(CaliToday) – Đồng minh rất thiết thực của ông Donald Trump, tỉ phú Elon Musk đặt toàn bộ cược vào ứng cử viên tổng thống Cộng hoà, cam kết ít nhất $70 triệu Mỹ kim hỗ trợ cựu Tổng thống, trong đó mỗi ngày sẽ tặng $1 triệu Mỹ kim cho cử tri ký vào thỉnh nguyện hậu thuẫn Tu chính Ánh thứ Nhất và thứ Hai trong Hiến pháp.
Việc tặng tiền làm dấy lên những câu hỏi và lo ngại trong giới chuyên viên bầu cử, những người cho rằng, trao tiền mặt đổi lấy chữ ký trên thỉnh nguyện kèm theo yêu cầu ghi danh bỏ phiếu vi phạm pháp luật.
Từng là Tổng Biện lý Pennsylvania, Thống đốc Dân chủ Josh Shapiro vào Chủ nhật bày tỏ lo ngại về kế hoạch của ông chủ mạng X, SpaceX và Tesla. Tôi nghĩ rằng có những câu hỏi thực sự về cách ông ấy chi tiền trong cuộc tranh cử này, dòng tiền đen chảy như thế nào, không chỉ chi ở Pennsylvania, mà dường như bây giờ đang chảy thẳng vào túi của người dân Pennsylvania. Điều đó thực sự đáng lo ngại,” Shapiro nói trên chương trình “Meet the Press” của NBC.
Hãy xem xét kỹ hơn những gì đang diễn ra.
Musk đang làm gì?
Musk vào thứ Bảy hứa mỗi ngày sẽ tặng $1 triệu Mỹ kim cho những người ký vào thỉnh nguyện của Uỷ ban Hành động chính trị của ông, trong đó ủng hộ Tu chính Án thứ Nhất bảo vệ quyền tự do ngôn luận, và Tu chính Án thứ Hai ủng hộ quyền sở hữu và mang súng, từ giờ cho đến ngày bầu cử 5 tháng 11. Musk vào thứ Bảy tại Harrisburg, Pennsylvania, trao một tấm séc tượng trưng cho người đàn ông tên John Dreher. Musk vào Chủ Nhật cũng trao một tấm séc tượng trưng khác.
Bối cảnh rộng hơn
Uỷ ban hành động chính trị America của tỉ phú khởi động chuyến vận động tranh cử cho cựu Tổng thống tại một trong những tiểu bang trọng yếu Pennsylvania, nhắm vào ghi danh cử tri ủng hộ Trump. Uỷ ban cũng đang thúc đẩy thuyết phục cử tri ở các tiểu bang trọng yếu khác. Đây không phải là lần đầu tiên Uỷ ban này đề nghị tặng tiền mặt. Musk trên mạng xã hội X của ông thông báo sẽ cho $47 Mỹ kim, và sau đó $100 Mỹ kim cho những ai giới thiệu người khác ghi danh và ký tên vào thỉnh nguyện.
Vấn đề gì với việc đó?
Một số chuyên viên luật bầu cử đang đưa ra những cảnh báo về việc cho tiền. Luật sư tài chánh vận động tranh cử Brendan Fischer cho rằng, Musk đang tiến gần đến ranh giới pháp lý. Uỷ ban hành động chính trị của ông bị buộc phải ghi danh mới đủ điều kiện cho tặng chi phiếu trị giá $1 triệu Mỹ kim. “Sẽ không có nhiều nghi ngờ về tính hợp pháp nếu mọi người ký thỉnh nguyện ở Pennsylvania đều đủ điều kiện, nhưng việc đặt điều kiện để ghi danh bầu cử có thể vi phạm luật,” Fischer nói.
Giáo sư khoa học chính trị tại Trường Luật UCLA Rick Hasen đi xa hơn. Ông chỉ ra luật cấm trả tiền cho mọi người khi ghi danh bỏ phiếu hoặc khi bỏ phiếu. “Nếu tất cả những gì ông ấy làm là trả tiền cho mọi người ký thỉnh nguyện thì đó có thể là lãng phí tiền bạc, chứ không có gì là bất hợp pháp,” Hasen cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. “Vấn đề là chỉ những người đủ điều kiện tham gia chương trình nhận quà tặng này là những người được ghi danh bỏ phiếu. Và điều đó khiến chương trình trở nên bất hợp pháp.”
Theo Michael Kang – Giáo sư luật bầu cử Trường Luật Pritzker thuộc Đại học Northwestern, bối cảnh của chương trình tặng tiền diễn ra quá gần Ngày bầu cử khiến việc chứng minh rằng nỗ lực này không phải là động lực để mọi người ghi danh bỏ phiếu trở nên khó khăn hơn. “Nó không giống như việc trả tiền cho ai đó để bỏ phiếu, nhưng đang tiến gần đến mức lo ngại về tính hợp pháp của nó,” Giáo sư Kang nói.
Ủy ban hành động chính trị và chiến dịch của Trump có thể phối hợp được không?
Thông thường, việc phối hợp giữa các chiến dịch vận động tranh cử và các uỷ ban hành động chính trị bị cấm. Nhưng theo quan điểm gần đây của Giám đốc Uỷ ban Bầu cử Liên bang – Cơ quan quản lý các chiến dịch liên bang – cho phép các ứng cử viên và các tổ chức này này hợp tác với nhau trong một số trường hợp nhất định, bao gồm cả nỗ lực vận động bỏ phiếu.
Hương Giang