai sự thật về một cuộc bầu cử bị đánh cắp và một lần nữa đang tranh giành Tòa Bạch Ốc cứ như thể ông ta chưa từng vướng một rắc rối pháp lý nào, chưa từng là điều gì sai quấy, vẫn có đủ tư cách của một ứng viên Tổng thống, và điều này đang được gần như toàn bộ đảng Cộng hòa tập trung sau lưng và một binh đoàn zombies MAGA ủng hộ cuồng nhiệt.
Sau ba năm, các cơ quan thực thi pháp luật và các thẩm phán liên bang vẫn cảm nhận được dư âm của cuộc điều tra tội phạm lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, và công chúng vẫn đang tìm câu trả lời với việc cuộc tấn công vào thành trì của nền dân chủ Hoa Kỳ sẽ định nghĩa luật pháp và chính trị của đất nước như thế nào.
Ngày 5 tháng 1 năm 2022, một ngày trước ngày kỷ niệm 6 tháng 1, Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland đã nói rằng: “Bộ Tư pháp sẽ buộc tất cả những thủ phạm ngày 6 tháng 1 ở mọi cấp độ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật cho dù họ có mặt vào ngày hôm đó hay chịu trách nhiệm hình sự về hành vi tấn công nền dân chủ của chúng ta”. Nhưng một mình ông Garland không thể vừa cấy lúa, gieo hạt, gặt lúa, sàng sấy thành hột gạo để thổi thành cơm được.
Bản thân ông và các công tố viên của Bộ Tư pháp cũng bị ràng buộc vào những khuôn khổ nhất định, khó mà vượt qua được nhất là khi cuộc bầu cử ngày càng đến gần.
FBI và Bộ Tư pháp đã phản ứng trước cuộc bạo loạn bằng một trong những cuộc điều tra thực thi pháp luật quy mô nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, dẫn đến hàng trăm người bị kết án về các tội danh từ xâm phạm khuôn viên Điện Capitol cho đến âm mưu nổi loạn.
Tuy nhiên, ba năm sau, các nhà điều tra chỉ buộc tội được một phần trong số hàng ngàn cá nhân đã đột nhập vào khuôn viên Điện Capitol vào ngày hôm đó. Và tất cả những người này, đang nồi tù hay đang bị giam giữ đều sẽ có chung một cái kết giống nhau, đó là họ sẽ được Trump ân xá ngay khi ông ta giành được ghế Tổng thống.
Lời kết:
Ba năm sau ngày đáng xấu hổ 6 tháng 1 và chỉ có vài trăm con cắc ké kỳ nhông bị án tù hay đang bị giam giữ. Vậy thì câu hỏi đặt ra, chúng ta sẽ phải chờ bao nhiêu năm nữa thì tất cả những con cắc ké kỳ nhông này sẽ phải lãnh án tù, trả giá cho hành động sai phạm của họ, và sau đó chúng ta sẽ chờ thêm bao nhiêu năm nữa mới đến phiên những con đại bàng, những tên đầu sỏ, quân sự quạt mo, tay chân cấp cao của Trump và Donald Trump mới phải ra trước tòa án để nghe bồi thẩm đoàn kết tội.
Ngày đó có lẽ còn rất xa và có lẽ sẽ không bao giờ xảy ra trên đất nước Hiệp chúng quốc Hoa Kỳ, đơn giản là vì có nhiều người Mỹ không quen với những hình ảnh xấu xí đó.
Việt Linh
https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2024/01/04/fbi-conspiracy-jan-6-attack-misinformation/
https://www.ny1.com/nyc/all-boroughs/politics/2024/01/02/poll-on-third-anniversary-of-jan–6-attack
https://www.cbsnews.com/news/jan-6-opinion-poll-republican-disapproval-wanes-2024-01-06/
https://www.washingtonpost.com/dc-md-va/2024/01/02/jan-6-poll-post-trump/
https://www.allsides.com/news/2024-01-05-0604/politics-what-americans-really-think-about-jan-6