Ngày 14 tháng 4 (Reuters) – Những tác động do thuế quan của Tổng thống Donald Trump có thể làm chao đảo các lô hàng tôm toàn cầu đến Mỹ, với các nhà xuất khẩu ở Ấn Độ – nhà cung cấp lớn nhất – cho biết điều này đang đe dọa 2.000 container chứa đầy tôm đông lạnh.
Tuy nhiên, các nhà xuất khẩu cho rằng Ecuador có thể được hưởng lợi từ tình hình hiện tại, vì nước này nằm gần Mỹ hơn hàng nghìn kilomet và chỉ phải chịu mức thuế thấp hơn. Bên cạnh đó, tôm cũng là mặt hàng xuất khẩu quan trọng thứ hai của Ecuador, chỉ sau dầu mỏ, nên quốc gia này có nhiều khả năng tận dụng cơ hội để gia tăng xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Ngành tôm Ấn Độ đang đối mặt với mức thuế 26% theo kế hoạch của Trump vào tháng 7, điều này đe dọa thị trường xuất khẩu hải sản trị giá 7 tỷ USD, vốn phụ thuộc nhiều vào các chuỗi siêu thị của Mỹ như Walmart và Kroger, khi các nhà mua hàng tìm cách đàm phán lại giá.
Nông dân đang chứng kiến nhu cầu giảm mạnh trong bối cảnh không chắc chắn, khi các nhà xuất khẩu đã giảm giá chào bán khoảng 10% kể từ khi có thuế quan.
“Chúng tôi đang chịu thiệt hại lớn,” ông S.V.L. Pathi Raju, 63 tuổi, đứng bên ao nuôi tôm ở bang Andhra Pradesh miền Nam Ấn Độ, nơi ông nuôi tôm cho biết. “Chúng tôi không biết ai có thể giải quyết vấn đề giá cả của chúng tôi,” ông Raju nói thêm, là một trong số các gia đình ở làng hẻo lánh Ganapavaram của bang này đang đối mặt với tình trạng doanh thu từ các nhà xuất khẩu sụt giảm.
Nhiều người còn phải đối mặt với khoản chi phí cao cho thức ăn tôm và thuê đất để đặt ao nước mặn.
“Tôi không biết làm sao duy trì giá cả,” một nông dân khác, ông Uppalapati Nagaraju, 60 tuổi, cho biết, đồng thời chia sẻ rằng ông không hề biết về thuế quan. “Nếu tôi biết, tôi đã không bắt đầu nuôi tôm.”
Trong bối cảnh nhu cầu từ các nhà xuất khẩu liên tục biến động, ông hiện đang hối hận vì đã bắt đầu nuôi tôm chỉ 15 ngày trước khi có thông tin về chính sách thuế mới. Mặc dù Tổng thống Trump đã hoãn áp dụng mức thuế 26% cho đến tháng 7, nhưng ngay cả mức thuế tạm thời hiện tại là 10% cũng đã khiến các nhà xuất khẩu lo lắng, dẫn đến việc giảm giá thu mua tôm và khiến nông dân như ông đối mặt với nguy cơ thua lỗ.
Mỹ và Trung Quốc là một trong những thị trường lớn của Ấn Độ đối với xuất khẩu hải sản, đạt 7,3 tỷ USD trong năm ngoái, với khối lượng 1,8 triệu tấn, là mức cao nhất từ trước đến nay. Tôm chiếm phần lớn trong đó, với 300.000 nông dân ở Andhra Pradesh đóng góp phần lớn vào nguồn cung của ngành, chiếm 92% trong số 2,5 tỷ USD xuất khẩu hải sản của Ấn Độ vào Mỹ năm ngoái.
Đại diện ngành đã tham gia vào một ủy ban của chính phủ bang để đánh giá tác động của thuế quan và tìm cách tăng cường xuất khẩu sang các quốc gia khác như Trung Quốc.
Tuy nhiên, các nhà xuất khẩu lo ngại về lợi thế cạnh tranh của Ecuador từ mức thuế quan thấp hơn của Trump – chỉ 10% cho quốc gia Nam Mỹ này, đặc biệt khi Ecuador gần Mỹ hơn rất nhiều, và Mỹ là thị trường lớn thứ hai của Ecuador.
Tuy nhiên, các nhà sản xuất Ecuador, với kim ngạch xuất khẩu 1,55 tỷ USD vào năm 2024, lại không mấy lạc quan. Mặc dù người tiêu dùng Mỹ đã thúc đẩy sự phát triển trong ngành tôm chế biến, Ecuador vẫn chưa có khả năng thay thế sản lượng của Ấn Độ, theo ông Jose Antonio Camposano, chủ tịch Phòng Thương mại Quốc gia về Nuôi trồng Thủy sản Ecuador.
“Ấn Độ sẽ buộc phải tìm kiếm các thị trường khác mà Ecuador đang bán, như Trung Quốc và Liên minh châu Âu, vì vậy chúng tôi sẽ phải đối mặt với áp lực ở các thị trường khác,” ông Camposano nói thêm.
HÀNH TRÌNH 40 NGÀY
Reuters đã đến thăm một nhà máy ở Ấn Độ, nơi tôm được rửa và phân loại tự động theo kích cỡ trước khi được kiểm tra chất lượng thủ công bởi công nhân đeo khẩu trang và găng tay. Sau đó, tôm được chuyển qua băng chuyền và làm lạnh nhanh.
Mỗi năm, hàng nghìn tấn tôm đông lạnh rời Andhra Pradesh và mất khoảng 40 ngày để đến các cảng ở New York, Houston và Miami, trên đường tới các nhà hàng và các kệ hàng tại các siêu thị như Safeway và Costco.
Ông G. Pawan Kumar, chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Hải sản Ấn Độ, cho biết ông lo ngại về các container vận chuyển đã chứa đầy tôm đông lạnh với giá đã thỏa thuận trước đó, hiện đang được các nhà mua hàng Mỹ tái đàm phán sau thuế quan.
“10% là mức quá cao, trong khi chúng tôi chỉ hoạt động với biên lợi nhuận từ 3% đến 4%,” ông Kumar cho biết. Ông cũng nói thêm rằng hiệp hội đang tích cực kêu gọi chính phủ đàm phán với phía Mỹ để xin miễn trừ thuế cho ngành thủy sản.
“Nếu mức thuế 26% được áp dụng vào tháng 7, ngành tôm của Ấn Độ sẽ gần như sụp đổ,” một nhà xuất khẩu tôm giấu tên chia sẻ. Ông cho biết hiện đang đàm phán với các khách hàng Mỹ, những người không muốn gánh toàn bộ mức thuế 10%, đồng thời cảnh báo rằng ông có thể không thu được lợi nhuận nếu buộc phải bán 130 container tôm đã được đóng gói sẵn.
Tại Texas, khu vực hải sản tại siêu thị Walmart được chất đầy các gói tôm đông lạnh, trong đó có một loại “jumbo” mang nhãn hiệu sản phẩm của Ấn Độ và có giá 7,92 USD, dưới nhãn hiệu “Great Value” của Walmart.
“Chúng tôi đã vun đắp những mối quan hệ bền chặt và lâu dài với các nhà cung cấp suốt nhiều năm qua,” bà Latriece Watkins, Giám đốc Thương mại của Walmart tại Mỹ, chia sẻ. “Chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục duy trì những mối quan hệ đó trong thời gian tới.”
