(CaliToday) – Tổng thống Joe Biden vào thứ 5 ra lệnh chế tài tài chánh và đi lại đối với những người định cư Israel trên dải Gaza bị cáo buộc tấn công bạo lực người Palestine ở Tây Ngạn, nhằm phần nào xoa dịu cử tri Mỹ gốc Ả Rập đang giận dữ về việc Tổng thống ủng hộ cuộc chiến của ông Benjamin Netanyahu ở Gaza.
Sắc lệnh hành pháp đề ngày 1 tháng 2 của ông Biden đi xa hơn chỉ thị được Bộ Ngoại giao ban hành vào tháng 12, trong đó cấm thị thực đối với hàng chục người định cư Israel gây ra bạo lực ở Tây Ngạn. Lệnh chế tài của Tổng thống ban đầu sẽ có hiệu lực đối với 4 người Israel. Họ sẽ bị ngăn cấm khỏi hệ thống tài chánh Hoa Kỳ, và bất cứ tài sản hay bất động sản nào ở Mỹ. Ngoài ra, số người này cũng bị cấm nhập cảnh vào Mỹ, hay làm ăn thương mại với bất cứ ai ở Mỹ.
Đối với ông Biden, sắc lệnh này được xem là một mũi tên trúng 2 đích. Thứ nhất, đây sẽ là cảnh báo ngoại giao được gởi đến chính phủ Israel giữa lúc Hoa Kỳ đang gây áp lực buộc Thủ tướng Benjamin Netanyahu phải kiềm chế. Sắc lệnh đồng thời đưa ra thông điệp cho cử tri Mỹ gốc Ả Rập vốn là liên minh chính trị quan trọng mà Tổng thống rất cần trong chiến dịch tái tranh cử, cho thấy Biden nghiêm túc về việc sử dụng sức mạnh của Hoa Kỳ cho người dân Palestine.
Sắc lệnh hành pháp diễn ra sau nhiều năm Mỹ bất mãn với những người Israel định cư ở Tây Ngạn, vốn được xem là nguồn bạo lực, bất ổn, và là mối đe doạ giải pháp 2 nhà nước giữa Israel và Palestine. Lệnh chế tài được đưa ra khi ông Biden đối mặt với chỉ trích gắt gao, kể cả ngay trong nội bộ Dân chủ, về sự ủng hộ của chính phủ Mỹ dành cho cuộc chiến của Israel ở Gaza. Giới chức Mỹ lo ngại những cuộc tấn công ngày một gia tăng nhắm vào người Palestine ở Tây Ngạn có thể gây ra bạo lực rộng lớn hơn, khiến tình hình vốn vốn dĩ dễ bùng phát trở nên tồi tệ hơn.
“Bạo lực này đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình, an ninh và ổn định ở Tây Ngạn, Israel và khu vực Trung Đông, đồng thời đe dọa an ninh quốc gia và lợi ích chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ,” Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan nói.
Cuộc chiến Israel chống Hamas đang diễn ra ở Dải Gaza rộng 141 dặm vuông – nơi sinh sống của khoảng 2 triệu người Palestine. Nhưng cũng có những căng thẳng sâu sắc diễn ra ở Bờ Tây – khu vực rộng lớn hơn nhiều bị Israel chiếm đóng từ năm 1967. Đây là nơi sinh sống của hơn 2,5 triệu người Palestine, và từ lâu là trung tâm tranh chấp lãnh thổ giữa người dân Israel và Palestine.
Palestine và nhiều nhà phân tích cho rằng, chính phủ Israel cho phép những người định cư có vũ trang hạng nặng hành động thoải mái ở Tây Ngạn. Theo một báo cáo của Liên Hợp Quốc, 8 người Palestine đã bị những người định cư Israel sát hại ở Bờ Tây kể từ khi Hamas từ Gaza vào ngày 7 tháng 10 đã mở cuộc tấn công vào Israel, sát hại 1.200 người.
Văn phòng ông Netanyahu vào thứ 5 gởi ra tuyên bố cho rằng, đại đa số người Israel ở Tây Ngạn là “những công dân tuân thủ luật pháp, và Israel “hành động chống lại những người vi phạm pháp luật ở khắp mọi nơi, vì vậy không cần thiết có những bước đi ngoại lệ trong trường hợp này.”
Toà Bạch Ốc thông báo lệnh chế tài chỉ vài giờ trước khi Tổng thống Biden tổ chức sự kiện vận động tranh cử ở Michigan – tiểu bang chiến địa nơi tập trung đông đảo cử tri Mỹ gốc Ả Rập, và là nơi diễn ra nhiều cuộc biểu tình rầm rộ chống chiến tranh ở Gaza.
Trước khi đến Michigan, ông Biden nhắc đến “đau thương, chết chóc, và sự tàn phá ở Israel và Gaza.” Phát biểu tại Bữa sáng Cầu nguyện Quốc gia ở Washington, Tổng thống cam kết sẽ nỗ lực giải phóng các con tin đang bị Hamas bắt giữ và tính mạng của người Palestine.
Michigan tối quan trọng đối với chiến dịch tái tranh cử của ông Biden. Vào năm 2020, Tổng thống thắng người tiền nhiệm Donald Trump 154.188 phiếu trên tổng số 5,5 triệu phiếu tại đây. Nhưng kể từ sau các cuộc tấn công của Hamas và phản ứng của Israel ở Gaza, các cuộc thăm dò cho thấy Tổng thống đang mất dần sự ủng hộ của cử tri Mỹ gốc Ả Rập. Một cuộc thăm dò vào cuối năm ngoái cho thấy, tỷ lệ ủng hộ Biden trong cộng đồng giảm mạnh từ 59% xuống 17%, giảm hơn 40 điểm kể từ cuộc bầu cử 2020.
Hương Giang (Tổng hợp)