WASHINGTON (AP) – Boeing đã vi phạm thỏa thuận cho phép công ty tránh bị truy tố hình sự sau hai vụ tai nạn chết người liên quan đến phi cơ 737 Max của họ hơn 5 năm trước, Bộ Tư pháp nói với thẩm phán liên bang hôm thứ Ba.
Bây giờ, Bộ Tư pháp quyết định có nên đưa ra cáo buộc chống lại Boeing hay không. Bộ cho biết các công tố viên sẽ thông báo cho tòa án muộn nhất vào ngày 7 tháng 7 về cách họ dự định tiến hành.
Phi cơ phản lực 737 Max mới bị rơi vào năm 2018 ở Indonesia và 2019 ở Ethiopia, khiến 346 người thiệt mạng. Boeing đã đạt được thỏa thuận trị giá 2,5 tỷ USD với Bộ Tư pháp vào tháng 1 năm 2021 để tránh bị truy tố về một tội danh gian lận – gây hiểu lầm cho các cơ quan quản lý liên bang đã phê duyệt phi cơ. Boeing đổ lỗi hành vi lừa dối cho hai nhân viên cấp thấp.
Trong một lá thư nộp hôm thứ Ba lên tòa án liên bang ở Texas, Glenn Leon, người đứng đầu bộ phận chống gian lận của Bộ Tư pháp, cho biết Boeing đã vi phạm các điều khoản của thỏa thuận giải quyết khi không thực hiện những thay đổi đã hứa để phát hiện và ngăn chặn hành vi vi phạm luật chống gian lận liên bang.
Bộ Tư pháp cho biết quyết định này có nghĩa là Boeing có thể bị truy tố “vì bất kỳ hành vi vi phạm hình sự liên bang nào mà Hoa Kỳ biết”, bao gồm cả cáo buộc gian lận mà công ty hy vọng tránh được bằng thỏa thuận dàn xếp.
Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu chính phủ có truy tố Boeing hay không.
“Chính phủ đang xác định cách thức tiến hành vấn đề này,” Bộ Tư pháp cho biết trong hồ sơ tòa án. Boeing sẽ có thời hạn đến ngày 13 tháng 6 để phản hồi cáo buộc của chính phủ và Bộ cho biết họ sẽ xem xét lời giải thích của công ty “trong việc xác định xem có nên truy tố hay không”.
Boeing Co., có trụ sở tại Arlington, Virginia, đã phản đối kết luận của Bộ Tư pháp.
Người phát ngôn của Boeing cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi tin rằng chúng tôi đã tôn trọng các điều khoản của thỏa thuận đó và mong có cơ hội phản hồi với Bộ về vấn đề này”. “Khi làm như vậy, chúng tôi sẽ hợp tác với Bộ với sự minh bạch cao nhất, như chúng tôi đã làm trong toàn bộ thời hạn của thỏa thuận, bao gồm cả việc trả lời các câu hỏi của họ sau vụ tai nạn Alaska Airlines 1282.”
Boeing lại bị giám sát chặt chẽ kể từ chuyến bay của Alaska Airlines vào tháng 1, khi một chốt cửa của chiếc 737 Max bị bung ra, để lại một lỗ hổng ở bên hông phi cơ. Công ty đang bị điều tra nhiều lần về vụ nổ và chất lượng sản xuất của nó. FBI đã nói với các hành khách trên chuyến bay rằng họ có thể là nạn nhân của một tội ác.
Các công tố viên cho biết họ sẽ gặp gia đình các hành khách thiệt mạng trong hai vụ tai nạn Max vào ngày 31/5. Các thành viên trong gia đình rất tức giận và thất vọng sau cuộc gặp tương tự vào tháng trước.
Paul Cassell, luật sư đại diện cho gia đình các hành khách trong vụ tai nạn thứ hai, cho biết quyết định của Bộ Tư pháp rằng Boeing vi phạm các điều khoản giải quyết là “bước đầu tiên tích cực và đối với các gia đình, đó là một thời gian dài”.
Cassell nói: “Tuy nhiên, chúng tôi cần thấy hành động tiếp theo từ DOJ để buộc Boeing phải chịu trách nhiệm và dự định sử dụng cuộc họp vào ngày 31 tháng 5 để giải thích chi tiết hơn về những gì chúng tôi tin rằng sẽ là biện pháp khắc phục thỏa đáng cho hành vi tội phạm đang diễn ra của Boeing”.
Các cuộc điều tra về vụ tai nạn đã chỉ ra một hệ thống điều khiển chuyến bay mà Boeing đã thêm vào Max mà không thông báo cho phi công hoặc hãng hàng không. Boeing đã hạ thấp tầm quan trọng của hệ thống và không đại tu nó cho đến sau vụ tai nạn thứ hai.
Sau các cuộc đàm phán bí mật, chính phủ đã đồng ý không truy tố Boeing với tội danh lừa đảo Hoa Kỳ bằng cách lừa dối các cơ quan quản lý về hệ thống bay. Thỏa thuận giải quyết bao gồm khoản tiền phạt 243,6 triệu USD, quỹ bồi thường nạn nhân 500 triệu USD và gần 1,8 tỷ USD cho các hãng hàng không có phi cơ Max bị đình chỉ hoạt động trong gần hai năm.
Boeing đã phải đối mặt với các vụ kiện dân sự, các cuộc điều tra của quốc hội và gây thiệt hại lớn cho hoạt động kinh doanh của mình kể từ sau các vụ tai nạn ở Indonesia và Ethiopia.
Ny (Theo AP)