(CaliToday) – Tổng thống Joe Biden và Volodymyr Zelensky vào thứ 5 ký thoả thuận an ninh 10 năm mang tính bước ngoặt giữa Washington và Kyiv, chỉ vài giờ sau khi đối thủ chính trị hàng đầu của ông từ trong nước chỉ trích việc gởi viện trợ cho quốc gia đang lâm chiến.
Thoả thuận mới của ông Biden với đồng nhiệm Ukraine sẽ kéo dài cho đến 2034, lâu hơn nhiều so với nhiệm kỳ tổng thống mới.
“Mục tiêu của chúng tôi là tăng cường khả năng phòng thủ, và răn đe đáng tin cậy của Ukraine lâu dài,” Biden nói sau khi ký thỏa thuận. “Một nền hòa bình lâu dài cho Ukraine phải được bảo đảm bằng khả năng tự vệ của Ukraine ngay bây giờ, và ngăn chặn sự xâm lược bất cứ lúc nào trong tương lai.”
Theo thoả thuận, Hoa Kỳ sẽ cung cấp cho Ukraine một loạt viện trợ và huấn luyện trong hơn 1 thập niên tới. Trong khi Zelensky cho rằng, thoả thuận sẽ đóng vai trò là cầu nối để quốc gia của ông cuối cùng có được tư cách thành viên của NATO.
“Bằng việc ký thoả thuận, chúng tôi cũng gởi cho Nga một tín hiệu về quyết tâm của chúng tôi,” Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cho truyền thông hay vào cuối ngày thứ Tư. “Nếu Vladimir Putin nghĩ mình có thể tồn tại lâu hơn liên minh hỗ trợ Ukraine thì ông ấy sai. Ông ấy chỉ không thể chờ chúng tôi kết thúc, và thỏa thuận này sẽ thể hiện quyết tâm và cam kết tiếp tục của chúng tôi.”
Thỏa thuận này cũng bao gồm các cam kết của Ukraine về cải tổ, và giám sát việc sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp, Sullivan nói thêm.
Bất chấp lo ngại việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine đang làm gia tăng căng thẳng với Nga, Toà Bạch Ốc tăng cường quan hệ với Zelensky trong những tháng gần đây. Thỏa thuận mở rộng hỗ trợ lâu dài cho Kyiv được đưa ra sau lời hứa của Ngoại trưởng Antony Blinken với Zelensky vào tháng Tư. “Ukraine sẽ là thành viên của NATO,” nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ nói, đảo ngược chính sách đối ngoại hàng chục năm của Hoa Kỳ.
Hạ viện vào tháng 4 thông qua gói viện trợ $60 tỷ Mỹ kim cho Ukraine, chấm dứt nhiều tháng tranh cãi và thương lượng về việc liệu Mỹ có nên tiếp tục tài trợ cho Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga hay không.
Ông Donald Trump vào sáng thứ 5 đến Điện Capitol gặp gỡ các nhà lập pháp Cộng hoà tại Hạ viện và Thượng viện, cựu Tổng thống cho rằng, bất cứ khoản tiền vào viện trợ cho Kyiv nên được dùng để tăng lương cho binh sĩ Mỹ. “Họ sẽ không bao giờ vì chúng ta,” Trump nói về Ukraine, theo lời Dân biểu Matt Gaetz (Cộng hoà – Florida) cho biết trên mạng xã hội X. “Việc Trump chỉ trích viện trợ Ukraine vào mặt Chủ tịch Mike Johnson thật là một thiên hùng ca.”
Trump từ lâu hoài nghi về việc cung cấp thêm viện trợ cho Ukraine trong cuộc chiến chống xâm lược Nga, cho rằng đó không phải là lợi ích sống còn của Mỹ, và châu Âu nên cung cấp phần lớn sự hỗ trợ. Nhiều đồng minh trung thành nhất của Trump tại Quốc hội cũng đưa ra quan điểm tương tự.
Hương Giang