(CaliToday) – Công tố viên Đặc biệt Robert Hur vào thứ Ba có phiên điều trần căng thẳng kéo dài 4 tiếng đồng hồ trước Uỷ ban Tư pháp Hạ viện về báo cáo kết luận điều tra Tổng thống Joe Biden giải quyết tài liệu Mật sau nhiệm kỳ Phó Tổng thống trước đây.
Dưới đây là những điểm nổi bật trong phiên điều trần.
Hur bị dập từ mọi phía
Quyết định của Công tố viên Đặc biệt đối với Biden vấp phải công kích từ lưỡng đảng, với Cộng hoà tố cáo ông bị áp lực nên quyết định không truy tố đương kim Tổng thống, trong khi Dân chủ chỉ trích những ý kiến của Hur về trí nhớ của Biden “vô cớ,” và nằm ngoài nhiệm vụ được giao.
Trong một trong những chất vấn nảy lửa nhất trong phiên điều trần từ Dân biểu Adam Schiff (Dân chủ – California). Nhà lập pháp chỉ trích Hur gay gắt khi nói về Biden trong báo cáo kết luận điều tra là “một người đàn ông có thiện chí, đầy thông cảm, có trí nhớ kém.”
“Ông có thể viết báo cáo về những ý kiến của ông ấy về trí nhớ cụ thể về một bộ tài liệu, nhưng ông chọn cách nói chung chung về Tổng thống. Ông hiểu khi đưa ra quyết định đó, ông sẽ tạo ra một cơn bão lửa chính trị với những ngôn từ như vậy, phải không?” Schiff. “Ông hiểu rõ chúng sẽ bị những đồng nghiệp của tôi bên Cộng hoà và Tổng thống Trump thao túng như thế nào. Ông hiểu điều đó phải không?”
“Những gì ông viết đã gây thiệt hại sâu sắc đến lợi ích của Tổng thống,” nhà lập pháp gay gắt. “Ông nói đó không phải là vấn đề chính trị, tuy nhiên, ông hẳn đã hiểu – ông chắc chắn đã hiểu – tác động của những lời của mình.”
Trong khi đó, Cộng hòa đặt câu hỏi tại sao Hur không truy tố Biden, như Bộ Tư pháp đã đối xử với cựu Tổng thống Trump cũng liên quan đến tài liệu Mật.
Dân biểu Matt Gaetz (Cộng hoà – Florida) cáo buộc Công tố viên Đặc biệt đã tạo ra tiền lệ nguy hiểm khi tính đến chuyện bồi thẩm đoàn sẽ nhìn nhận về Biden như thế nào.
“Trong báo cáo, ông phát giác ra những yếu tố đáp ứng vi phạm hình sự liên bang nhưng lại áp dụng lý thuyết một người hợp tác già nua, vì Joe Biden đã hợp tác, và trí óc không minh mẫn, nên ông không nghĩ người đó không bị truy tố,” Gaetz nói.
Công tố – Dân chủ tranh cãi gay gắt về mức độ báo cáo giải tội cho Biden
Dân chủ chỉ trích Hur tìm cách chôn vùi những gì họ cảm thấy quan trọng nhất trong báo cáo điều tra, đó là, không có đủ chứng cớ để truy tố Biden.
“Tổng thống Biden hành động có trách nhiệm, hoàn toàn hợp tác, và quyết định không cáo buộc hình sự tương đối đơn giản. Nói tóm lại, mượn một cụm từ từ chính phủ trước, báo cáo Hur cho thấy Tổng thống Biden được giải tội hoàn toàn và toàn diện,” Dân biểu Jerrold Nadler (Dân chủ – New York) tuyên bố. “Nói rõ hơn vì rất nhiều người đã hiểu sai lời của ông, nên kết luận cuối cùng là Tổng thống Biden không thể bị truy tố vì ông không tìm thấy đủ bằng chứng để buộc tội ông ấy.”
