Chính thức Donald Trump vừa được các đồng đảng mặc áo choàng đen trong Toà án Tối cao của đất nước trao cho ông ta món quà đầu Xuân 2024 trong chiến lược pháp lý của mình là trì hoãn mọi trách nhiệm giải trình đối với những tội ác bị cáo buộc của mình cho đến sau cuộc bầu cử năm 2024. Đây là điều mà ông ta đã đánh cược sẽ đưa ông ta trở lại Tòa Bạch Ốc và an toàn vượt ra ngoài tầm công lý của Hiệp chúng quốc Hoa Kỳ.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Hôm thứ Tư, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã chấp thuận yêu cầu của Trump để xem xét việc đảo ngược phán quyết nhất trí của Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ khu vực Washington D.C. cho rằng Trump không có quyền miễn trừ hoàn toàn trách nhiệm hình sự đối với các hành vi được coi là công việc của tổng thống. Ít nhất bốn thẩm phán đã bỏ phiếu để thực hiện phán quyết này. Tòa án Tối cao đã lên lịch tranh luận bằng miệng vào ngày 22 tháng 4.
Ngưng ở đây, những thẩm phán bảo thử đã ngâm dấm hơn 2 tuần mới đưa ra câu trả lời rằng họ sẽ thụ lý vụ kháng cáo của Trump cho thấy mục đích của những thẩm phán Taliban này là quá rõ, câu giờ từng bước một, gần hai tháng nữa mới nghe tranh luận miệng, nghe xong thì về nhà ngâm cứu, suy nghĩ mắt mơ màng tìm giải pháp và lời biện minh nào xem ra hợp lý để tung ra trước người dân Mỹ từ 2 đến 3 tháng sau đó . Một thủ đoạn câu giờ để bảo vệ Trump khá lộ liễu nhưng hoàn toàn hợp pháp.
Tóm tắt nhanh: Trường hợp đang được đề cập là bản cáo trạng của cố vấn đặc biệt Jack Smith liên quan đến các hành động của Trump sau cuộc bầu cử năm 2020, bao gồm cả các sự kiện ngày 6 tháng 1. Các luật sư của Trump tuyên bố trước thẩm phán liên bang chủ trì vụ án, Tanya Chutkan, rằng các hành động nêu trong bản cáo trạng được thực hiện trong quá trình Trump đang thực hiện nhiệm vụ tổng thống chính thức và Trump phải được miễn truy tố vì những hành động đó. Thẩm phán Chutkan đã bác bỏ lập luận này một cách đúng đắn. Khi Trump kháng cáo vụ việc, Jack Smith đã yêu cầu Tòa án Tối cao Hoa Kỳ xét xử đơn kháng cáo trên cơ sở nhanh chóng, điều này sẽ giúp mọi người tránh được sự chậm trễ khi phải gửi vụ việc qua tòa phúc thẩm liên bang trước tiên. Nhưng Tòa án Tối cao đã từ chối yêu cầu của Jack Smith, vì vậy vụ việc được chuyển đến Tòa phúc thẩm Washington D.C., nơi đã bác bỏ các lập luận của Trump trong phán quyết ngày 6 tháng 2. Nhóm Trump sau đó lại kháng cáo, lần này là lên Tòa án Tối cao, và phải mất hơn hai tuần thì những ông bà thần áo đen mới có thể quyết định có xét xử vấn đề hay không.
Ngay sau phán quyết của Tòa phúc thẩm Washington D.C., nhiều người theo dõi Tòa án đã dự đoán rằng các thẩm phán sẽ bỏ qua vấn đề quyền miễn trừ vì quyết định của tòa án cấp dưới rất hợp lý và toàn diện. Hơn nữa, câu trả lời cho câu hỏi cơ bản mà nó đề cập đến – ví dụ như liệu một tổng thống có thể sử dụng quyền lực to lớn của Tòa Bạch Ốc để ra lệnh cho Đội Đặc nhiệm Sáu ám sát một đối thủ chính trị của tổng thống và có thể thoát khỏi tội đó theo Hiến pháp hay không – dường như quá hiển nhiên đến nực cười. Câu trả lời thông thường là Không, tất nhiên là không. Điều đó chỉ xảy ra ở các chế độ độc tài, chứ không phải ở các nền dân chủ – đặc biệt không phải ở Mỹ, quốc gia có hiến pháp thành văn lâu đời nhất trên thế giới, được phê chuẩn sau một cuộc Cách mạng đẫm máu đấu tranh để lật đổ ách áp bức của chế độ quân chủ.
