Rõ ràng đây không thể là những thông tin mà bất cứ người Mỹ nào sống tại Hiệp chúng quốc Hoa Kỳ có thể phủ nhận hay nói khác đi được. Đặc biệt hơn cả là những người ủng hộ, sùng bái Trump lại càng phải cúi đầu thừa nhận những sự thật này. Rằng, rõ ràng, Biden đã vượt trội hơn Trump trên rất nhiều mặt, từ bất bình đẳng cho đến chi tiêu năng lượng xanh, từ chứng khoán cho đến tội phạm.
Mời xem video bài bình luận qua Youtube
Sau 3 năm của Tổng thống Joe Biden gặp khó khăn về chính trị nhưng lại được may mắn nhờ một nền kinh tế không thể bị sụp đổ bất chấp lạm phát trầm trọng và chi phí vay tăng cao. Nếu cuộc bầu cử tổng thống xoay quanh “nền kinh tế” thì việc giành được nhiệm kỳ thứ hai sẽ là một bước đi khá dễ dàng đối với Biden do thị trường lao động mạnh mẽ, củng cố tài chính hộ gia đình và cải thiện niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp. Thay vào đó, số phiếu thăm dò của ông lại dự đoán điều ngược lại, do bị đè nặng bởi di sản lạm phát thời Covid và những nghi ngờ về tuổi tác của ông. Hiện tượng lớn hơn nữa là dòng người di cư ở biên giới phía Nam, mà đảng Cộng hòa thà sử dụng làm vũ khí hơn là giải quyết thông qua cải cách nhập cư lưỡng đảng.
Khi Biden và đối thủ của ông, Donald Trump, gửi thông điệp của họ tới cử tri trước cuộc bầu cử vào tháng 11, nhiều nhà báo, phóng viên, bình luận gia của nhiều tờ báo nổi tiếng tại Mỹ đã cùng đóng góp ý kiến của họ tại “Chuyên mục Ý kiến của Bloomberg”, qua những ý kiến đến từ những người nổi tiếng sẽ đem đến cho người Mỹ biết rõ và chính xác hơn hiệu suất làm việc và ảnh hưởng của tổng thống đương nhiệm so với người tiền nhiệm của ông như thế nào qua các con số biết nói.
- Cải cách nhập cư đang thất bại
Các cuộc chạm trán biên giới giữa các cảng nhập cảnh gần đạt mức cao kỷ lục khi đảng Cộng hòa làm chệch hướng một dự luật lưỡng đảng tại Thượng viện.
Không có gì ngạc nhiên khi nhập cư là mối quan tâm hàng đầu của cử tri và xếp hạng của Biden về vấn đề này lại rất thấp.
Hoa Kỳ thiếu khả năng giải quyết các trường hợp tị nạn và nhập cư một cách kịp thời. Biden đã không ngồi yên chịu trận mà ông ấy đã ban hành hơn 500 sắc lệnh hành pháp về vấn đề nhập cư. Nhưng các quy tắc thiếu sức mạnh của luật pháp và chúng không có đủ nguồn lực cần thiết để thực thi chúng một cách đúng đắn. Dưới sự thống trị của Trump, đa số đảng viên Cộng hòa ngoan cố tại Hạ viện đã làm chệch hướng một cách hiệu quả đạo luật cải cách lưỡng đảng đã được Thượng viện thông qua. Cho đến khi tình trạng bế tắc đó được phá vỡ, hệ thống nhập cư của Hoa Kỳ và biên giới mà nó bảo vệ sẽ vẫn là một thảm họa không thể sửa chữa được. Và lỗi này không hoàn do Biden tạo ra, mà do người tiền nhiệm của ông, Donald Trump, dù đã mãn nhiệm nhưng vẫn vươn cánh tay dài từ Mar-a-lago đến tận Washington, trên đồi Capitol để thao túng một Hạ viện bạc nhược, buộc họ phải thi hành sự ngáng đường, cản trở chính quyền Biden.
- Có thêm hàng triệu người đăng ký chăm sóc sức khỏe
Con số người Mỹ không có bảo hiểm đã xuống mức thấp nhất mọi thời đại.
Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe với giá cả phải chăng là thành tựu nổi bật của Biden. Số người Mỹ không có bảo hiểm đạt mức thấp nhất mọi thời đại là 7,2% trong quý 2 năm 2023, trong khi số người đăng ký chương trình Obamacare cho năm 2024 tăng lên 21,3 triệu.
