Người Mỹ có thể mong đợi hoặc lo sợ điều gì trong chính sách kinh tế nếu Donald Trump giành được Tòa Bạch Ốc vào đầu năm 2025?
Thách thức ở đây là tách biệt những gì có thể nảy mầm trong đầu ông ta hoặc của các tên quân sư quạt mo thâm hiểm của ông ta và những ưu tiên lâu dài của Đảng Cộng hòa vẫn còn đó. Tôi xin nhắc lại sự khác biệt giữa năm 2017 và năm 2020. Trong những trường hợp quan trọng, Trump đã chiều theo ý muốn của Lãnh đạo Đa số Thượng viện lúc bấy giờ là Mitch McConnell (R-Ky.) và Đảng Cộng hòa trong Quốc hội. Ông ta đã chấp nhận những quy định của họ về việc bổ nhiệm thẩm phán, và ông đã thông qua dự luật cắt giảm thuế, chủ yếu mang lại lợi ích cho người giàu và các tập đoàn.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Rõ ràng nhất là lời hùng biện dối trá của Trump về thâm hụt thương mại, điều mà tôi tin rằng ông ta không bao giờ có thể định nghĩa chính xác. Trong hạch toán thu nhập quốc gia, đó là phần vượt quá của nhập khẩu so với xuất khẩu.
Nếu người Mỹ thực sự tin theo lời của Donald Trump về việc ông ta muốn nhắm mục tiêu vào các đối thủ chính trị của ông ta bằng sức mạnh của Bộ Tư pháp và các cơ quan thực thi pháp luật để thanh trừng và trả thù, thì một nền kinh tế đang phát triển như hiện nay sẽ ngày càng khó khăn, phức tạp hơn đối với những người Mỹ bình thường, nói chung là thành phân người lao động nhưng không suy suyển gì đối với những người giàu hiện tại.
Lời hùng biện của Trump về thương mại đã thu hút các công nhân sản xuất bị ảnh hưởng bởi việc gia công bên ngoài. Ngay cả Thượng nghị sĩ Sherrod Brown (D-Ohio) cuối cùng cũng chấp nhận quyết định áp thuế đối với thép của Trump.
Nói một cách đơn giản, thuế quan là thuế bán hàng giới hạn đối với hàng nhập khẩu. Nói người Trung Quốc “trả” thuế là không có căn cứ , giống như nói siêu thị trả thuế bán hàng.
Mỹ đánh thuế Trung Quốc thêm $3 lên một món hàng, ví dụ một đôi giày, thì nhà xuất khẩu ở Đại lục sẽ tăng giá khi xuất khẩu sang Mỹ lên $3, nhà nhập khẩu ở Mỹ sẽ tính giá cao hơn đến các siêu thị và công ty bán lẻ, nơi đây họ sẽ tăng giá lên $3 và người tiêu dùng cuối ở Mỹ muốn mua đôi giày đó phải chịu bỏ ra thêm $3. Vậy tôi xin hỏi quý vị, nhất là những người cuồng Trump, thường cho rằng trump giỏi làm ăn trên thương trường thì cũng phải giỏi về kinh tế, vậy quý vị là những người tiêu dùng cuối, quý vị đang è cổ ra trả thêm tiền để Trump được tiếng là làm kinh tế giỏi, mạnh tay với Trung Quốc.
Trump sẽ được công nhân là thực sự giỏi nếu ông ta trước đây đánh thuế vài trăm tỷ lên hàng hóa Trung Quốc nhưng nếu giá nhập khẩu và giá bán ra cho người tiêu dùng cuối tại Mỹ vẫn giữ nguyên như cũ, có nghĩa là phía nhà sãn xuất và xuất khẩu Trung Quốc chịu thuế đó thì tôi cũng phải vỗ tay khen Trump.
Thuế quan đẩy tổng giá mà người Mỹ với tư cách là người tiêu dùng phải trả tất cả. Người bán hàng hay nhà nhập khẩu hoặc siêu thị chỉ cần trả đúng mức thuế được chính phủ quy định.