Tôi không có được sự lạc quan về việc Tòa án Tối cao sẽ từ chối vì hai lý do. Đầu tiên là mức độ đặt cược của vấn đề quyền miễn trừ quá cao khiến các thẩm phán không thể bỏ qua. Từ phá thai đến COVID cho đến giảm nợ cho sinh viên, đa số cánh hữu của Tòa án gần đây đã có thói quen can thiệp vào các vấn đề gây tranh cãi mà lẽ ra họ có thể tránh xa. Tệ hơn nữa, kể từ đó, một đội ngũ thẩm phán bảo thủ đã tìm cách gạt bỏ những vụ tham nhũng bê bối của chính họ, tiếp tục củng cố Tòa án Tối cao trở thành cơ quan quyền lực tối thượng ở Mỹ.
Hãy nhớ rằng vợ của Thẩm phán Clarence Thomas, Ginni, đã nhắn tin cho Mark Meadows, chánh văn phòng của Trump, hơn hai chục lần sau cuộc bầu cử năm 2020, thúc giục lật ngược chiến thắng của Joe Biden. Thẩm phán Thomas thậm chí còn không quan tâm đến xung đột lợi ích nghiêm trọng đó, chứ đừng nói đến việc tái sử dụng bản thân, khi nhiều vụ án khẩn cấp liên quan đến bầu cử xảy ra tại Tòa án Tối cao. Bây giờ Thomas cũng sẽ không tái sử dụng, mặc dù những gì vợ ông ta đang rao bán đã dẫn đến bản cáo trạng hình sự sáu tội danh chống lại Trump, mà Thẩm phán Thomas hiện có quyền giúp bác bỏ như một vấn đề của hiến pháp.
Lý do thứ hai mà tôi không mong đợi Tòa án Tối cao sẽ thông qua đề xuất quyền miễn trừ của Trump là, mặc dù Tòa phúc thẩm D.C. đã đưa ra phán quyết rằng không có quyền miễn trừ hình sự đối với các tội ác của tổng thống tại chức, một hội đồng riêng biệt gồm ba thẩm phán D.C. trong tháng 12 năm 2023 đã viết một ý kiến khác về vấn đề quyền miễn trừ dân sự của Trump liên quan đến ngày 6 tháng Giêng.
Tòa án Tối cao từ lâu đã cho rằng các tổng thống không thể bị kiện dân sự vì những thiệt hại về tiền bạc đối với các hành vi chính thức được thực hiện khi còn đương chức. Trump đã bị kiện bởi các sĩ quan Cảnh sát Điện Capitol và các thành viên Quốc hội có mặt tại Điện Capitol ngày hôm đó, và Trump đã cố gắng đưa vụ kiện đó ra tòa với những lý do tương tự như lý do mà các luật sư của ông ta đã đưa ra để chống lại vụ kiện của Jack Smith: Lý thuyết cho rằng hành động của ông ta vào trước, trong và sau ngày 6 tháng 1 là các đạo luật chính thức, là tiêu chuẩn cho quyền miễn trừ dân sự của tổng thống. Ý kiến của tòa án đã xem xét một số chi tiết về hành động ngày 6 tháng 1 của Trump để xác định xem liệu chúng có nằm trong “kiểm tra chu vi bên ngoài” về trách nhiệm chính thức của tổng thống được nêu trong quyết định năm 1982 Nixon kiện Fitzgerald hay không.
Chẳng hạn, Trump lập luận rằng “phát biểu về các vấn đề được công chúng quan tâm,” như ông ta đã làm ở National Mall trước cuộc bạo loạn ở Điện Capitol, theo định nghĩa là nằm trong ranh giới bên ngoài đó. Tòa án cũng xem xét liệu có tạo ra sự khác biệt hay không khi ông ta đồng thời đóng vai trò là “người tìm kiếm chức vụ” cũng như “người giữ chức vụ” trong việc tìm cách lật đổ một cuộc bầu cử.
Cuộc kiểm tra chu vi bên ngoài của Fitzgerald không có tác dụng kiểm soát vụ án hình sự vì nó chỉ liên quan đến trách nhiệm dân sự của tổng thống. Vấn đề tội phạm chưa từng xuất hiện trước đây trong bất kỳ trường hợp nào trong lịch sử nước Mỹ. Nhưng Trump và các luật sư vẫn cố gắng chống chế, biện minh để tạo sự liên quan của trách nhiệm hình sự trở nên gần gũi hơn với trách nhiệm dân sự.