Khi bắt đầu nhiệm kỳ của Biden, khoảng 12 triệu người Mỹ có bảo hiểm y tế thông qua Obamacare, hay còn gọi là Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng – và mức đó không thay đổi nhiều kể từ năm 2015. Vào năm 2010, 22,3% người trong độ tuổi lao động không có bảo hiểm so với con số 10,4% hiện nay.
Nhiều người trong số những người đăng ký mới với Obamacare sống ở các thành trì của Đảng Cộng hòa như West Virginia và Louisiana, nơi số lượng đăng ký tăng lần lượt là 80% và 76%. Texas và Florida mỗi nơi cũng có thêm hàng triệu người.
- Tăng lương đang vượt xa lạm phát
Tăng trưởng việc làm trong ba năm đầu tiên của Biden vượt trội so với bất kỳ tổng thống nào trước đó.
Biden cuối cùng có thể đã tìm thấy điểm hấp dẫn của thị trường lao động. Nền kinh tế đã tạo thêm 14,8 triệu việc làm trong ba năm đầu tiên của nhiệm kỳ Biden, nhiều hơn bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử Hoa Kỳ trong cùng thời kỳ. Hơn nữa, tỷ lệ thất nghiệp đã giữ ở mức dưới 4% trong khoảng thời gian dài nhất kể từ những năm 1960. Tuy nhiên, nhiều người lao động vẫn không hài lòng khi lạm phát tăng vọt làm mất đi mức tăng lương. Tuy nhiên, năm ngoái, mức tăng thu nhập bắt đầu nhanh hơn mức tăng giá.
Biden không đáng bị đổ lỗi hoàn toàn về tình trạng lạm phát cao cũng như không đáng bị đổ lỗi hoàn toàn cho việc tăng lương thực tế. Tuy nhiên, thị trường lao động mạnh mẽ mang dấu ấn của các chính sách của Tòa Bạch Ốc như Kế hoạch giải cứu nước Mỹ, đạo luật cơ sở hạ tầng, đạo luật CHIP và Đạo luật giảm lạm phát. Mặc dù một số nhà kinh tế cho rằng những điều này góp phần làm lạm phát nhanh hơn nhưng chúng cũng thúc đẩy việc tuyển dụng thêm người lao động.
Tiền lương thực tế có thể chuyển từ một cơn gió ngược đối với Biden thành một cơn gió thuận trong năm bầu cử này nếu xu hướng hiện tại vẫn tồn tại – và điều đó có thể xảy ra. Theo ước tính trung bình của các nhà kinh tế được Bloomberg News khảo sát, tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng khiêm tốn trong năm nay, lên 4%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 5,9% của hai thập niên trước đại dịch. Thu nhập trung bình dự kiến sẽ tăng 3,8%, vượt quá tỷ lệ lạm phát dự báo 2,2%. Hơn nữa, các cử tri dường như đang chú ý đến sự phục hồi gần đây trong tâm lý người tiêu dùng.
- Chi phí sinh hoạt đang đi xuống
Tốc độ giảm phát nhanh dưới thời Biden chưa từng có trong lịch sử hiện đại.
Chi phí sinh hoạt của Mỹ, vốn đã tăng lên mức cao nhất trong 4 thập niên trong hai năm đầu tiên của Biden, sẽ sẵn sàng trở lại mức trước đại dịch trong năm nay – khi tài sản gia đình thuộc các nhóm thu nhập mạnh hơn bất kỳ thời điểm nào trong thế kỷ mới.
- Người tiêu dùng và lạm phát dự kiến
Lạm phát được cho là đã làm suy yếu “Bidenomics” khi chỉ số giá tiêu dùng đạt đỉnh 9,1% vào năm 2022, theo tường thuật của nhiều nhà kinh tế nổi tiếng. CPI kể từ đó đã giảm mạnh với tốc độ chưa từng thấy xuống còn 3,1%. Kết quả giảm phát – xảy ra trong khi tổng sản phẩm quốc nội tăng 3,2% trong quý trước – là điều chưa từng có trong lịch sử hiện đại và ngược lại với những năm 1970, khi lạm phát phải mất 8 năm 5 tháng mới giảm xuống còn 3%.
Ngay cả khi Cục Dự trữ Liên bang nhanh chóng tăng lãi suất vào năm 2022 và đến giữa năm 2023, khoảng 30 ngàn tỷ USD chứng khoán của chính phủ Hoa Kỳ đã cho thấy rằng lạm phát tăng đột biến chỉ là hậu quả của sự gián đoạn chuỗi cung ứng bởi đại dịch.