Lời lẽ chống Trung Quốc vẫn tiếp tục từ cựu tổng thống, mặc dù hiện tại chúng ta có bằng chứng cho thấy các doanh nghiệp của Trump đang được Trung Quốc trả lương. Trump có nhiều công ty đang hoạt động ở đó, con gái Trump, Ivanka cũng có những cơ sở sãn xuất thời trang ở đó, đánh thuế cái gì, thế nào là chiến tranh thương mại, những người Mỹ cuồng Trump cần mở to mắt ra để nhận định đúng tình hình về điều mà tôi gọi là “chính sách mị dân thương mại” của Donald Trump.
Nếu Trump may mắn “chó nhảy bàn độc” lần nữa thành công, ông ta sẽ hồi sinh các chính sách mị dân thương mại có từ nhiệm kỳ 1, tô bóng nó, mặc cái áo mới với một vài chính sách mị dân mới, đánh Trung Quốc te tua, không còn manh giáp khi tăng thuế lên vài trăm tỷ, nhưng điều đó chỉ cản trở thương mại và làm tăng lạm phát. Các mức thuế mới sẽ đẩy giá cả lên cao, móc tuí người tiểu dùng cuối tại Mỹ – đây không phải là một kết quả tuyệt vời đối với người dân lao động hàng ngày.
Lời hùng biện về thương mại của Trump không phù hợp với các chính sách mang tính lịch sử của Đảng Cộng hòa nhưng nó đem đến điểm cộng với Trump trong mắt những người cuồng Trump với trí óc chậm phát triển, chỉ thấy trước mắt một cuộc chiến kinh tế không cân sức, với một Donald Trump đánh Nam dẹp Bắc, tăng thuế vài trăm tỷ lên Tập cận Bình nhưng nói nôm na là người Mỹ giàu có đánh thuế lên người Mỹ nghèo khó chứ chẳng có đánh anh Trung Quốc một xu teng nào cả.
Một lĩnh vực đáng lo ngại khác là vấn đề nhập cư. Với tư cách là người ủng hộ người sử dụng lao động, Đảng Cộng hòa có xu hướng khuyến khích việc nhập cư vì mục đích tuyển dụng lao động giá rẻ. Hạn chế nhập cư sẽ khiến một số nhà tuyển dụng không hài lòng. “Đóng cửa biên giới” có thể đồng nghĩa với sự hỗn loạn, xét từ quan điểm thương mại thông thường vì Mỹ có khá nhiều hoạt động kinh doanh với Mexico.
Nhưng một lần nữa, việc tấn công, thóa mạ những người nhập cư vào đầu độc máu của chúng ta như lời Trump bị nhiễm phân biệt chủng tộc đã trở thành một trong những lập luận chính của GOP. Nó thậm chí có thể liên quan đến sự gia tăng ủng hộ Trump từ các cử tri da màu, đặc biệt là nam giới. Và đây cũng chính là điều làm tôi nghĩ mãi không tìm được câu trả lời khi xem những tấm của những người Da Đen, da màu ủng hộ Trump cũng cuồng nhiệt không kém những người da trắng, những người này họ có hiểu được quan niệm của Trump và đảng Cộng hòa về nước da không được trắng của họ là như thế nào hay không?
Một điều mà những thành phần cuồng Trump đang bị ru ngủ là những lời hứa Trump sẽ làm nổ tung “nhà nước hành chính”, thay máu các cơ quan chính phủ liên bang. Nhưng họ không hiểu rằng, đây không phải là giảm bớt nhân viên liên bang mà rõ ràng là thay thế, cần hiểu sự khác nhau của “giảm bớt” và “thay thế” là hai ý nghĩa khác nhau hoàn toàn. Các báo cáo về việc nhóm của Trump đang lên kế hoạch, tổ chức tuyển dụng người để làm tràn ngập bộ máy quan liêu liên bang, sa thải vài chục ngàn nhân viên liên bang cần mẫn, có chuyên môn và trách nhiệm bằng những kẻ lừa đảo nhưng trung thành trong binh đoàn zombies MAGA không phải là điềm báo tốt cho việc thực thi các quy định. Những nhân vật này có khả năng lợi dụng để tư lợi thậm chí đẩy mạnh việc kinh doanh trái ngược với bất kỳ loại quy định nào trong các lĩnh vực như môi trường, an toàn thực phẩm, sức khỏe và an toàn nghề nghiệp, quyền của người lao động, cùng nhiều lĩnh vực khác.