Trong suốt phiên điều trần, Dân chủ tập trung vào những phân tích quan trọng của Hur về việc không đủ bằng chứng, và lý do tại sao ông không tin mình có thể lập hồ sơ truy tố, chỉ ra mọi thứ từ các tài liệu được cất giữ cùng với đồ đạc gia đình trong gara cho đến việc ông hợp tác giao nộp lại tài liệu, và đồng ý trả lời thẩm vấn.
Hur nhiều lần đồng ý với lập luận của Dân chủ, ngoại trừ việc Dân chủ liên tục sử dụng từ “giải tội.”
“Tôi cần quay lại và bảo đảm ghi lại từ mà quý vị đã sử dụng – ‘giải tội’ – đó không phải là từ có trong báo cáo. Đó không phải là một phần nhiệm vụ của tôi trong vai trò công tố viên,” Hur nói trong phần chất vấn của Dân biểu Pramila Jayapal (Dân chủ – Washington).
“Ông đã giải tội cho ông ấy,” Jayapal nói. “Chúng tôi không giải tội cho ông ấy. Từ đó không xuất hiện trong báo cáo,” Hur phản pháo.
Cộng hoà tập trung vào những đoạn quan trọng của Hur trong báo cáo
Cộng hòa tập trung vào ngôn từ được Công tố viên Đặc biệt sử dụng trong báo cáo khiến hành vi của Biden trở nên tiêu cực hơn.
“Joe Biden có cất giữ thông tin mật một cách bất hợp pháp không? Câu trả lời: Có, ông ấy đã làm vậy. Trang 1 báo cáo nói điều này,” Chủ tịch Uỷ ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan (Cộng hoà – Ohio) tuyên bố vào đầu phiên điều trần.
Hur có vẻ đồng tình với Gaetz khi xem lại những tuyên bố từ cuộc họp báo của Biden về tài liệu, hay ông đồng ý với một số tuyên bố từ Dân biểu Darrell Issa (Cộng hoà – California). “Ông có kết luận, người đàn ông này hoàn toàn vô tội không?” Issa hỏi. “Kết luận đó không được phản ánh trong báo cáo của tôi, thưa ông,” Hur đáp.
“Ông không kết luận ông ta không phạm gì sai, nhưng ông kết luận sẽ không thắng thế tại toà, và vì vậy không thực hiện,” Issa hỏi, và Hur đáp đúng như vậy.
Hur bênh vực những nhận xét về trí nhớ của Biden
Công tố viên Đặc biệt trong tuyên bố mở đầu và trong phần trả lời chất vấn từ các nhà lập pháp cho rằng, việc trình bày cụ thể Biden trả lời thẩm vấn như thế nào trong 2 ngày rất quan trọng trong việc biện minh cho quyết định không truy tố.
“Nhu cầu cần phải trình bày công việc của tôi đặc biệt mạnh mẽ ở đây,” Hur nói trong phần mở đầu. “Tổng trưởng Tư pháp bổ nhiệm tôi điều tra hành động của ông chủ của Bộ trưởng Tư pháp, đương kim Tổng thống Hoa Kỳ. Tôi biết rằng để quyết định của mình đáng tin cậy, tôi không thể đơn giản tuyên bố không đề nghị cáo buộc hình sự, và chỉ như vậy. Tôi cần phải giải thích tại sao lại quyết định như vậy.”
Công tố bác bỏ cáo buộc của Dân biểu Schiff, khẳng định chính trị không đóng vai trò nào trong cuộc điều tra của ông. “Tôi có thể viết báo cáo bỏ qua phần trí nhớ của Tổng thống, nhưng như vậy sẽ là một báo cáo không hoàn tất và không đầy đủ,” Hur nói.
Robert Hur cũng cho Jordan hay, có nhiều trường hợp trong thời gian thẩm vấn Biden khiến ông tin quyết định công bố biên bản thẩm vấn là quyết định đúng đắn.