Vào tháng 6 năm 2022, nhiều người lo ngại lạm phát đã vượt khỏi tầm kiểm soát. Theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp, lạm phát 3,1% vào tháng 7 và xuống còn 2,3% vào tháng 11.
Tin tốt cho Biden là mặc dù giá vẫn tăng cao nhưng các cử tri đang bắt đầu nhận ra rằng đợt tăng giá lớn đã kết thúc.
- Chi tiêu năng lượng xanh đang bùng nổ nhưng vẫn chưa đủ
Mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 đòi hỏi 1 ngàn tỷ USD đầu tư chuyển đổi ngay từ bây giờ.
Rất lâu sau khi Biden rời Tòa Bạch Ốc, có lẽ đến lúc đó thì các chính sách về khí hậu của ông sẽ được đánh giá dựa trên các thước đo khí thải và nhiệt độ băng giá. Hiện tại, vấn đề là số tiền được chi tiêu là bao nhiêu. Trên thước đo đó, Biden đã mở màn cho một cuộc cách mạng.
Theo Bloomberg, chi tiêu chuyển đổi năng lượng của Hoa Kỳ đạt mức 303 tỷ USD vào năm ngoái. Đó là một kỷ lục và cao hơn 2/3 so với trước khi Biden nhậm chức, cao hơn gấp đôi mức của năm 2020 dưới thời Trump.
- Đầu tư chuyển tiếp
Đầu tư tập trung vào hai trong số những đối tượng được hưởng lợi rõ ràng nhất từ các khoản trợ cấp của Đạo luật Giảm lạm phát, đó là: xe điện và năng lượng tái tạo. Chi tiêu cho xe điện trong ba năm qua gần gấp đôi so với một thập niên trước, trong khi số lượng các dự án lưu trữ năng lượng chỉ trong năm ngoái thôi đã cao gấp 9 lần mức của năm 2020 dưới thời Trump.
Theo Bloomberg, để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đầu tư chuyển đổi hàng năm của Hoa Kỳ phải ở mức hơn 1 ngàn tỷ USD hiện nay. Hơn nữa, bơm nhiều tiền hơn không thể giải quyết được mọi thứ, chẳng hạn như thiếu các mẫu xe điện nhẹ hơn, giá cả phải chăng hơn, khó khăn trong việc mở rộng lưới điện.
Nhưng vấn đề nằm ở sự phản đối không thể lay chuyển của Đảng Cộng hòa. Trump tố cáo năng lượng xanh đã lấy đi công việc của những công nhân ngành nhiên liệu hóa thạch. Nhưng trên thực tế là hầu hết đô la xanh đang chảy vào các quận và tiểu bang đỏ, làm gia tăng căng thẳng giữa hệ tư tưởng GOP và việc làm.
- Gia đình giàu có hơn bao giờ hết
Giá trị tài sản ròng đã tăng lên dưới thời Biden, tâm lý công chúng Mỹ cần phải bắt kịp và nhận ra điều này.
Hầu hết mọi thước đo đều cho thấy các hộ gia đình Mỹ giàu có hơn và có tình hình tài chính tốt hơn bao giờ hết. Ngay cả khi thị trường chứng khoán đi xuống vào năm 2022 và lạm phát gia tăng, dữ liệu của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy giá trị tài sản ròng của hộ gia đình đã tăng lên mức kỷ lục 156,2 ngàn tỷ USD vào cuối quý 4 năm 2023, từ mức 131,4 ngàn tỷ USD vào cuối năm 2020 dưới thời Trump. Thị trường chứng khoán, nơi hơn một nửa số hộ gia đình đang đầu tư, đã tăng mạnh. Và như Claudia Sahm, cộng tác viên của Bloomberg Opinion đã chỉ ra, gánh nặng nợ hộ gia đình đang ở gần mức thấp lịch sử.
Tuy nhiên, nền kinh tế là tiêu cực đối với Biden vì các thước đo tâm lý người tiêu dùng vẫn ở dưới mức trước đại dịch. Các nhà quan sát cho rằng điều này phản ánh hậu quả của lạm phát, khiến các mặt hàng hàng ngày như hàng tạp hóa đắt hơn nhiều so với trước khi Covid-19 bùng phát. Sau đó là giá nhà ở tăng theo lạm phát, khiến những người muốn mua nhà sẽ ngần ngại không mua và khiến những người chủ nhà lại cảm thấy bị mắc kẹt khi lạm phát xuống.
