(CaliToday) – Hạ viện Hoa Kỳ vào thứ Tư bỏ phiếu thông qua dự luật đại gia kỹ thuật Trung Quốc ByteDance thoái vốn TikTok, nếu không ứng dụng video xã hội nổi tiếng bậc nhất này sẽ bị cấm ở Mỹ.
Bước đi này leo thang căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington về việc kiểm soát một loạt kỹ thuật điện toán có thể ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, tự do ngôn luận, ngành công nghiệp mạng xã hội.
Dự luật được nhanh chóng thông qua với kết quả 352 – 65 phiếu, cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ dự luật nhắm vào Trung Quốc trong năm bầu cử.
Hành động lập pháp được đưa ra bất chấp những nỗ lực của TikTok kêu gọi 170 triệu người sử dụng ở Mỹ chống lại dự luật, và giữa bối cảnh chính phủ Tổng thống Joe Biden ra sức thuyết phục các nhà lập pháp liên bang rằng việc Trung Quốc nắm quyền sở hữu nền tảng gây rủi ro an ninh quốc gia cho Hoa Kỳ, kể cả khả năng can thiệp bầu cử.
Mang tên Đạo luật Bảo vệ người Mỹ khỏi những Ứng dụng được Đối thủ Nước ngoài Kiểm soát, dự luật được hai nhà lập pháp trong Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện về Đảng Cộng sản Trung Quốc, Dân biểu Mike Gallagher (Cộng hoà – Wisconsin) và Dân biểu Raja Krishnamoorthi (Dân chủ – Illinois) khởi xướng vào ngày 5 tháng 3 vừa qua. 2 ngày sau, Uỷ ban Thương mại và Năng lượng Hạ viện bỏ phiếu tuyệt đối thông qua dự luật, trong đó xem TikTok là mối đe doạ an ninh quốc gia vì do một thù địch nước ngoài kiểm soát.
Dự luật phải đối mặt với tương lai không chắc chắn tại Thượng viện, nơi lãnh tụ Đa số Chuck Schumer (Dân chủ – New York) không cam kết sẽ đưa ra sàn bỏ phiếu, trong khi một số Thượng nghị sĩ tuyên bố sẽ chống tới cùng. Ngay cả khi Thượng viện thông qua và được ký thành luật, dự luật vẫn có thể phải đối mặt với những thách thức pháp lý.
Nhưng kết quả bỏ phiếu vào thứ Tư đánh dấu lần đầu tiên một dự luật cấm rộng rãi người dân sử dụng TikTok được toàn bộ một viện thông qua. Ứng dụng này đã bị đe dọa từ năm 2020, khi các nhà lập pháp ngày càng cho rằng mối quan hệ của Bắc Kinh với ByteDance – công ty mẹ của TikTok – làm tăng rủi ro an ninh quốc gia. Dự luật này yêu cầu ByteDance bán TikTok cho những chủ nhân mới không phải người Trung Quốc trong vòng sáu tháng. Tổng thống sẽ ký chấp thuận thương vụ này nếu nó giải quyết được những lo ngại về an ninh quốc gia. Nếu thoái vốn không diễn ra, ứng dụng sẽ bị cấm ở Mỹ.
“Đây là dự luật hợp lý bảo vệ an ninh quốc gia chúng ta,” Dân biểu Gallagher. Ông trước đó có rằng, dự luật sẽ “buộc TikTok chia tay với Đảng Cộng sản Trung Quốc.”
Nếu trở thành luật, dự luật có thể sẽ làm sâu sắc thêm chiến tranh lạnh giữa Mỹ và Trung Quốc về quyền kiểm soát nhiều kỹ thuật điện toán quan trọng, bao gồm tấm pin mặt trời, xe điện và chất bán dẫn.
Lập trương mục TikTok vào tháng 2 để vận động tranh cử, Tổng thống Joe Biden trước đây tuyên bố sẽ ký nếu dự luật được thông qua. Tuỳ viên báo chí Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre thừa nhận, Toà Bạch Ốc hỗ trợ dự thảo dự luật. Nếu dự luật “có cơ sở pháp lý, và có thể được Quốc hội thông qua thì Tổng thống sẽ ký,” bà Jean-Pierre cho hay trong cuộc họp báo vào ngày 6 tháng 3.
Tổng thống Biden thông báo những hạn chế về việc các công ty tài chánh Hoa Kỳ có thể đầu tư vào các công ty Trung Quốc như thế nào, và hạn chế việc bán dữ liệu nhạy cảm của người dân Mỹ như vị trí và thông tin tình trạng sức khỏe cho các nhà môi giới dữ liệu – những người có thể bán dữ liệu đó cho Trung Quốc. Các nền tảng như Facebook và YouTube bị chặn ở Trung Quốc, và Bắc Kinh năm ngoái cho biết họ sẽ phản đối việc bán TikTok.
Trong khi đó, từng ủng hộ cấm TikTok, ông Donald Trump bây giờ thay đổi quan điểm. Cựu Tổng thống cho cho biết, ông tin rằng TikTok là mối đe dọa an ninh quốc gia, nhưng không thể ủng hộ việc Quốc hội cấm ứng dụng phổ biến này vì làm như vậy sẽ làm Facebook, vốn là “kẻ thù của nhân dân,” mạnh hơn. “Nếu quý vị cấm TikTok, Facebook và Zuckerschmuck sẽ tăng gấp đôi hoạt động kinh doanh của họ,” cựu Tổng thống đăng trên Truth Social vào ngày 8 tháng 3. “Tôi không muốn Facebook, kẻ đã gian lận trong cuộc bầu cử vừa qua, hoạt động tốt hơn. Họ thực sự là Kẻ thù của Nhân dân!”
“Có rất nhiều người yêu thích TikTok. Có rất nhiều trẻ em sử dụng TikTok sẽ phát điên nếu không có ứng dụng,” Trump nói.
Cựu Tổng thống công khai thay đổi quan điểm về Tiktok sau cuộc gặp gỡ Jeff Yass, một nhà tài trợ khổng lồ của Cộng hòa, vào tháng Hai. Công ty của Yass, Susquehanna International Group, có 15% cổ phần trong ByteDance.
Trong cuộc phỏng vấn với CNBC hôm thứ Hai, Trump phủ nhận có trao đổi với Yass về TikTok. “Không, tôi không có,” Trump cho biết chỉ nói chuyện ngắn gọn với Yass, và “Ông ấy không nhắc đến TikTok.”
Hương Giang (Tổng hợp)