Khó hiểu hơn một chút sẽ là số phận của Bưu điện Hoa Kỳ. Tổng thống Biden rõ ràng đã quá bận rộn để từ bỏ người được Trump bổ nhiệm, Tổng giám đốc Bưu điện độc hại, tham nhũng Louis DeJoy. Áp lực tư nhân hóa USPS có thể sẽ hồi sinh khi Trump thay đổi Hội đồng Thống đốc. Cục Hàng không Liên bang có thể phải đối mặt với những mối đe dọa tương tự.
Và vẫn còn nhiều những câu hỏi bổ sung. Còn An Sinh Xã Hội và Medicare thì sao? Hầu hết người Mỹ đều biết Đảng Cộng hòa luôn muốn cắt giảm tối đa. Trump đã rất khó chịu và Mike Johnson cũng vậy, họ rất ngứa mắt với những thứ chỉ đem lại lợi ích cho những người nghèo như An sinh Xã hội, Medicare, Medicaid và nhất là Obamacare gần như chắc chắn sẽ bị loại bỏ và Medicaid đang bị đe dọa nghiêm trọng. Và người Mỹ có thể cũng sẽ phải nói lời tạm biệt giới hạn của Tổng thống Biden đối với một số loại thuốc kê đơn.
Người Mỹ có thể nhìn thấy tương lai u ám dưới hình thức mở rộng Medicare Advantage, gây bất lợi cho phần còn lại của Medicare. Đây là một cách phân biệt những người hưởng lợi theo thu nhập và để những người khá giả và khỏe mạnh hơn hút nguồn lực ra khỏi chương trình cho những người khác nghèo khó và ốm yếu, đau bệnh.
Quyền sinh sản là một vấn đề mà Đảng Cộng hòa nhận thấy cần phải thận trọng. Những kẻ cực đoan cánh hữu trong Quốc hội không quan tâm, nhưng Trump còn thông minh hơn thế. Những cải cách thâm độc của đám đảng viên Cộng hòa có thể diễn ra theo kiểu chết chóc thầm lặng bởi hàng ngàn vết cắt, thay vì một lệnh cấm toàn quốc. Do đó, những người tìm cách phá thai ở các tiểu bang đỏ có thể sẽ phải di chuyển đến những tiểu bang khác, xa hơn, tốn kém nvà mất thời gian hơn để được chăm sóc. Cục Dự trữ Liên bang FED sẽ không thể kiềm chế các bang đỏ, vì dưới một nhiệm kỳ 2 của Trump, các tiểu bang đỏ sẽ có thêm những thứ đặc quyền đặc lợi đến từ liên bang, có thể ra những dự luật hà khắc hơn, cắt giảm nhiều thứ hơn mà không cần sự chấp thuận của cử tri.
Sự hỗn loạn làm giảm niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng. Điều đó có thể cản trở tăng trưởng kinh tế.
Đó là những gì những người Mỹ bình thường đã thấy trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, đặc biệt với hành vi tàn ác liên tục nhắm vào người nhập cư, người da màu, người LGBTQI và phụ nữ.
Khả năng xảy ra hỗn loạn khiến những dự đoán về nền kinh tế thậm chí còn kém chắc chắn hơn bình thường. Tác động của các tổng thống đối với lạm phát, tăng trưởng kinh tế và thất nghiệp thường bị phóng đại một cách tùy tiện, chủ yếu đáp ứng ý muốn của tổng thống, nước Mỹ khi đó sẽ giống Trung Quốc và Nga nhiều hơn là giống một quốc gia dân chủ có tự do như bao lâu nay, chỉ những con số nào, những tin tức nào được lãnh đạo duyệt thì mời được phép nói, được đăng trên báo, truyền hình và chỉ lúc đó thế giới mới biết tình hình lạm phát, chết chóc vì đại dịch, con số người thất nghiệp, nhưng tất cả đều là những con số giả được tạo ra theo ý thích của nhà độc tài.