Người Mỹ có thực sự thất vọng về nền kinh tế không? Có lẽ là không. Các cuộc khảo sát cho thấy rằng khi mọi người được hỏi về tình hình tài chính cá nhân của họ – chứ không chỉ quan điểm của họ về nền kinh tế – thì đại đa số đều nói rằng nó tốt hoặc xuất sắc.
Nếu chúng ta học được điều gì trong thời kỳ đại dịch thì đó là các cuộc khảo sát không phải là những chỉ số đáng tin cậy. Trường hợp điển hình là chi tiêu tiêu dùng liên tục tăng cao hơn dự báo. Tốt hơn nên xem những gì người Mỹ làm hơn là những gì họ nói.
- Khoảng cách thu nhập và bất bình đẳng ngày càng thu hẹp
Việc tăng lương thực tế cho người lao động có thu nhập thấp đang thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng.
Dữ liệu sơ bộ cho thấy tình trạng bất bình đẳng tiếp tục thu hẹp vào năm 2023. Thậm chí còn tốt hơn nữa, sự cải thiện – không giống như trong hai năm đầu tiên của Biden – là do tiền lương thực tế tăng, ít nhất là đối với một số người Mỹ. Người lao động có thu nhập thấp hơn lại dễ thấy được lợi ích, trong khi người có thu nhập trung bình và cao hơn nhìn thấy hầu như không tăng chút nào, sau khi tính đến lạm phát.
Những gì đã xảy ra với tiền lương trong bốn nhiệm kỳ tổng thống gần đây nhất phần lớn là do tác động của môi trường kinh tế tổng quát. Mọi người đều làm việc tệ hơn trong nhiệm kỳ của George W. Bush vì cuộc Đại suy thoái. Tiền lương đã tăng đối với nhóm người có thu nhập trung bình và cao nhất dưới thời Barack Obama khi thế giới phục hồi sau cuộc khủng hoảng tài chính, nhưng những người có thu nhập thấp nhất lại chứng kiến mức lương thực tế giảm.
Khi nói đến bất bình đẳng thu nhập, Biden đã tạo ra những cơ hội tốt thực sự, những người Mỹ trung lưu và nghèo nên nhìn nhận công lao của ông ấy bằng một đánh giá công bằng, không thiên vị.
- Thị trường chứng khoán đang sôi động
Đối với một tổng thống được cho là không được lòng dân như Biden, nhưng với thị trường chứng khoán Mỹ chắc chắn có vẻ ưa chuộng Biden.
Kể từ khi ông nhậm chức, chỉ số S&P 500 đã tăng trưởng khoảng 45%, cao hơn gấp đôi tổng lợi nhuận của các cổ phiếu ở thị trường phát triển còn lại trên thế giới. Trong khi đó, đồng đô la hùng mạnh tiếp tục thách thức những dự đoán về vị thế suy giảm của Mỹ trên thế giới, mạnh lên so với hầu hết các loại tiền tệ chính trên toàn cầu trong ba năm qua.
Điểm yếu trong thành tích của Biden nằm ở thị trường trái phiếu. Kho bạc Hoa Kỳ đã mất khoảng 11% kể từ khi ông nhậm chức, phản ảnh tình trạng lạm phát gia tăng đã ảnh hưởng đến hai năm đầu tiên của ông. Trong bối cảnh này, lợi nhuận hàng hóa có thể được coi là một điều xấu, thúc đẩy giá tiêu dùng và do đó, các nhà hoạch định chính sách cần phải tăng lãi suất. Một số nhà đầu tư chắc chắn được hưởng lợi, nhưng chi phí đi vay cao đã gây tổn hại cho tổng thống, chẳng hạn như những người sắp thế chấp không được sở hữu nhà.
Nhưng tin tốt là lạm phát giảm đã cho phép Fed bắt đầu cân nhắc chính sách nới lỏng hơn, giúp lãi suất thế chấp giảm từ mức cao nhất năm 2023. Vào thời điểm Biden rời nhiệm sở, thị trường trái phiếu có thể sẽ không quá tồi tệ như hiện nay.
- Tội phạm bạo lực đã giảm
Biden đã khuyến khích các tiểu bang sử dụng tiền kích thích kinh tế năm 2021 để thực thi pháp luật.
Hoa Kỳ đang ở giữa cơn bạo lực tồi tệ nhất trong nhiều thập niên khi Biden nhậm chức, với tỷ lệ giết người tăng 29% vào năm 2020. Tỷ lệ này tăng nhẹ trở lại vào năm 2021, nhưng giảm nhẹ so với cùng kỳ năm 2022, sau đó giảm tiếp còn 11,8% vào năm ngoái — là mức giảm mạnh nhất được ghi nhận.