Tuy nhiên, hoàn toàn có thể xảy ra trường hợp một số thẩm phán không thoải mái để cho phán quyết chung của Washington D.C. có hiệu lực mà không đưa ra một số biện pháp bảo vệ đối với hành vi của tổng thống được cho là vượt qua ranh giới tội phạm nhưng cần được dung thứ vì lợi ích quốc gia.
Trong phạm vi mà bất kỳ thẩm phán nào muốn giải quyết những câu hỏi này như một vấn đề về lý thuyết hiến pháp, thì cách khôn ngoan hơn nhiều là Tòa án sẽ loại bỏ vụ kiện Trump này, giữ nguyên phán quyết của Tòa phúc thẩm D.C. sau đó chỉ cần đợi một trường hợp nào đó trong tương lai xuất hiện và vạch ra đường nét về quyền miễn trừ hình sự của tổng thống làm tiền lệ.
Mối lo ngại ngầm rằng các công tố viên tương lai, dựa trên tiền lệ do cố vấn đặc biệt Jack Smith đặt ra, sẽ bắt đầu truy tố các cựu tổng thống một cách vô tư trừ khi Tòa án Tối cao đưa ra một số ranh giới bây giờ là thực sự khó xảy ra.
Thế chuyện gì đang thực sự xảy ra?
Đầu tiên, đó là vấn đề thời gian. Mặc dù Tòa án có thể đẩy nhanh công việc của mình, đưa ra phán quyết ngay sau cuộc tranh luận miệng dự kiến vào ngày 22 tháng 4, nhưng có vẻ như, rất có thể những thẩm phán Taliban mặc áo choàng đen sẽ không đưa ra quyết định nhanh cho đến gần thời điểm các thẩm phán nghỉ giải lao vào tháng 6. Tôi tin rằng bất kỳ ý kiến mới nào xuất hiện sẽ mang lại cho nhóm pháp lý của Trump những lý lẽ mới để bác bỏ các phần của bản cáo trạng — tiếp tục trì hoãn ngày xét xử đến hết mùa hè và có thể qua cả cuộc bầu cử. Trong khi đó, quyết định xem xét câu hỏi miễn trừ của Tòa án Tối cao cũng khiến Thẩm phán Aileen Cannon có lý do để trì hoãn phiên tòa Mar-a-Lago, vì Trump đã yêu cầu bà ta bác bỏ cáo trạng đó vì lý do tương tự.
Điều gì chắc chắn hơn nhiều vụ truy tố chính trị các cựu tổng thống?
Việc sử dụng Bộ Tư pháp một cách đáng sợ để truy tố những người đứng sau những vụ án này nếu Trump thắng vào tháng 11. Bằng cách chấp nhận kháng cáo này, Tòa án Tối cao đã đưa nước Mỹ đến gần hơn một chút với một Armageddon của thể kỷ 21, một ngày tận thế mới đến với nước Mỹ và nhân loại, mà đến lức đó, những thẩm phán Taliban mặc áo choàng đen cũng không thể được an toàn.
Đúng ra, họ không được phép đặt ngón tay cái lên bàn cân công lý theo cách này. Bồi thẩm đoàn lẽ ra phải được phép nói chuyện với công chúng Mỹ về việc liệu bằng chứng có cho thấy rõ ràng rằng người dẫn đầu cho đề cử của Đảng Cộng hòa cho vị trí tổng thống đã phạm nhiều trọng tội liên bang hay không.
Nhìn nhận về quyết định của Tòa án Tối cao trong việc đồng ý giải quyết vấn đề về quyền miễn trừ của Trump, một học giả pháp lý cho rằng điều đó sẽ cho ông ta thời gian để lên kế hoạch trả thù nếu ông ta tái đắc cử.
