Lần đầu tiên, Nhật Bản công bố kế hoạch sơ tán hơn 100.000 dân khỏi các đảo gần Đài Loan nếu xảy ra xung đột, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc và Đài Loan.
Theo kế hoạch, tàu và máy bay sẽ được huy động để di chuyển khoảng 110.000 cư dân và 10.000 du khách khỏi năm hòn đảo thuộc quần đảo Sakishima, nằm ở phía tây nam xa xôi của Nhật Bản.
Hãng tin Kyodo cho biết những người sơ tán sẽ được đưa đến tám tỉnh ở miền tây nam và miền tây Nhật Bản trong vòng sáu ngày. Họ sẽ được di chuyển bằng phà dân sự hoặc máy bay đến Kyushu, một trong bốn hòn đảo chính của Nhật Bản, trước khi tiếp tục được bố trí chỗ ở tại các địa điểm khác.
Tokyo cho biết họ dự định tiến hành các cuộc diễn tập sơ tán trên các đảo thuộc quần đảo Sakishima, một phần của tỉnh Okinawa, từ tháng 4 năm sau.
Viễn cảnh Trung Quốc tấn công Đài Loan – hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền – đã khiến Nhật Bản tăng cường bảo vệ các đảo xa, có thể bị ảnh hưởng trong một cuộc xung đột tại eo biển Đài Loan.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã gia tăng sức ép quân sự đối với Đài Loan và không loại trừ khả năng sử dụng vũ lực để đưa hòn đảo này về dưới sự kiểm soát của mình.
Chính phủ Nhật Bản cũng có kế hoạch triển khai các đơn vị tên lửa phòng không trên đảo Yonaguni, cách Đài Loan 100 km. Hòn đảo này hiện là nơi đặt căn cứ của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và đang xây dựng các hầm trú ẩn tạm thời, được trang bị lương thực và nước đủ dùng trong hai tuần, theo truyền thông Nhật Bản.
Bộ trưởng Quốc phòng Gen Nakatani cho biết vào tháng 1 rằng ông cảm thấy “mối đe dọa mạnh mẽ” đối với cư dân sống trên các đảo biên giới xa xôi của Nhật Bản. “Tôi muốn thực hiện mọi biện pháp có thể để bảo vệ đất nước chúng ta”, ông nói với tờ Yomiuri Shimbun.
Dù kế hoạch không trực tiếp nhắc đến Đài Loan, lo ngại về việc hòn đảo dân chủ này có thể trở thành điểm nóng quân sự đã gia tăng từ sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga năm 2022 và sự trở lại của chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trên hết” dưới thời Donald Trump. Một số quan chức địa phương cũng đặt dấu hỏi về cam kết của Washington trong việc bảo vệ Đài Loan và các đồng minh khu vực.
Kế hoạch sơ tán được truyền thông Đài Loan đưa tin rộng rãi, nhiều báo chí cho rằng nó có liên quan đến căng thẳng xuyên eo biển và sự thay đổi trong quan hệ Mỹ – Nhật. Một độc giả bình luận trên một bản tin địa phương: “Cảm giác ngày càng giống như một cuộc chiến.”
“Người Nhật cũng hiểu rằng Trump sẽ không bảo vệ Đài Loan,” một người khác bình luận. “Ngay cả khi họ viện trợ vũ khí, điều đó vẫn không đảm bảo chiến thắng. Để tránh liên lụy, họ đã chuẩn bị sẵn kế hoạch rút lui. Nhưng liệu chính phủ chúng ta đã có kế hoạch bảo vệ người dân chưa?”
Đầu tháng này, truyền thông Nhật Bản đưa tin chính phủ đang có kế hoạch triển khai tên lửa tầm xa trên đảo Kyushu, trong bối cảnh lo ngại về lập trường của chính quyền Trump đối với hiệp ước an ninh thời hậu chiến giữa hai nước, theo đó Mỹ cam kết bảo vệ Nhật Bản nếu nước này bị tấn công.
Trump từng chỉ trích hiệp ước an ninh Nhật – Mỹ là bất bình đẳng, phát biểu vào đầu tháng 3: “Chúng tôi có quan hệ tuyệt vời với Nhật Bản, nhưng thỏa thuận giữa hai bên thật lạ lùng: chúng tôi phải bảo vệ họ, nhưng họ không cần bảo vệ chúng tôi.”
“Đó là nội dung của thỏa thuận… Và nhân tiện, họ kiếm được rất nhiều tiền từ chúng tôi về mặt kinh tế. Tôi thực sự tự hỏi, ai đã ký những thỏa thuận này?”
Chánh văn phòng nội các Nhật Bản, ông Yoshimasa Hayashi, cho biết kế hoạch sơ tán được xây dựng “dựa trên giả định rằng Nhật Bản có thể đối mặt với một cuộc tấn công vũ trang”, theo Kyodo.
Okinawa, nơi đồn trú gần 50.000 binh sĩ Mỹ, có thể đóng vai trò quan trọng nếu xảy ra khủng hoảng tại Đài Loan. Nhật Bản cũng đang tranh chấp với Trung Quốc về quần đảo Senkaku – nhóm đảo không có người ở trên biển Hoa Đông, hiện do Tokyo quản lý nhưng Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là Điếu Ngư.
Nguồn theguardian