Nhưng tội phạm bạo lực nhìn chung cũng giảm vào năm 2023, với FBI báo cáo mức giảm xuống còn 8,2% trên toàn quốc, là mức thấp nhất kể từ năm 1969.
Biden xứng đáng nhận được bao nhiêu tín nhiệm cho việc này? Dự luật kích thích năm 2021 của Biden bao gồm 350 tỷ USD lớn chưa từng có dành cho chính quyền tiểu bang và địa phương, là số tiền mà ông đặc biệt khuyến khích họ chi cho việc thực thi pháp luật.
- Biden là một tổng thống thành công. Có đúng như vậy không?
Chính xác, Biden là một tổng thống thành công về nhiều mặt, nhưng nhiều người Mỹ tỏ ra vô ơn, chỉ nhìn vào thực tế với giá thực phẩm, giá xăng, bất chấp lợi ích kinh tế, tỷ lệ tín nhiệm dành cho tổng thống vẫn rất ảm đạm.
Biden là một tổng thống không được lòng dân. Ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống, thị trường chứng khoán tăng vọt và tâm lý người tiêu dùng có xu hướng tăng lên, nhưng con số tán thành của ông vẫn ở gần mức thấp lịch sử.
Không có tổng thống đương nhiệm nào có tỷ lệ tán thành tương tự – 38% theo Gallup – từng được bầu lại. Nhưng xin hãy nhớ rằng, cùng thời điểm trong nỗ lực tái tranh cử của Trump vào năm 2020, cựu tổng thống 45 khi đó có tỷ lệ tán thành là 47% nhưng sau đó vài tháng, Trump đã bị Biden đánh bại.
Lời kết:
Với vị thế của mình trong lòng cử tri, Biden chỉ có thể được coi là một người đương nhiệm yếu kém. Mặc dù bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra từ nay đến ngày bầu cử, nhưng tỷ lệ tán thành của ông đại diện cho cảm nhận của mọi người về cách ông giải quyết các vấn đề lớn như nền kinh tế, nhập cư và chính sách đối ngoại – nhưng mối lo ngại về tuổi tác của ông cũng rất lớn.
Rõ ràng, Biden không còn trẻ khi tranh cử, nhưng khi cuộc đối đầu năm 2024 đến gần hơn thì nhiều người Mỹ đã nhìn ra, Trump cũng không còn trẻ, và sự nhầm lẫn, nhớ trước quên sau của Trump còn nặng hơn cả Biden. Và nhìn xa hơn một chút, khi những chỉ số việc làm nhiều hơn, thất nghiệp ít hơn, lương tăng lên, lạm phát giảm thì các cử tri cần phải công bằng nhìn nhận Biden ở góc độ tích cực hơn. Vì rõ ràng, nếu so sánh những lãnh vực mà tôi vừa nói thì 4 năm của Trump là rất tệ hại, không thể sánh được với những gì Biden đã đạt được trong 3 năm qua.
Và điều quan trọng hơn cả là điều mà tôi thường đề cập đến trong nhiều bài bình luận trước đây, đó là những vấn đề mà cử tri Mỹ thường quan tâm, xét nét, đánh giá, chỉ trích nhất đến nền kinh tế, lạm phát, giá xăng, tiền thuê nhà, nhưng xin đừng quên rằng, mọi thứ đều có cách giải quyết nhanh hay chậm theo thời gian và tình hình thế giới nhưng nếu để mất đi nền dân chủ thì lúc đó cử tri Mỹ sẽ không còn cơ hội để lên án, chỉ trích những điều đó nữa, bởi vì dưới một chính thể độc tài, sự chỉ trích, phản kháng là không được phép.
Nhìn lại thực tế, Trump muốn biết: Biden đã đạt được những gì trong 3 năm qua? Tôi đã trình bày đến với quý vị những nhận định trung thực, có dẫn chứng từ những người nổi tiếng. Vậy thì xin hãy quyết định đi. Tuổi tác thì hai người gần bằng nhau. Điều hành việc nước, người thì xây dựng kẻ thì phá hoại.
Những gì Biden làm được trong 3 năm qua là rất nhiều, quý vị cần phải nhìn nhận dù quý vị là người ủng hộ Trump cũng không thể phủ nhận được sự thật.
Việt Linh
https://www.whitehouse.gov/therecord/
https://www.bloomberg.com/graphics/2024-opinion-biden-accomplishment-data/
https://theweek.com/joe-biden/1020727/just-what-has-joe-biden-accomplished-anyway