Cựu Tổng thống 45, Donald Trump đã có cuộc phỏng vấn khá dài với TIME vào ngày 12 tháng 4 tại Câu lạc bộ Mar-a-Lago của ông ta ở Florida, nhưng chỉ là đợt 1 và Trump đã tiếp tục cuộc phỏng vấn đợt 2 vào ngày 27 tháng 4. Trong những cuộc trao đổi đó với nhiều đề tài liên quan đến chính trị quốc gia với phóng viên kỳ cựu của tờ TIME, Eric Cortellessa. Trong cả hai cuộc phỏng vấn này mà sau đó đã được các đài truyền thông cánh hữu như Newsmax, OANN, Fox News và dĩ nhiên qua các nền tảng mạng xã hội như Twitter, Facebook, được rao bán, lặp đi lặp lại bởi những người cuồng Trump. Nhưng đa số những tuyên bố của Trump là phóng đại sai sự thật hoặc không có bằng chứng xác thực.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Để đánh tan những lập luận, tuyên bố sai trái của Trump, tôi sẽ lược ghi lại một số phát biểu sai trái của Trump và sự thật được phản biện một cách trung thực.
Trump nói rằng: “Điều gì đang xảy ra với chúng tôi, có lẽ là 15 triệu và có thể lên tới 20 triệu vào thời điểm Biden ra đi. Hai mươi triệu người, nhiều người trong số họ đến từ các nhà tù và các viện tâm thần.”
Sự thật: Thực ra Trump đang nói về dân số không có giấy tờ. Dân số không có giấy tờ hiện tại không được biết đến. Bộ An ninh Nội địa ước tính có 11,4 triệu người vào năm 2018. Một số nhóm ước tính con số là khoảng 12 triệu người vào năm 2022. Không phải là những ngườI đến từ các nhà tù hay các viện tâm thần.
Trump nói rằng: “Đây không phải là thường dân. Đây là những người không hợp pháp ở đất nước chúng tôi.”
Sự thật: Dân sự thường được định nghĩa là bất kỳ ai không phải là thành viên của lực lượng vũ trang. Tình trạng nhập cư không ảnh hưởng đến việc ai đó có phải là thường dân hay không. Bất kỳ người nào ở Hoa Kỳ, bất kể tình trạng nhập cư của họ, đều có thể được hưởng nhiều quyền theo hiến pháp giống như công dân Hoa Kỳ, bao gồm quyền được xét xử đúng thủ tục và được bảo vệ bình đẳng.
Trump nói rằng: “Việc này được Obama thực hiện dưới hình thức nhà tù, bạn biết đấy, đó là nhà tù.”
Sự thật: Trump đang nói về việc xây dựng các trại giam giữ người di cư. Chính quyền Obama đã giam giữ những người di cư không có giấy tờ trong các cơ sở giam giữ. Đó không phải là những nhà tù đúng nghĩa.
Trump nói rằng: “Tôi đã hoàn thành nhiều hơn những gì tôi đã nói là tôi sẽ làm… Tôi đã xây nhiều bức tường.”
Sự thật: Trong suốt chiến dịch tranh cử năm 2016, Donald Trump đã hứa sẽ xây một bức tường dọc biên giới phía nam và bắt Mexico phải trả tiền cho việc đó. Nhưng đã không có gì xảy ra cả. Trump đã không thể bảo đảm nguồn tài trợ cho bức tường biên giới từ Quốc hội và thay vào đó chỉ đạo tay sai rút tiền từ các quỹ quốc phòng để xây dựng một phần bức tường. Vào thời điểm Trump rời nhiệm sở, chính quyền Trump đã xây dựng khoảng 450 dặm hàng rào biên giới dọc biên giới Mỹ với Mexico, phần lớn trong số đó là thay thế những hàng rào đổ nát đã có ở đó. Biên giới phía nam của Mỹ trải dài gần 2.000 dặm qua bốn tiểu bang khác nhau.
Trump nói gì: “Trung Quốc đang kiếm được 500-600 tỷ USD mỗi năm và thậm chí không ai đề cập đến điều đó cho đến khi tôi xuất hiện.”