“Toàn bộ thời gian với Tổng thống trong cuộc thẩm vấn tự nguyện của ông ấy là điều tôi chắc chắn cân nhắc khi đưa ra đánh giá, và trình bày trong báo cáo,” Hur nói. “Điều đó không chỉ bao gồm những từ trong biên bản thẩm vấn, mà còn kinh nghiệm trao đổi với ông ấy, và thẳng thắn xem xét cách ông ấy sẽ trình bày trước bồi thẩm đoàn trong một phiên tòa hình sự nếu bị buộc tội.”
Biên bản cuộc thẩm vấn kéo dài hàng tiếng đồng hồ giữa Công tố viên Đặc biệt với ông Joe Biden về vấn đề tài liệu Mật cho thấy một vài lần đương kim Tổng thống nhầm lẫn ngày tháng và trình tự diễn biến các sự kiện, trong khi những sự việc khác lại tỏ ra nhạy bén. Bản sao biên bản thẩm vấn dài hơn 250 trang được bôi xoá chút ít đã được gởi tới Quốc hội vài giờ trước khi Công tố viên Đặc biệt Robert K. Hur ra điều trần trước Uỷ ban Tư pháp Hạ viện. Dân chủ trong Uỷ ban sau đó công bố tài liệu này.
Vụ truy tố Trump cất giữ tài liệu Mật được lôi ra so sánh
Nhiều nhà lập pháp Dân chủ sử dụng thời gian của họ để nêu bật tương phản giữa vụ Biden cất giữ tài liệu Mật và vụ Trump đang đối mặt với 40 tội danh hình sự liên bang ở Florida, cũng liên quan đến tài liệu Mật.
Chiến lược của Dân chủ rõ ràng ngay từ đầu. Nadler sử dụng tuyên bố mở đầu của mình để so sánh giữa sự hợp tác của đương kim Tổng thống với cuộc điều tra của Robert Hur, và Trump đã từ chối giao nộp tài liệu Mật của chính phủ cho Cơ quan Lưu trữ Văn khố Quốc gia sau khi rời Toà Bạch Ốc như thế nào. Nhà lập pháp Dân chủ cho rằng, Trump không bị truy tố vì “một số âm mưu to lớn,” mà vì ông ta trên căn bản đã không có khả năng nắm lấy một trong nhiều cơ hội để tránh những cáo buộc đó.”
“Loại người nào lại làm hỏng không chỉ một mà hàng chục cơ hội để trốn tránh trách nhiệm hình sự? Điều đó nói gì về trạng thái tinh thần của ông ta? Ở đây, cũng vậy, hồ sơ tự nói lên điều đó,” Nadler nói, cho rằng, cựu Tổng thống nên “suy nghĩ kỹ trước khi cáo buộc người khác suy giảm nhận thức.”
Dân biểu Ted Lieu (Dân chủ – California) hỏi Công tố viên Đặc biệt từng điểm một, liệu Biden ra lệnh cho luật sư nói dối giúp ông ta hay không, yêu cầu các phụ tá di chuyển các thùng đựng tài liệu Mật, xóa băng giám sát an ninh, hoặc đưa bản đồ mật cho một phụ tá chiến dịch tranh cử không có miễn trừ an ninh hay không, tất cả như Trump bị cáo buộc hay không.
Về phần mình, Hur cho biết ông không cân nhắc cụ thể về vụ truy tố ông Trump hoặc về Công tố viên Đặc biệt Jack Smith. Nhưng trong báo cáo, Hur nêu rõ sự khác biệt rõ ràng giữa sự hợp tác của Biden với Văn phòng Công tố viên Đặc biệt, và việc Trump từ chối hợp tác. “Vai trò của chúng tôi không phải là đánh giá các cáo buộc hình sự đối với ông Trump đang chờ giải quyết, nhưng một số điểm khác biệt quan trọng giữa vụ của ông Trump và ông Biden rất rõ ràng,” Hur nói.
Hương Giang (Tổng hợp)