Giáo sư Kim Wehle của Trường Luật Đại học Baltimore nói rằng: “Nhiều người trong nghề đồng ý với tôi rằng không có lý do gì để tòa án can thiệp theo cách giúp cựu tổng thống trì hoãn phiên tòa. Rõ ràng, những thẩm phán trong Tòa án Tối cao đã “đặt ngón tay cái lên bàn cân” bằng cách ngăn bồi thẩm đoàn xem xét bằng chứng cho thấy Trump không chỉ cản trở công lý bằng cách tích trữ các tài liệu nhạy cảm của chính phủ tại Mar-a-Lago mà còn xem xét vai trò của ông ta trong việc xúi giục bạo lực trong cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1. Sự ủng hộ khá công khai từ tòa án do phe bảo thủ thống trị sẽ đưa người Mỹ đến gần hơn với một “Armageddon” hợp pháp. Tôi thẳng thắng cho rằng, Tòa án Tối cao đã mở ra thêm cơ hội cho Trump tái đắc cử và tìm cách trả thù bằng cách sử dụng những người được ông ta bổ nhiệm vào DOJ để truy lùng những kẻ hành hạ ông ta.”
Lisa Rubin, một nhà phân tích pháp lý nói rằng: “Tôi cảm thấy thực sự khó chịu trong lệnh của Tòa án Tối cao là “cách họ đặt câu hỏi”. Những thẩm phán bảo thủ đã đưa ra một câu hỏi ngớ ngẫn rằng: “Nếu có thì ở mức độ nào một cựu tổng thống được hưởng quyền miễn trừ của tổng thống khỏi bị truy tố hình sự đối với hành vi bị cáo buộc liên quan đến các hành vi chính thức.” Cách đặt câu hỏi này đã cho chúng ta biết trước phán quyết của họ, nên thời gian gần 2 tháng mới xảy ra tranh luận miệng chỉ là một thủ thuật câu giờ. Họ đang mở ra cơ hội cho rằng có khả năng một tổng thống có thể được miễn trừ đối với một số hành động chính thức, nhưng không phải đối với những hành động khác.
Cựu công tố viên liên bang Andrew Weissmann, người phục vụ trong nhóm cố vấn đặc biệt của Robert Mueller, từng dự đoán Tòa án Tối cao cuối cùng sẽ ra phán quyết chống lại yêu cầu miễn trừ của Trump nhưng giờ đây ông cho rằng, có thể ông đã sai khi quá tự tin vào sự liêm chính còn sót lại trong Tòa án Tối cao và nói trong cuộc phỏng vấn với MSNBC rằng: “Thực sự rất khó để tìm hiểu làm thế nào vụ án này được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử. Tôi nghĩ đó là kết quả cuối cùng của những gì họ đã làm ở đây. Cuối cùng, khi gần đền thời điểm bầu cử hay tệ hơn nữa, sau cuộc bầu cử, họ có thể nói rằng Trump không có quyền miễn trừ, nhưng trên thực tế, ông ấy đã nhận được quyền miễn trừ vì vụ án sẽ không được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử. Nếu Joe Biden thắng, vụ việc sẽ được tiến hành. Nếu Joe Biden thua, vụ án sẽ kết thúc và lịch sử sẽ sang trang, tất cả vụ án lớn nhỏ sẽ được khép lại và các cuộc thanh trừng, báo thù, trả thù sẽ bắt đầu. Đó là một chiến thắng cho Donald Trump, ông ta đã chiến thắng hệ thống Tư pháp yếu ớt và nhiều kẻ hở của chúng ta.”
Cựu thẩm phán tòa phúc thẩm Michael Luttig dự đoán rằng giờ đây có lẽ không ai dám dự đoán rằng việc Trump sẽ bị xét xử trong phiên tòa xét xử can thiệp bầu cử liên bang của công tố viên đặc biệt Jack Smith có thể diễn ra trước cuộc bầu cử năm 2024.
Nhiều chuyên gia pháp lý đã dự kiến Tòa án Tối cao chắc chắn sẽ bác đơn kháng cáo của Trump sau khi nó bị bác bỏ ở hai tòa án cấp dưới. Michael Waldman, chủ tịch Trung tâm Tư pháp Brennan tại Trường Luật Đại học New York, gọi đây là “Hành động mang tính đảng phái rõ ràng của Tòa án Tối cao. Vụ án quan trọng nhất lịch sử đã bị bắt giữ bởi một phe nhóm chính trị. Những kẻ bất xứng trong Tòa án Tối cao đã trao quyền miễn trừ cho Trump một cách hiệu quả đối với những tội ác bị cáo buộc của ông ấy.”