Sự thật: Năm 2017, năm Trump nhậm chức, Mỹ đã nhập khẩu 505 tỷ USD từ Trung Quốc và xuất khẩu 130 tỷ USD, khiến thâm hụt thương mại Mỹ-Trung ở mức 375 tỷ USD . Năm 2018, thâm hụt tăng lên 418 tỷ USD, mức cao nhất kể từ năm 1985. Vào tháng 12 năm 2020, ngay trước khi Trump rời nhiệm sở, thâm hụt thương mại là 308 tỷ USD.
Trump nói gì: “Cuối cùng thì chúng tôi đã mang lại một thị trường chứng khoán cao hơn đáng kể so với khi COVID lần đầu tiên xuất hiện.”
Sự thật: CDC đã báo cáo các trường hợp COVID đầu tiên ở Hoa Kỳ vào tháng 1 năm 2020. Vào ngày 2 tháng 1 năm 2020, S&P 500 đóng cửa ở mức 3257,85. Khi Tổng thống Biden nhậm chức vào tháng 1 năm 2021, S&P 500 đóng cửa ở mức 3851,85, tăng 594 điểm.
Trump nói gì: “Trung Quốc đang bán một lượng lớn thép vào nước ta. Và chúng tôi đã cứu ngành thép.”
Sự thật: Vào tháng 3 năm 2018, Trump đã áp đặt mức thuế 25% đối với thép nhập khẩu, nhằm mục đích tăng nhu cầu thép trong nước. Thuế quan tạm thời đẩy giá thép ở Mỹ tăng cao, làm giảm nhu cầu và gây ra việc cắt giảm việc làm trong các ngành công nghiệp phụ thuộc vào thép của Mỹ, chẳng hạn như các nhà sản xuất xe hơi Michigan như General Motors và Ford. Toàn bộ hoạt động sản xuất thép bị đóng cửa, hàng ngàn người mất việc. Khi giá thép trong nước tăng, hàng nhập khẩu ngày càng cạnh tranh đã khiến giá giảm trở lại và Trump đã giảm thuế đối với nhiều quốc gia để đáp trả.
Vào cuối nhiệm kỳ của Trump, ngành thép nói chung đã tuyển dụng ít hơn 1.900 công nhân thép so với thời điểm ông ta nhậm chức. Một nghiên cứu cho thấy thuế thép và nhôm của Trump đã khiến 75.000 việc làm sản xuất của Mỹ bị mất chỉ trong một năm. Michigan bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề — từ thời điểm Trump công bố thuế thép cho đến tháng 8 năm 2020, chỉ riêng các nhà sản xuất kim loại của tiểu bang đã tuyển dụng ít hơn 7.300 người.
Trump nói gì: “Chúng tôi không thể làm ăn với Ấn Độ vì họ đã tính cho chúng tôi mức thuế lớn như vậy. Nó đã hơn 100%.”
Sự thật: Trump đang nói về mức thuế cao mà Ấn Độ trước đây đánh vào xe máy ảnh hưởng đến Harley Davidson có trụ sở tại Hoa Kỳ. Trump đã đưa ra mức thuế cụ thể này trước đây. Năm 2017, Ấn Độ đã đánh thuế 100% đối với xe máy, tuy nhiên hầu hết xe máy của công ty đều được lắp ráp tại nhà máy của họ bên ngoài New Delhi, nên công ty được miễn thuế nhập khẩu nhưng nhà máy này đã đóng cửa vào năm 2020. Ấn Độ sau đó đã giảm thuế đối với xe máy nhập khẩu xuống 50%, theo dữ liệu năm 2022.
Trump nói gì: “Tôi đã xây dựng một đại sứ quán Mỹ xinh đẹp ở Jerusalem với số tiền ít hơn rất nhiều so với những gì mọi người từng nghĩ.”
