Biden đòi Netanyahu thoả thuận ngừng bắn, doạ sẽ thay đổi chính sách hỗ trợ 

(CaliToday) – Tổng thống Joe Biden  vào thứ 5 doạ sẽ thay đổi chính sách  hỗ trợ trong tương lai đối với việc Israel sẽ giải quyết lo ngại của Mỹ về thương vong thường dân và khủng hoảng nhân đạo ở Gaza như thế nào. 

Trong cuộc điện đàm căng thẳng kéo dài 30 phút với Thủ tướng  Benjamin Netanyahu, ông Biden lần đầu tiên gây áp lực buộc Israel thay đổi hoạt động quân sự tại Gaza vốn đang gây phẫn nộ ở Mỹ và trên khắp thế giới. Tuy nhiên, Toà Bạch Ốc không nói thẳng sẽ ngừng cung cấp vũ khí hoặc áp đặt giới hạn sử dụng như nhiều nhà lập pháp Dân chủ hối thúc.

Cuộc điện đàm diễn ra chỉ vài ngày sau cuộc không kích của Israel làm thiệt mạng 7 nhân viên cứu trợ nhân đạo của World Central Kitchen –  tổ chức thiện nguyện đang phân phát thực phẩm cho người Palestine ở Gaza. “Không thể chấp nhận được!” Tổng thống Mỹ thẳng thắng chia sẻ với người đồng nhiệm về những gì đã xảy ra, hối thúc “ngừng bắn tức thời.”

“Tổng thống Biden nhấn mạnh, các cuộc tấn công nhắm vào nhân viên nhân đạo và tình hình cứu trợ nhân đạo nói chung không thể chấp nhận được,” theo bản tóm tắt cuộc điện đàm của Toà Bạch Ốc. “Ông ấy nói rõ, Israel cần phải công bố và thực hiện một loạt những bước cụ thể, vững chắc, và có thể đo lường được để giải quyết thiệt hại dân sự,  khó khăn nhân đạo, và sự an toàn của nhân viên cứu trợ.  Tổng thống cũng nói rõ, chính sách của Mỹ đối với Gaza sẽ được xác định dựa trên đánh giá của chúng tôi về hành động ngay lập tức của Israel đối với những bước đi này.”

Đây là tuyên bố mạnh mẽ nhất của Toà Bạch Ốc về hành vi của Israel trong 6  tháng chiến tranh chống Hamas, nhấn mạnh sự thất vọng ngày càng gia tăng của Tổng thống Mỹ đối với Thủ tướng Netanyahu, cũng như bất bìn về việc lực lượng quân sự Israel giết chết 7 nhân viên cứu trợ trong tuần này. Tổng thống lặp lại lời kêu gọi thỏa thuận dẫn đến “ngừng bắn ngay lập tức,” và thả các con tin bị Hamas bắt giữ.

Có mặt trong cuộc điện đàm, Ngoại trưởng Antony J. Blinken sau đó cho hay, Israel cần phải làm nhiều hơn nữa để tăng dòng chảy cứu trợ nhân đạo đến Gaza, một thách thức đã mở rộng theo cấp số nhân kể từ cuộc tấn công nhắm vào nhân viên cứu trợ xảy ra khiến các hoạt động nhân đạo đang tạm ngưng.

Ngoại trưởng nói rõ, chính phủ ông Biden hiện sẵn sàng gây rắc  rối nếu Israel tiếp tục chống lại yêu cầu của họ. “Nếu chúng tôi không thấy những thay đổi cần thấy thì sẽ có những thay đổi trong chính sách,” Blinken nói. 

Biden từ lâu phản đối việc hạn chế hỗ trợ vũ khí nhằm gây tác động đến việc Israel giải quyết cuộc chiến như thế nào. Tổng thống Mỹ cho biết, sau khi Hamas sát hại 1.200 người, và bắt hàng trăm con tin vào tháng 10,  sự ủng hộ của ông dành cho Israel “vững chắc và không lay chuyển.” Tuy nhiên, căng thẳng giữa Biden và Netanyahu đã âm ỉ trong nhiều tháng khi Tổng thống Mỹ phải đối mặt với sự phản đối ngày càng tăng từ các nhà hoạt động và một số nhà lập pháp Dân chủ về cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra ở Gaza, nơi hơn 30.000 người Palestine bị thiệt mạng, và phần lớn dân số còn lại đang trên bờ vực nạn đói.

Phía Israel hiện chưa công bố tóm tắt cuộc điện đàm giữa hai nguyên thủ quốc gia, nhưng ông Netanyahu trong một số tuyên bố đưa ra vào thứ Năm tỏ ra không nhượng bước. Trong cuộc gặp gỡ các nhà lập pháp Cộng hòa do Ủy ban Công vụ Israel của Mỹ, hay còn gọi là AIPAC, tổ chức ở Jerusalem,  Thủ tướng phản đối mạnh mẽ quan điểm lâu nay của Tổng thống Biden về giải pháp hai nhà nước đối với cuộc xung đột Palestine. “Có một bước đi trái ngược, một nỗ lực ép buộc, buộc chúng tôi phải đồng tình với một nhà nước Palestine, đây sẽ là một thiên đường khủng bố khác, một cơ sở phát động khác cho một nỗ lực như nhà nước Hamas ở Gaza,” Netanyahu. “Điều đó bị người Israel phản đối mạnh mẽ.”

Một số người ủng hộ Israel chỉ trích ông Biden bị cánh tả thuyết phục, cho rằng cuộc chiến sẽ bị kéo dài bằng cách khích lệ kẻ thù của Israel. “Hamas, Iran, Hezbollah và phần còn lại của trục tiêu diệt Israel đang ngồi yên và vui mừng trước những căng thẳng ngày càng gia tăng, cũng như những dấu hiệu cho thấy sự rạn nứt sắp xảy ra giữa Washington và Jerusalem,”  thành viên cao cấp tại Viện Do Thái Nghiên cứu An ninh Mỹ, ông John Hannah nói. 

Trục xoay bắt nguồn từ việc 7 nhân viên của tổ chức nhân đạo World Central Kitchen do đầu bếp nổi tiếng José Andrés sáng lập đang hoạt động tại Gaza bị thiệt mạng. Tổng thống Biden cho biết, bản thân ông “phẫn nộ và đau lòng” trước diễn biến này. 

Bảy nhân viên của World Central Kitchen thiệt mạng trong 3 cuộc tấn công liên tiếp vào 3 chiếc xe hơn mang logo World Central Kitchen đang di chuyển trên một con đường ở Gaza. Tướng Israel lên tiếng xin lỗi, với lời giải thích sai lầm xảy ra do xác định sai các phương tiện, nhưng họ chưa giải thích cụ thể hơn đã xảy ra như thế nào. Ông Andrés cáo buộc, Israel cố tình nhắm vào nhân viên cứu trợ có hệ thống, nhắm thẳng từng chiếc xe một, mặc dù tổ chức của ông vẫn giữ liên lạc với Israel về kế hoạch di chuyển.

Tại cuộc họp với các lãnh đạo cộng đồng Hồi giáo tại Toà Bạch Ốc vào thứ Ba, một số người tham dự bày tỏ phẫn nộ trước những gì xảy ra, cũng như phản ứng chưa đủ từ Tổng thống Mỹ. Đệ nhất Phu nhân Jill Biden lập tức quay sang Tổng thống nói, “Chấm dứt việc này, chấm dứt ngay bây giờ, Joe à!” 

Hương Giang (Tổng hợp)