(CaliToday) – Có hai con đường thay thế ông Joe Biden trên tấm vé tranh cử tổng thống Dân chủ, sau khi Tổng thống quyết định chấm dứt chiến dịch tái tranh cử.
Một là bỏ phiếu điểm danh trực tuyến để chốt ứng cử viên mới vào đầu tháng 8, và con đường khác là đại hội “mở” – kịch bản Dân chủ chưa từng đối mặt kể từ sau 1968.
Đại hội mở diễn ra khi không có ứng cử viên nào nắm đủ đa số đại biểu, vì vậy đại hội sẽ biến thành một cuộc bầu cử sơ bộ nhỏ, trong đó các ứng cử viên sẽ tìm cách thuyết phục đại biểu bỏ phiếu cho họ.
Khả năng diễn ra hỗn loạn cao, trong khi thời gian lại ngắn. Một số tiểu bang có hạn chót để tên trên lá phiếu tổng tuyển cử vào tháng 8, và bỏ phiếu sớm tại một số tiểu bang sẽ bắt đầu vào tháng 9. Vì vậy, lãnh đạo Dân chủ chắc chắn sẽ tìm cách giải quyết vấn đề đề cử trước Đại hội Đảng Dân chủ vào ngày 19 tháng 8.
Ủy ban quy tắc của Đại hội đảng Dân chủ chịu trách nhiệm ấn định ngày và cách chọn ứng cử viên tổng thống tiếp theo sẽ họp lúc 2 giờ chiều thứ Tư.
Ai sẽ chọn ứng cử viên?
Hàng ngàn đại biểu đại diện cử tri chính thức quyết định ứng cử viên của Đảng, cho dù đại hội “mở” hay không. Thông thường, họ chọn người thắng vòng sơ bộ, đó là nhiệm vụ họ được giao.
Nhưng bây giờ Biden chấm dứt tranh cử, tất cả đại biểu của ông được tự do, và họ sẽ tự chọn ứng cử viên mà không cần ý kiến của cử tri.
Có hai loại đại biểu Dân chủ.
Đại biểu cam kết bị ràng buộc phải phải bỏ phiếu cho ứng cử viên được cử tri tiểu bang chọn, mặc dù điều khoản “lòng thanh thản” trong những quy định của đảng cho họ một chút tự do thay đổi.
Đảng phân chỉ định số đại biểu cam kết cho mỗi tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ, và các quan chức Dân chủ tiểu bang sẽ phân chia số đại biểu đó cho các ứng cử viên.
Mỗi khu vực tài phán có tiêu chuẩn khác nhau, nhưng nhìn chung, hầu hết mọi cử tri đã ghi danh đều được xem trung thành với đảng, và một đại biểu cam kết có thể là nhân viên bầu cử, viên chức bầu cử địa phương, người gây quỹ, thậm chí cả con cái của ứng cử viên.
Trong khi đó, siêu đại biểu không bị ràng buộc phải bỏ phiếu cho ai, thường là các viên chức dân cử, và hay lãnh đạo đảng, như các cựu tổng thống và phó tổng thống, các thống đốc Dân chủ, nhà viên Quốc hội, và viên chức đảng. Họ không cam kết với ứng cử viên nào, và không được phép bỏ phiếu trong lá phiếu đầu tiên tại đại hội.
Vậy có một đại hội mở không?
Có thể!
Nếu Dân chủ tiến hành bỏ phiếu điểm danh trực tuyến như đã dự tính thì có thể chính thức chốt ứng cử viên trước khi đại hội khai mạc, và tranh cử kết thúc.
Ông Biden tuyên bố hậu thuẫn Phó Tổng thống Kamala Harris, và hành động này có thể mạnh mẽ đẩy cán cân đến đoàn kết. Gần 3900 đại biểu của Tổng thống sẽ không bị bắt buộc phải ủng hộ Harris, nhưng họ được chọn vì lòng trung thành với Biden, và vì vậy có thể có chiều hướng làm những gì ông kêu gọi, đặc biệt khi Harris đã có tên trên liên danh tranh cử được cử tri vòng sơ bộ chọn.
Bỏ phiếu điểm danh trực tuyến không nằm trong thủ tục thông thường, mà được lên kế hoạch để xác nhận Biden là ứng cử viên chính thức trước hạn chót lá phiếu của Ohio vốn trước đại hội đảng Dân chủ. Các nhà lập pháp Ohio đã giải quyết vấn đề này, nhưng dù sao thì Dân chủ cũng đã lên kế hoạch tiến hành bỏ phiếu sớm để tránh bất cứ thách thức pháp lý nào có thể tìm cách ngăn cản Biden có tên trên lá phiếu ở Ohio.
