LOS ANGELES (AP) — Những khách hàng trung thành của các chợ châu Á và các cửa hàng tạp hóa khác chuyên bán thực phẩm nhập khẩu đã cùng nhau thở dài ngao ngán khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp dụng mức thuế cực cao đối với hàng hóa từ hàng chục quốc gia.
Người Mỹ gốc Á và những người nhập cư mua sắm tại hai chuỗi chợ 99 Ranch Market và H Mart đang tự hỏi giá cả của các nhãn hiệu được ưa chuộng như sốt mayonnaise Kewpie của Nhật Bản và nước tương nhạt Pearl River của Trung Quốc sẽ thế nào?
“Tất cả chúng ta sẽ khóc ở H Mart,” một người dùng TikTok than thở, ám chỉ đến tựa đề cuốn hồi ký bán chạy nhất của nhạc sĩ người Mỹ gốc Hàn Michelle Zauner khi những người dùng khác chia sẻ video về “chuyến đi mua sắm trước khi có thuế quan” của họ từ các chợ châu Á.
Mức thuế quan cao hơn mà Trump áp dụng cho hàng nhập khẩu từ các quốc gia mà ông cáo buộc có hành vi thương mại không công bằng đã có hiệu lực ngay từ thứ Tư cùng với mức thuế cơ bản 10% đối với các sản phẩm từ phần còn lại của thế giới. Chưa đầy 14 giờ sau, tổng thống đã tạm dừng mức thuế quan được thiết lập riêng cho từng quốc gia ngoại trừ Trung Quốc trong 90 ngày.
Một số quốc gia ở Châu Á có một số mức thuế “có đi có lại” lớn nhất, bao gồm Hàn Quốc (25%), Việt Nam (47%) và Campuchia (49%). Sau khi Trung Quốc chấp thuận thuế quan trả đũa và tuyên bố sẽ chiến đấu với cuộc chiến thương mại của Hoa Kỳ “đến cùng”, Trump đã tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên 104% và sau đó lên 125%.
Tại 99 Ranch Market cách khuôn viên trường UCLA chưa đầy một dặm, một trong 58 cửa hàng của chuỗi chợ có trụ sở tại California, một khách hàng thường xuyên là Artis Chitchamnueng cho biết anh sẽ không thể đi đâu khác để tìm những loại thực phẩm anh thích nếu giá cả tăng vọt.
“Tôi nghĩ (Trump) chỉ thích chơi trò chơi trí óc như cố gắng kiểm soát thị trường và những thứ tương tự như vậy”, Chitchamnueng, một nhân viên bán thời gian và doanh nhân, cho biết. Nhiều khách hàng đã nói trên phương tiện truyền thông xã hội rằng họ không biết liệu họ có thể tiếp tục mua sắm hàng tạp hóa thường lệ tại 99 Ranch Market hay không.
Ngay cả khi các cửa hàng tạp hóa chính thống cũng có một số mặt hàng tương tự, rất nhiều mặt hàng nhập khẩu có giá rẻ hơn tại các chợ chuyên doanh. Ví dụ, một chai dầu hàu Lee Kum Kee Panda 18 ounce có giá bán lẻ là 3,99 đô la tại 99 Ranch. Các trang web của Safeway và Walmart niêm yết cùng một chai với giá lần lượt là 4,79 đô la và 10,45 đô la.
Các cửa hàng bán nhiều loại mì, rau khô, thảo mộc và các sản phẩm chăm sóc da từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan và Việt Nam có thể là nguồn an ủi cho những người nhập cư và sinh viên nước ngoài thèm hương vị quê nhà.
Tony He, một sinh viên quốc tế tại UCLA, cho biết chính sách thuế quan của Trump khiến anh bối rối nhưng anh sẽ tiếp tục mua sắm tại 99 Ranch để mua đồ tạp hóa nếu giá cả tăng. “Miễn là tôi cần đồ ăn châu Á, tôi thường đến đây”, anh nói.
Việc mua sắm các loại thực phẩm, đồ uống và gia vị đặc trưng văn hóa ở Hoa Kỳ đã có một chặng đường dài từ những sản phẩm ít ỏi từng có trong các lối đi “thực phẩm dân tộc” của các siêu thị Mỹ. Theo công ty nghiên cứu thị trường IBISWorld, các siêu thị quốc tế và các cửa hàng tạp hóa nhỏ trên khắp cả nước đã tạo ra doanh thu 55,8 tỷ đô la vào năm ngoái.
Ngành này đã ghi nhận tốc độ tăng trưởng hàng năm khoảng 3% kể từ năm 2019 và dự báo của IBISWorld cho rằng doanh thu của các cửa hàng tạp hóa có thương hiệu quốc tế sẽ tăng lên hơn 64 tỷ đô la vào năm 2029.
Các nhà phân tích cho rằng nhu cầu tăng là do sự gia tăng của dân số nhập cư gốc Á và gốc Tây Ban Nha, cũng như thị hiếu của người tiêu dùng trẻ tuổi thích trải nghiệm hương vị mới. Các cửa hàng và thương hiệu đại chúng ngày càng dự trữ hoặc tạo ra các phiên bản sản phẩm châu Á theo phong cách Mỹ để bắt kịp xu hướng.
