(CaliToday) – Chính phủ Tổng thống Joe Biden vào thứ Ba thông báo sắc lệnh hành pháp, bảo vệ hàng trăm ngàn di dân sinh sống bất hợp pháp ở Hoa Kỳ trong nhiều năm kết hôn với công dân Mỹ.
Tổng thống đưa ra thông báo trên tại lễ kỷ niệm 12 năm chương trình DACA – hoãn trục xuất di dân lậu được đưa vào Mỹ khi còn nhỏ, bên cạnh lãnh đạo cộng đồng Latino và các nhà hoạt động ủng hộ di dân.
Sắc lệnh hành pháp được đưa ra khi Biden tìm cách cân bằng một trong những vấn đề chính trị nổi bật nhất vào năm 2024. Tổng thống vào 2 tuần đưa ra lệnh hành pháp nhằm ngăn chặn di dân xin tị nạn tại biên giới Mỹ-Mễ khi số người vượt biên tăng cao – một bước đi đầy ấn tượng trong năm bầu cử để giảm bớt áp lực lên hệ thống di trú, và giải quyết lo ngại lớn trong cử tri. Theo quy định này, tuần cảnh biên giới có thể trả di dân vượt biên trở lại Mexico, hoặc trục xuất về quê hương của họ trong vòng vài giờ hoặc vài ngày.
Quy định mới trên nguyên tắc mở rộng chương trình được sử dụng lâu nay dành cho thân nhân trực hệ của quân nhân Hoa kỳ – chương trình tạm tha tại chỗ, Parole in Place (PIP). Chương trình này được kết hợp với các biện pháp khác giúp việc xin thị thực lao động trở nên dễ dàng hơn đối với di dân lậu, đặc biệt là những người thụ hưởng DACA đã tốt nghiệp các trường cao đẳng Hoa Kỳ.
PIP sẽ cho phép những người nhập cư đã kết hôn với công dân Hoa Kỳ hoặc là con nuôi của công dân Hoa Kỳ nộp đơn xin đánh giá được cứu xét yêu cầu tạm tha của họ, theo từng trường hợp. Nếu không được tạm tha, đương đơn phải rời Mỹ về lại nước sở tại để nộp đơn xin thường trú từ nước ngoài, và thủ tục có thể phải chờ đợi bắt buộc từ 3 hoặc 10 năm, với kết cục không có gì chắc chắn.
Kết hôn với một công dân Mỹ thường mang lại con đường trở thành công dân Hoa Kỳ. Nhưng những người vượt biên giới phía Nam bất hợp pháp – thay vì đến nước này bằng thị thực – phải trở về nước họ để hoàn tất thủ tục xin thẻ xanh. Điều đó có nghĩa là phải xa cách lâu dài với vợ/chồng và gia đình của họ. Chương trình mới sẽ cho phép các gia đình ở lại đất nước trong khi họ theo đuổi tư cách pháp nhân.
Theo quy định mới, những người xin PIP phải ở Mỹ trong 10 năm tính từ thứ Hai trở về trước mới hội đủ điều kiện. Đương đơn được chấp thuận sẽ có 3 năm nộp đơn xin thẻ xanh tại Mỹ, và sẽ được cấp giấy phép làm việc trong 3 năm và không bị trục xuất.
Ước tính có khoảng nửa triệu vợ chồng và 50.000 trẻ em không phải công dân Mỹ hội đủ điều kiện theo quy định mới.
Hành động này có thể giúp ích cho ông Biden ở những tiểu bang chiến địa như Nevada, Arizona và Georgia, mỗi tiểu bang có hơn 100.000 cử tri sống trong các hộ gia đình “có tình trạng hỗn hợp,” theo Liên minh Nhập cư Doanh nghiệp Hoa Kỳ đại diện cho hàng trăm công ty và hỗ trợ thay đổi chính sách.
Hương Giang