Sự thật: Trump đang nói về quyết định chuyển Đại sứ quán Hoa Kỳ từ Tel Aviv đến Jerusaem, điều mà ông ta đã công bố vào tháng 12 năm 2017. Đầu năm 2018, Trump tuyên bố Mỹ sẽ chi cho dự án thay đổi địa điểm dưới 400.000 USD. Đại sứ quán khai trương vào tháng 5 năm 2018, và chỉ vài tháng sau khi khai trương, Desbuild Limak, một công ty có trụ sở tại Maryland, đã được Bộ Ngoại giao trao hợp đồng trị giá 21,2 triệu USD để thiết kế phần mở rộng và cải thiện an ninh – những nâng cấp này khiến đại sứ quán tiêu tốn hơn 20 triệu USD từ ngân sách.
Trump nói rằng: “Người dân Israel đánh giá cao điều đó. Tôi có khoảng 98% số lượng tán thành cao nhất.”
Sự thật: Các cuộc thăm dò gần đây không cho thấy tỷ lệ tán thành của Trump là 98% ở Israel. Một cuộc khảo sát vào tháng 3 năm 2024 của đài truyền hình Israel Channel 12 cho thấy chỉ có 44% người Israel muốn thấy Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc vào năm 2025.
Trump nói rằng: “Hầu hết các học giả luật đều nói rằng vấn đề quyền phá thai nên là vấn đề của tiểu bang xét từ quan điểm pháp lý. Án lệ Roe kiện Wade luôn bị coi là đạo luật rất tệ.”
Sự thật: Không phải hầu hết những học giả luật đều tin rằng vụ Roe kiện Wade là “rất tệ”. Nhiều người coi phán quyết là một quyết định đúng đắn, họ tin rằng quyền riêng tư trong Hiến pháp được mở rộng cho các thủ tục y tế như phá thai và không nên phá hủy án lệ Roe kiện Wade, không nên đi sâu vào việc giới hạn quyền tự quyết định của nữ giới.
Trump nói rằng: “Bạn hãy nhìn vào những hành vi phạm tội của Biden, ông ta đã phạm nhiều tội tham nhũng.”
Sự thật: Trump đang nói ở đây về những cáo buộc mà ông ta và các thành viên Đảng Cộng hòa khác đưa ra về Tổng thống Joe Biden. Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã nỗ lực suốt một năm trời để luận tội Biden, với cuộc điều tra chủ yếu tập trung vào khả năng Biden có liên quan đến các giao dịch kinh doanh ở nước ngoài của con trai ông, Hunter Biden. Cuộc điều tra cho đến nay vẫn chưa đưa ra được bằng chứng nào về tội phạm, nhân chứng cũng là giả và họ buộc phải hủy bỏ vụ luận tội.
Trump nói gì: “Một trong số ít người đứng đầu Bộ Tư pháp của Biden, đã dành hàng giờ ở Washington để giải quyết vụ án của tôi. DOJ đã làm việc với Letitia James trong trường hợp của tôi. DOJ đã làm việc với Jack Smith loạn trí. Những điều đó gọi là can thiệp bầu cử.”
Sự thật: Trump đang đề cập đến Matthew Colangelo, một cựu quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp, người này đã rời DOJ để trở thành Cố vấn cấp cao cho Biện lý quận Manhattan Alvin Bragg. Trước khi phục vụ tại DOJ, Colangelo từng làm việc tại văn phòng Bộ trưởng Tư pháp New York, nơi ông lãnh đạo cuộc điều tra gian lận dân sự của văn phòng đối với cựu Tổng thống 45 và Trump Organization. Những người ủng hộ Trump cho rằng mối liên hệ này là một dấu hiệu cho thấy Tổng thống Joe Biden đã nhúng tay vào việc Alvin Bragg truy tố Trump nhưng không có bằng chứng nào về sự liên quan của Biden trong vụ án ở New York được đưa ra ánh sáng.
Trump nói gì: “Theo ý kiến của tôi, điều đó được thực hiện bởi một luật sư chính trị trước một thẩm phán hoàn toàn không phù hợp, người đã mâu thuẫn vì nhiều lý do.”