Tòa án đã tạm dừng các thủ tục tố tụng trong vụ kiện DC trong khi vụ kháng cáo diễn ra. Thẩm phán Tanya Chutkan, người giám sát vụ án, tuyên bố sẽ cho Trump thêm 82 ngày để chuẩn bị cho phiên tòa. Nếu Tòa án Tối cao đưa ra phán quyết trước tháng 6, thì 82 ngày thêm có thể đẩy ngày xét xử sang tháng 9. Và, không có gì chắc chắn rằng một phiên tòa có thể được hoàn thành trước cuộc bầu cử.
Với việc Tòa án Tối cao cấp giấy chứng nhận cho Donald Trump về các yêu cầu miễn trừ của ông ta liên quan đến phiên tòa ngày 6 tháng 1 ở Washington, nước Mỹ đã chạm đến một thời khắc quan trọng nhất trong lịch sử. Tòa án tối cao giờ đây sẽ xem xét lại phán quyết của các tòa cấp dưới rằng một cựu tổng thống không được miễn truy tố vì những tội ác mà ông ta đã phạm phải khi còn đương chức, nhưng phải đến tháng Tư. Nếu tòa án đồng ý với Trump, điều đó có thể dẫn nước Mỹ vào con đường đen tối không ai muốn thấy nó xảy ra. Những thẩm phán Taliban đã tự giáng thêm một đòn nặng nề vào danh tiếng vốn đã bị tổn hại của tòa án và phá hủy cả tương lai của nền dân chủ của người Mỹ cả nước.
Lời kết:
Quyền miễn trừ tuyệt đối của tổng thống khỏi bị truy tố hình sự kể cả khi ông ta làm đảo chính, kích động nổi loạn hay ám sát đối thủ chính trị sẽ là điều đáng ghê tởm, và có thể chắc chắn rằng đa số tòa án sẽ phải bác bỏ nó, họ không thể làm khác được. Tuy nhiên, nếu có, thì chỉ có một thẩm phán duy nhất sẽ tán thành quan điểm này, đó chính là Clarence Thomas, một kẻ luôn có những hành động ghế tởm sẽ dễ dàng chấp nhận những điều ghê tởm hơn những đồng nghiệp.
Quan điểm của Trump trên thực tế sẽ trao cho tổng thống một chế độ độc tài mà ông ta có thể áp đặt quyền lực lên cả nước miễn là Trump vẫn có thể bám vào một phe nhóm nhỏ—đã được chọn lọc kỹ lưỡng—đó là 33 Thượng nghị sĩ chịu quỳ gối của Thượng viện và 6 vị thiên lôi mặc áo choàng đen trong Tòa án Tối cao bị thoái hóa cột sống. Chỉ cần bấy nhiêu người đó thôi là đủ để Trump trở thành nhà độc tài đầu tiên của nước Mỹ và bắt đầu công cuộc đưa cả nước xuống hố sau khi nhậm chức.
Vì vậy, điều quan trọng là liệu tòa án có tin rằng việc tham gia vào hành vi gian lận, đe dọa và bạo lực nhằm lật ngược cuộc bầu cử mà ông ta đã thua trong cuộc bầu cử có thể là một phần trong “trách nhiệm chính thức” của tổng thống hay không.
Theo tôi, rất đơn giản, nếu họ tin những hành động như vậy là những hành động chính đáng, được bảo vệ thì cả nước Mỹ, các thẩm phán các tòa án, các công tố viên, các luật sư, giáo sư, sinh viên, học sinh, công nhân hãy tràn xuống đường biểu tình ngày đêm, lôi cổ những tên thẩm phán bảo thủ xuống khỏi ghế, đòi Quốc hội viết lại Hiến pháp, bầu lại mới những thẩm phán trong Tòa án Tối cao với nhân số sẽ luôn bằng nhau 4/4 hay 5/5 của hai đảng chính trị lớn và chỉ được ngồi trong 8 hay 16 năm là phải đi xuống, nhường chỗ cho người khác, không thể ngồi trên đầu người Mỹ, hưởng bổng lộc trên đầu trên cổ dân Mỹ mà đưa ra những phán quyết đảng phái, đáng xấu hổ như vậy.
Việt Linh
https://www.ny1.com/nyc/all-boroughs/news/2024/02/23/supreme-court-social-media-challenge
https://www.newsweek.com/supreme-court-sends-donald-trumps-critics-meltdown-1874518
https://news.yahoo.com/trump-uses-slow-legal-system-030514083.html
https://www.nytimes.com/2024/02/26/us/supreme-court-originalism-tradition-conservative.html
https://cw39.com/politics/supreme-court-agrees-to-weigh-trumps-criminal-immunity-in-historic-case/