Tuy nhiên, việc này sẽ cho đảng rất ít thời gian hợp nhất chung quanh một ứng cử viên mới.
Ngay cả khi bỏ phiếu điểm danh trực tuyến bị huỷ đi nữa, thì Dân chủ phải đồng tình về Harris hay ứng cử viên nào khác trước đại hội. Trong trường hợp này, đại hội có thể được xem là đại hội mở, nhưng thủ tục có thể không đầy kịch tính như thường lệ.
Các nhà lãnh đạo Dân chủ sẽ có động lực giải quyết vấn đề nhanh chóng để ứng cử viên mới có thể bắt đầu chiến dịch tranh cử càng sớm càng tốt. Nhưng nếu không có sự đồng thuận trước khi các đại biểu đến Chicago, Dân chủ sẽ có đại hội mở và tranh cử đầu tiên kể từ năm 1968. Đại hội năm đó cũng diễn ra ở Chicago, và tồi tệ đến mức đảng phải xem xét lại cách chọn lựa ứng cử viên.
Đại hội mở sẽ như thế nào?
Để có được tên trong cuộc bỏ phiếu điểm danh, mỗi ứng cử viên sẽ cần có chữ ký của ít nhất 300 đại biểu, và không quá 50 chữ ký mỗi tiểu bang.
Sẽ sớm biết nếu có ai đó thách thức Harris, vì không còn nhiều thời gian thu hút sự ủng hộ lớn hơn. Nếu có ứng cử viên khác, thì vận động và thoả thuận sau hậu trường sẽ diễn ra nhanh chóng vì lãnh đạo Đảng ở tiểu bang tìm cách dồn đại biểu của họ vào một khối bỏ phiếu.
Một khi tất cả mọi người đều có mặt ở Chicago, các ứng cử viên và những người ủng hộ họ có thể sẽ phủ kín không chỉ sàn đai hội mà còn cả các khách sạn, quán bar và các nơi ẩn náu khác để ve vãn các đại biểu.
Mọi thứ trật đường ray trong các đại hội mở trước đây, khi các ứng cử viên tìm cách lấy mọi phiếu bầu.
Trong câu chuyện về đại hội mở của Đảng Cộng hòa năm 1976, cựu đại sứ tại Bỉ Tom Korologos kể lại việc một đại biểu Gerald Ford bị té và chân bị thương nặng. Korologos cho hay, thay vì đưa đại biểu này đến bệnh viện, các đại biểu khác đã dùng nẹp nẹp chân bà, giữ bà trong khoảng cách bỏ phiếu vì lo ngại người thay thế sẽ bỏ phiếu cho Ronald Reagan. (Ford giành đề cử nhưng thua tổng tuyển cử vào tay ứng cử viên Dân chủ Jimmy Carter – người thua Reagan vào năm 1980.)
Nếu một ứng cử viên nhận được đa số phiếu bầu của đại biểu trong vòng bỏ phiếu đầu tiên, người đó sẽ được đề cử. Nhưng nếu không có ai chiếm đa số, vòng bỏ phiếu thứ hai sẽ diễn ra.
Vào lúc này, đại hội sẽ được xem là đại hội “thương lượng” – một thuật ngữ được dùng tại các đại hội cách đây rất lâu, khi những người môi giới quyền lực của đảng ném tất cả khả năng thương lượng, thuyết phục, của họ vào việc giành phiếu. Chưa từng có đại hội “thương lượng” nào diễn ra kể từ năm 1952.
Nếu kịch bản đó xảy ra vào năm 2024, bắt đầu vòng bỏ phiếu thứ hai, các siêu đại biểu sẽ tham gia bỏ phiếu. Bỏ phiếu sẽ tiếp tục, hết vòng này đến vòng khác, cho đến khi một ứng cử viên nhận được đa số phiếu đại biểu, và được chọn là ứng cử viên của đảng.
Dân chủ vào năm 1924 trải qua 103 vòng bỏ phiếu mới chọn được ứng cử viên John Davis sau hai người có số phiếu cao nhất rút lui. Nhưng Davis không có kết cục tốt đẹp, vì bị đương kim tổng thống Calvin Coolidge đánh bại long trời lở đất.
Hương Giang