Sự thật: Trump đang nói về vụ phỉ báng E. Jean Carroll, trong đó bồi thẩm đoàn đã yêu cầu Trump bồi thường thiệt hại cho Carroll 83,3 triệu USD. Luật sư của Trump, Alina Habba, cố gắng lập luận rằng thẩm phán quận Hoa Kỳ chủ trì vụ án, Lewis Kaplan, đã phải đối mặt với xung đột lợi ích, cho rằng thẩm phán này từng là cố vấn cho luật sư chính của E. Jean Carroll, khi cả hai đều làm việc tại cùng một công ty luật vào những năm 1990. Nhưng ngay sau đó, Habba nhanh chóng rút lại lời buộc tội và cho biết vấn đề đã được “giải quyết”.
Trump nói gì: Biden “sẵn sàng làm tổn thương một cựu Tổng thống rất được lòng dân, người được 75 triệu phiếu bầu. Tôi nhận được nhiều phiếu bầu hơn bất kỳ tổng thống đương nhiệm nào khác trong lịch sử.”
Sự thật: Trump đã nhận được 74,2 triệu phiếu bầu trong cuộc tổng tuyển cử năm 2020 và Biden nhận được 81,3 triệu. Với sự gia tăng dân số ở Mỹ, số phiếu bầu trong cuộc tổng tuyển cử tổng thống thường tăng theo mỗi chu kỳ. Trong hầu hết các trường hợp kể từ khi thành lập đất nước, mỗi Tổng thống đương nhiệm đều thu hút được nhiều phiếu bầu trong nỗ lực tái tranh cử của mình hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào.
Trump nói rằng: “Đó là một hệ thống tư pháp hai cấp. Tôi đang bị đối xử không công bằng.”
Sự thật: Trump mới chính là người được ưu ái trong một hệ thống tư pháp hai tầng của đất nước, ông ta không phải đóng tiền bảo lãnh để được tại ngoại, ông ta không phải ở tù trong khi chờ được xét xử như bao người khác.
Trump nói rằng: “Tôi là người đã cố gắng ngăn chặn cuộc bạo loạn ở điện Capitol. Tôi đề nghị gửi 10.000 quân nhưng bà Nancy Pelosi đã từ chối tôi. Thị trưởng Washington cũng vậy. Bà ấy đã từ chối tôi bằng văn bản.”
Sự thật: Trump không đưa ra lời nói sẽ cung cấp 10.000 binh sĩ để bảo vệ Điện Capitol. Trước đó, ông ta đã đưa ra những tuyên bố sai sự thật rằng ông đã ra lệnh khai triển 10.000 Vệ binh Quốc gia vào ngày 6 tháng 1 để kiểm soát đám đông sẽ tham dự cuộc biểu tình của ông và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã chặn chỉ thị này. Theo thông tin chính thức của Bộ Quốc phòng về các sự kiện liên quan đến ngày 6 tháng 1, không có mệnh lệnh nào như vậy được đưa ra từ Trump. Một lời nói láo đáng xấu hổ.
Trump nói gì: “Tôi kiện Quỹ Pulitzer về trò lừa bịp Nga, bởi vì họ đã nói về nó trong hai năm rưỡi và hóa ra đó hoàn toàn là một trò lừa đảo. Và sau đó một số nhà văn đã nhận được giải thưởng Nobel.”
Sự thật: Trump đã đệ đơn kiện Ban Giải thưởng Pulitzer về tội phỉ báng vào tháng 12 năm 2022 vì họ đã cùng nhau trao giải Báo cáo Quốc gia danh giá vào năm 2018 cho New York Times và Washington Post vì đã đưa tin về cáo buộc chiến dịch tranh cử của Trump thông đồng với Nga trong vấn đề Cuộc bầu cử năm 2016. Đáp lại, Trump đã kháng cáo phần thưởng và yêu cầu hội đồng Pulitzer xem xét các quyết định không chính xác. Sau khi hoàn thành hai đánh giá độc lập về 20 bài báo, hội đồng Pulitzer đã đưa ra tuyên bố từ chối thu hồi giải thưởng. Sau đó, Trump đã kiện hội đồng Pulitzer vì tội phỉ báng.
