(CaliToday) — Tổng thống Joe Biden vào thứ 5 tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Đổ bộ Normandy, khẳng định nỗ lực của đồng minh chống lại cuộc xâm lược Ukraine của Nga là sự mở rộng cuộc chiến giành tự do nổ ra khắp châu Âu trong Đệ nhị Thế chiến.
Phát biểu trước 180 cựu chiến binh còn sống sót trong chiến dịch Normandy, và hàng ngàn vị khách khác, ông Biden cho rằng, thế giới phải đánh bại một “bạo chúa khác đang muốn thống trị,” và đáp ứng “thử thách của thời đại” để bảo vệ Ukraine – giống như những người anh hùng đã làm cách đây 8 thập niên.
“Sự cô lập không phải là câu trả lời cách đây 80 năm, và cũng không phải là câu trả lời ngày nay,” Biden nói, khi các cựu chiến binh Đệ nhị Thế chiến ngồi trên xe lăn phía sau ông. “Chúng ta biết những thế lực đen tối mà những người anh hùng này đã chiến đấu chống lại 80 năm trước. Chúng không bao giờ phai. Sự hung hăng và tham lam, mong muốn thống trị và kiểm soát, thay đổi biên giới bằng vũ lực – những điều này tồn tại lâu năm. Cuộc đấu tranh giữa chế độ độc tài và tự do không có hồi kết.”
Trong bài phát biểu tràn đầy năng lượng, ông Biden tuyên bố “NATO đoàn kết hơn bao giờ,” và nhấn mạnh, liên minh sẽ sát cánh cùng Ukraine trong lúc họ cần giống như Hoa Kỳ đã sát cánh cùng châu Âu chống lại Đức Quốc xã. “Chúng ta sẽ không bỏ đi. Bởi vì nếu chúng ta làm vậy, Ukraine sẽ bị khuất phục và mọi chuyện sẽ không kết thúc ở đó,” Biden nói.
Tổng thống Mỹ phát biểu chỉ vài bước cách nơi 9.388 quân nhân Mỹ an nghỉ, với hầu hết trong số này tham gia vào cuộc xâm lược của đồng minh trên bãi biển Omaha. Bia mộ của họ nổi bật với những hàng thánh giá bằng cẩm thạch hay Ngôi sao David, lấp lánh dưới ánh nắng rực rỡ và bầu trời xanh.
81 tuổi, ông Biden mới chập chững biết đi khi quân đội Mỹ, Anh và Canada tràn vào các bãi biển ở đây vào ngày 6/6/1944. Gần như chắc chắn đây sẽ là tổng thống Mỹ cuối cùng còn sống vào lúc lực lượng đồng minh bắt đầu đẩy Adolf Hitler ra khỏi châu Âu phát biểu tại lễ kỷ niệm Normandy.
Bây giờ, 8 thập niên sau, ông Biden đang dẫn đầu một liên minh gồm châu Âu và các quốc gia khác trong một cuộc chiến rất khác trên lục địa, nhưng vì một nguyên tắc tương tự: chống lại nỗ lực chiếm một quốc gia láng giềng, trong trường hợp của Ukraine là Tổng thống Nga Vladimir V. Putin.
Trong bài phát biểu vào thứ Năm tại Nghĩa trang Mỹ Normandy, Tổng thống Biden vạch ra một ranh giới trực tiếp giữa hai bên, được kết nối bằng việc bảo vệ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
“Những người đã chiến đấu ở đây trở thành anh hùng không chỉ vì họ là những người mạnh mẽ nhất, cứng rắn nhất hay dữ dội nhất – mặc dù họ như vậy, mà bởi vì họ được giao một nhiệm vụ táo bạo, biết rằng, mọi người trong số họ đều biết, khả năng hy sinh rất thật,” Biden nói. ““Họ biết chắc chắn có những thứ xứng đáng được chiến đấu và hy sinh. Tự do đáng được vậy. Dân chủ xứng đáng. Nước Mỹ xứng đáng như vậy. Thế giới này xứng đáng. Lúc đó, bây giờ, và luôn luôn như vậy.”
Chuyến viếng thăm của ông Biden tại nghĩa trang là sự kiện công khai đầu tiên trong chuyến công du Pháp kéo dài 5 ngày, trong đó có bài phát biểu vào thứ Sáu tại Pointe du Hoc, và bữa tiệc tối cấp quốc gia do Tổng thống Emmanuel Macron tổ chức tại Paris vào thứ Bảy. Ông Biden sẽ trở lại châu Âu vài ngày sau để tham dự hội đàm với lãnh đạo G7 tại Italy.
Ông Macron vào cuối ngày thứ Năm khi kết thúc lễ kỷ niệm cho biết, Pháp sẽ cung cấp cho Ukraine phi cơ chiến đấu Mirage 2000-5, và sẽ huấn luyện phi công Ukraine. Tổng thống Pháp đưa ra thông báo trên trước chuyến công du của Tổng thống Volodymyr Zelensky tới Paris. Macron không nêu rõ số lượng phi cơ chiến đấu sẽ được giao cho Kiev trong phạm vi thỏa thuận mới, nhưng ông hy vọng những phi công đầu tiên sẽ hoàn thành khóa huấn luyện ở Pháp vào cuối năm nay. Tổng thống Macron cũng cho biết, Pháp sẽ trang bị và huấn luyện toàn bộ lữ đoàn gồm 4.500 binh sĩ Ukraine.
Sau đó, Tổng thống Biden tham dự lễ tưởng niệm quốc tế Ngày Đổ bộ Normandy cùng với các nhà lãnh đạo trên khắp thế giới. Lễ kỷ niệm diễn ra gần bãi biển Omaha, và được Tổng thống Macron chủ trì. Khi bước vào, ông Biden bắt tay Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Hương Giang (Theo New York Times)