Nancy Qian, giáo sư kinh tế tại Trường Quản lý Kellogg thuộc Đại học Northwestern, cho biết loại gạo đặc sản dùng để làm sushi mà các chợ lớn bán cũng thường được nhập khẩu từ Hàn Quốc, Trung Quốc hoặc Nhật Bản. Bà cho rằng thuế quan có thể khiến người tiêu dùng tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho các thương hiệu yêu thích của họ.
“Khi bố mẹ tôi mới đến Mỹ vào những năm 80 từ Trung Quốc, họ thực sự không thể có được cùng loại gạo như họ đã có ở Trung Quốc, vì vậy họ đã chuyển sang một loại gạo khác,” Qian nói. “Tôi nghĩ các gia đình, nhà hàng và mọi người, họ sẽ làm mọi cách để kiếm sống. Và họ sẽ thay thế thực phẩm. Họ sẽ mua thực phẩm mới.”
Các cửa hàng độc lập là một phần không thể thiếu của các cộng đồng người Mỹ gốc Á nhỏ hơn cũng chuẩn bị cho một cú đánh. Chủ sở hữu của Not Just Spices, một cửa hàng tạp hóa Nam Á nhỏ ở Providence, Rhode Island, cho biết ông lo ngại về việc tăng giá các sản phẩm chủ lực như gạo basmati từ Ấn Độ và Pakistan, hoặc gạo Kalijira hạt nhỏ hơn từ quê hương Bangladesh của ông.
Thuế nhập khẩu có hiệu lực trước khi Trump tuyên bố hoãn 90 ngày, bao gồm mức thuế 37% đối với hàng hóa từ Bangladesh, 26% đối với các sản phẩm của nước láng giềng Ấn Độ, 29% đối với các mặt hàng từ Pakistan và mức thuế khổng lồ 44% đối với hàng nhập khẩu từ quốc đảo Sri Lanka, nổi tiếng với quế và các loại gia vị khác.
Mohammed Islam, người điều hành Not Just Spices từ năm 1998, tin rằng khách hàng sẽ không đổ lỗi cho ông nếu thuế quan ảnh hưởng đến nguồn cung và ông phải tăng giá.
“Mọi người không phàn nàn vì nó đã có trên báo rồi,” Islam nói. “Tôi không phải là người tăng giá.”
Khách hàng tại các chợ Hispanic cũng có thể mua sắm cẩn thận hơn. Trump đã nhiều lần đe dọa sẽ áp thuế 25% đối với hầu hết hàng nhập khẩu từ Mexico.
Ở Phoenix, bạn cùng phòng Andrew Colvin và Mario Aviles thường lui tới Chợ Los Altos Ranch, nơi họ nói rằng phần lớn sản phẩm và đồ ăn nhẹ họ mua đều từ Mexico. Chợ rộng lớn này, bao gồm một cửa hàng bán đồ ăn nhẹ và một tiệm bánh, là một trong 115 cửa hàng mà Heritage Grocers Group điều hành tại sáu tiểu bang.
“Chúng tôi dự đoán hầu như mọi thứ đều tăng giá”, Colvin, người đang dự trữ nước dừa đóng hộp Parrot, thức uống yêu thích của anh, cho biết, trong trường hợp giá tăng. “Tôi có thể ăn 14 quả bơ một tuần. Sẽ có ít hơn nhiều”.
Aviles không muốn mua sắm ở nơi khác. Nếu thuế quan gây ra cú sốc lớn, anh ấy sẽ chuẩn bị hạn chế bản thân.
“Không còn bơ, không còn xoài, không còn cam nữa”, Aviles nói.
Một số chuyên gia cho rằng sẽ không có hại gì nếu tích trữ hàng hóa không dễ hỏng trong giới hạn và ngân sách hộ gia đình. Nhưng người mua sắm cần tránh tình trạng “mua sắm hoảng loạn” đi kèm với sự khởi đầu của đại dịch COVID-19, điều này có thể tạo ra tình trạng thiếu hụt và khiến giá cả tăng thêm, Qian cho biết.
Mặc dù vẫn chưa rõ mức thuế quan sẽ tác động đến người tiêu dùng Hoa Kỳ như thế nào, các nhà nghiên cứu cho biết bất kỳ mức tăng giá nào cũng sẽ ảnh hưởng không cân xứng đến các hộ gia đình có thu nhập thấp.
“Đây là những loại thuế thoái lui. Và vì lý do cơ bản là những người giàu có không chi tiêu 100% thu nhập của họ và những người yếu thế thì chi tiêu”, Steven Durlauf, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Stone về Bất bình đẳng và Di động của Đại học Chicago.
Qian thuộc Đại học Northwestern cho biết tác động kinh tế tích lũy từ thuế quan của chính quyền Trump có thể mang lại một tia hy vọng nếu chúng thu hút mọi người quay trở lại các vùng đất văn hóa tại các thành phố lớn.
“Nếu bạn nghĩ về những khu phố Tàu cũ, hay những khu phố cổ như Little Italy của nước Mỹ,” cô nói. “Lý do khiến những nơi đó trở nên thực sự quan trọng đối với cộng đồng của họ là vì đó là nơi duy nhất bạn có thể có được thứ mình muốn.”
Ny (Theo AP)