Và chi tiết thứ hai là không có nhà văn nào tham gia đưa tin đoạt giải Pulitzer từng nhận được giải thưởng Nobel. Trump chỉ nói cho sướng miệng, vu khống người khác và không hề có dẫn chứng xác thực.
Trump nói gì: “Chúng tôi đã chi gần 100% số tiền cho NATO. Chúng tôi đang bảo vệ châu Âu và họ thậm chí còn không trả tiền… Chỉ có 8 quốc gia trả tiền. Những người còn lại đều phạm tội.”
Sự thật: Năm 2006, các thành viên NATO đã đồng ý rằng mỗi quốc gia sẽ phân bổ 2% GDP quốc gia của mình cho chi tiêu quốc phòng để bảo đảm sự sẵn sàng quân sự chung của Liên minh . Đây không phải là một dự luật mà là một hướng dẫn chi tiêu tự nguyện cho ngân sách quân sự của mỗi quốc gia. Theo hồ sơ của NATO, vào năm 2017, có 4 quốc gia đã đạt được mục tiêu. Đến năm 2020, có chín quốc gia. Vào tháng 2 năm 2024, Tổng thư ký Jens Stoltenberg cho biết ông “dự kiến 18 đồng minh sẽ chi 2% GDP cho quốc phòng vào năm 2024 – tăng gấp sáu lần kể từ năm 2014 khi chỉ có ba đồng minh đạt được mục tiêu 2%”.
Trump nói gì: “Biden có quyền đóng cửa biên giới ngay bây giờ. Ông ấy không cần bất cứ điều gì từ Quốc hội.”
Sự thật: Để “đóng cửa biên giới”, người di cư sẽ phải bị cấm xin tị nạn. Biden đã đặt ra giới hạn đối với khả năng người di cư xin tị nạn ở Mỹ. Tuy nhiên, Cơ quan hành pháp không có thẩm quyền pháp lý để đơn phương đình chỉ luật tị nạn của Mỹ.
Trừ khi Quốc hội thay đổi luật tị nạn, người di cư vẫn có quyền xin tị nạn hoặc yêu cầu hỗ trợ nhân đạo. Khi Trump cố gắng cấm hầu hết những người xin tị nạn, các tòa án liên bang đã bác bỏ chính sách vô nhân đạo này.
Trump nói gì: “Tôi tin rằng nếu chúng ta bị tấn công. Nhiều quốc gia trong NATO sẽ không có mặt để giúp chúng ta.”
Sự thật: Nguyên tắc phòng thủ tập thể của NATO quy định rằng một cuộc tấn công vào một Đồng minh NATO sẽ cấu thành một cuộc tấn công vào tất cả các Đồng minh NATO. Như được định nghĩa trong Điều 5 của hiệp ước, tất cả các thành viên sẽ thực hiện các hành động để bảo vệ hoặc hỗ trợ Đồng minh bị tấn công.
Kể từ khi được thông qua vào năm 1949, Điều 5 chỉ được viện dẫn đúng một lần: Đó là ngay sau vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001 ở Hoa Kỳ. 18 quốc gia thành viên khác của NATO đã phát động một số hoạt động để đáp trả, bao gồm việc khai triển lực lượng không quân để bảo vệ bầu trời Hoa Kỳ và các nỗ lực chống khủng bố của hải quân. Các thành viên NATO cũng đã tham gia cùng với Hoa Kỳ vào cuộc chiến trên bộ sau đó ở Afghanistan. Hoa Kỳ vẫn còn nợ các nước Đồng Minh trong Liên minh NATO về món nợ chưa trả được này. Điều này cho thấy Trump đã không nắm được thông tin về biến cố 911, không hiểu biết gì về hoạt động của Liên minh NATO cả.
Trump nói gì: “Tôi đã sa thải một số người trong số đó có Bill Barr.”