Cơ quan có ảnh hưởng lớn luôn là Cục Dự trữ Liên bang, nhưng cơ quan này nằm ngoài tầm kiểm soát của tổng thống.
Khi vạch ra cương lĩnh kinh tế của riêng mình trước cuộc bầu cử năm nay, Đảng Dân chủ có thể chỉ ra một số chính sách công nghiệp hữu ích như Đạo luật Giảm lạm phát với những chính sách thương mại tiến bộ, mang tính xây dựng đã được theo đuổi nhằm hỗ trợ các công việc sản xuất được trả lương cao, nhưng những chính sách này chắc chắn sẽ bị hủy bỏ một khi Trump lên nắm quyền.
Nhìn chung, Đảng Dân chủ có rất nhiều điều đáng quan tâm liên quan đến nền kinh tế , điều này sẽ giúp ích cho họ trong các cuộc bầu cử sắp tới, nên cần phải đề cao vai trò của các chính sách kinh tế hiện nay của chính quyền Biden.
Medicare không dành cho tất cả mọi người. Bảo hiểm thất nghiệp là một mớ hỗn độn. Sự bất bình đẳng rất lớn xảy ra với nhiều người Mỹ. Quyền sở hữu súng đã nằm ngoài tầm kiểm soát của đảng Dân chủ. Đám MAGA đang chuẩn bị với những đòi hỏi có thêm quyền sử dụng súng và các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện đã đưa ra dấu hiệu cho thấy họ sẽ đẩy mạnh tự do súng khi Trump giành được Tòa Bạch Ốc.
Ngày nay, sự bất bình đẳng về cơ cấu vẫn tồn tại, thị trường nhà đất đang gặp khó khăn. Đây đều là những cơ sở tốt để Tổng thống Biden và Đảng Dân chủ thực hiện một kế hoạch rõ ràng nhằm hỗ trợ người dân lao động và tạo ra một nền kinh tế công bằng hơn, tạo điểm nhấn cho chiên lược tranh cử sắp tới.
Hiện tại tất cả các dấu hiệu đều cho thấy một năm tốt đẹp cho nền kinh tế và việc để lại điều này cho Trump vào cuối năm 2024 sẽ giúp ích cho ông ta, giống như thành tích của Obama khi ông rời nhiệm sở đã giúp thúc đẩy Trump vào năm 2017 và sau đó. Tuy nhiên, các màn kịch chiến tranh thương mại, cắt giảm chi tiêu trong nước và đe dọa chiến tranh với Iran cũng có thể sẽ làm giảm kết quả kinh tế vào năm 2025 và những năm tới, nếu Donald Trump “chó nhảy bàn độc” thành công.
Lời kết:
Với những gì tôi vừa trình bày cùng quý vị về tại sao những người lao động, những người nghèo tại Mỹ sẽ là những người chịu thiệt thòi nhiều nhất nếu Trump trở lại Tòa bạch Ốc thành công. Những kẻ giàu có như Trump hay các đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội, họ sẽ chẳng bị ảnh hưởng gì cả, họ không cần những thứ như An sinh Xã hội, Medicare, Medicaid, giá xăng có tăng lên thậm chí $10 một gallon cũng chẳng sao, giá một vĩ trứng gà có tăng lên $20 cũng chẳng hề hấn gì đối với những người giàu.
Nên người Mỹ trung lưu và nghèo, cần nhận ra cuộc tổng tuyển cử năm nay chính là cuộc chiến sống còn, sinh tử, để bảo vệ những lợi ích thiết thực trong đời sống hàng ngày của họ, đặc biêt những người Mỹ gốc Việt cuồng Trump cũng cần phải nhìn ra vấn đề, những tên cướp nhà giàu sẽ chẳng buông tha ai cả, nhất là những người không có nước da trắng như họ.
Việt Linh
https://www.opendemocracy.net/en/5050/trump-desantis-republican-candidate-presidential-election/
https://www.economist.com/international/2023/07/11/what-would-europe-do-if-trump-won
https://www.bnnbloomberg.ca/biden-warns-we-lose-everything-if-trump-wins-1.2013828