Sự thật: Trump đã nói láo. Cựu Bộ trưởng Tư pháp Bill Barr đã gửi đơn từ chức cho Trump vào ngày 14 tháng 12 năm 2020. Trump vào thời điểm đó cho biết ông đã chấp nhận đơn từ chức, viết trên Twitter rằng: “Mối quan hệ của chúng tôi rất tốt, ông ấy đã hoàn thành xuất sắc công việc!” Một quan chức cấp cao của Tòa Bạch Ốc xác nhận với The Washington Post rằng Bill Barr chưa bao giờ bị sa thải. “Sa thải” và “Từ chức” là hai thuật ngữ của hai hành động khác nhau.
Trump nói gì: “Chúng tôi có 40.000 quân đóng tại Hàn Quốc, quá nhiều và quá tốn kém.”
Sự thật: Trump từng phàn nàn rằng Mỹ có 40.000 quân ở Hàn Quốc, nhưng con số thực tế chỉ là 28.500. Điều này chứng tỏ Trump chẳng nắm được thông tin hay trí nhớ bị suy giảm.
Trump nói gì: Hàn Quốc “đã trả cho chúng tôi nhiều tỷ đô la để chúng tôi đặt quân đội ở đó. Theo những gì tôi được biết, họ đã có thể đàm phán lại với chính quyền Biden và đưa con số đó xuống mức trước đây, gần như không có gì.”
Sự thật: Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình, Trump đã yêu cầu Hàn Quốc tăng cường đóng góp để tiếp đón quân đội Mỹ đến nước này. Đầu năm 2019, đóng góp của nước này đã tăng hơn 10%, từ 830 triệu USD hàng năm lên 924 triệu USD. Trump đã yêu cầu nước này trả số tiền lên tới 5 tỷ USD – tăng 500% như Reuters đưa tin vào thời điểm đó.
Vào năm 2021, hai nước đã đồng ý rằng Hàn Quốc sẽ trả 1 tỷ USD trong năm đó – tăng 13,9% so với khoản thanh toán hàng năm vào năm 2019 và 2020, với chi phí tăng 6,1% mỗi năm cho đến năm 2025. Mỹ và Hàn Quốc hiện đang tái cam kết đàm phán một thỏa thuận chia sẻ chi phí mới sẽ bắt đầu vào năm 2026. Nói không có gì là nói láo, vu khống Đồng Minh.
Trump nói gì: Khi được hỏi về việc yêu cầu chấm dứt Hiến pháp Hoa Kỳ thì Trump chối và nói là: “Tôi chưa bao giờ nói điều đó cả”
Sự thật: Vào ngày 3 tháng 12 năm 2022, đề cập đến cuộc bầu cử năm 2020, Trump đã đăng trên trang web Truth Social của mình viết rằng: “Một vụ lừa đảo, cần phải chấm dứt tất cả các quy tắc, quy định và điều khoản, ngay cả những điều được tìm thấy trong Hiến pháp.”
Lời kết:
Những lời Trump nói trong hai cuộc phỏng vấn với TIME đều bị đảo ngược, phanh phui những lời dối trá, vô căn cứ, không có dẫn chứng và những con số để xác nhận.
Nếu những người cuồng Trump nghe xong thì có ai thắc mắc hay sẵn lòng bênh vực giáo chủ qua những lời nói dối trá, vô căn cứ này hay không, xin hãy đối chất cùng tôi và hãy đưa ra những dẫn chứng xác thực và những con số để phản biện.
Một người với bản tính dối trá, lọc lừa từ nhỏ thì rất khó để thay đổi. Trump đã nói dối 30.573 lần chỉ trong 4 năm làm tổng thống thì giờ có cộng thêm vài chục lần nói dối mới trong năm 2024 này cũng chẳng đáng là bao. Chỉ tiếc rằng, có nhiều người có ăn học, có kiến thức mà không chịu tìm hiểu, chỉ biết tin vào truyền thông cánh hữu chuyên lặp lại và khuếch trương những lời nói dối của Trump, gây hoài nghi và làm mất lòng tin từ cộng đồng và xã hội.
Việt Linh
https://ca.news.yahoo.com/fact-checking-trump-2024-time-110626629.html
https://www.cnn.com/2024/04/30/politics/trump-political-violence-2024-time-interview/index.html
https://slate.com/news-and-politics/2024/04/trump-interview-time-magazine-cover-abortion-monitor-immigration.html