(CaliToday) – Tài xế của ông Donald Trump vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 tranh chấp lời khai bom tấn, trong đó nhân chứng ngôi sao của Ủy ban điều tra vụ bạo động Điện Capitol khẳng định cựu Tổng thống tìm cách khống chế chiếc xe để tham gia cùng người ủng hộ tại Điện Capitol.
Chi tiết này được công bố trong phạm vi báo cáo rộng lớn hơn từ các nhà lập pháp Cộng hoà, nhằm giảm tối thiểu vai trò của ông Trump trong bạo lực ngày hôm đó, nhắm vào lời khai của nhân chứng Cassidy Hutchinson trước Uỷ ban Đặc biệt Hạ viện lúc hiện đã được giải tán.
Tổng thống Donald J. Trump vào sáng sớm ngày 6 tháng 1 năm 2021 vừa có bài phát biểu nảy lửa tại Ellipse, hối thúc những người ủng hộ tuần hành về Điện Capitol, ngăn chặn thủ tục chuyển giao quyền lực. Khi lên xe bọc thép sau bài phát biểu, Trump ngay lập tức lôi chủ đề thường lệ sau những lần xuất hiện trước công chúng: Đám đông tham dự to cỡ nào?
Nhưng chỉ trong 30 giây, trao đổi của ông với nhân viên Mật vụ phụ trách bảo vệ Tổng thống trở nên căng thẳng, theo biên bản thẩm vấn tài xế Mật vụ. Trump muốn đến Điện Capitol, nhưng Mật vụ Robert Engel từ chối, bảo rằng việc này không nằm trong kế hoạch.
“Tổng thống vẫn khăng khăng muốn đến Điện Capitol,” tài xế được ẩn danh nhớ lại. “Đối với tôi, rõ ràng ông ấy muốn đến Điện Capitol. Ông ấy không la lối ông Engel. Ông ấy không gào lên với tôi. Nhưng chắc chắn ông ấy cao giọng, nhưng theo tôi, ông ấy không quá giận dữ, chắc chắn không, chắc chắn không bị kích động hay nổi giận như khi trên đường đến Ellipse.”
Theo tài xế, ông Trump chưa bao giờ chồm về tay lái, hay tấn công nhân viên bảo vệ an ninh, trái với lời khai lời khai gây chấn động và tranh chấp nhất từ Hutchinson. Biên bản lời khai của tài xế là lời khai mắt thấy tai nghe đầu tiên về những gì xảy ra trong chiếc xe bọc thép được công khai. “Tôi không nhìn thấy ông ấy nhào tới,” tài xế Mật vụ nói. “Ông ấy chưa bao giờ nắm lấy vô lăng, tôi hoàn toàn không nhìn thấy ông ấy chồm tới ghế trước. Anh biết đó, những gì nổi bật lúc đó là giọng giận dữ, chứ không phải là cử chỉ.”
Biên bản lời khai của tài xế bổ sung thêm chi tiết vào một trong những tình tiết diễn ra vào ngày 6 tháng 1 năm 2021 được săm soi kỹ lưỡng nhất. Biên bản này chưa bao giờ được Uỷ ban 6/1 công bố, các nhà lập pháp trước đó ký một thỏa thuận với Sở Mật vụ liên quan đến 12 cuộc thẩm vấn, trong đó tránh tiết lộ “thông tin cá nhân, thông tin chỉ dành cho chính phủ sử dụng, hồ sơ có thông tin mật và thực thi công lực, cũng như thông tin tình báo nguyên thuỷ.”
Cộng hòa cho rằng, Uỷ ban 6/1 không công bố biên bản vì nó mâu thuẫn với những lời khai công khai của nhân chứng nổi tiếng Cassidy Hutchinson – cánh tay mặt của cựu Đổng lý Toà Bạch Ốc Mark Meadows. Hutchinson vào tháng 6 năm 2022 khai, cô nghe những gì đã xảy ra từ người khác hoặc người thứ ba. Cộng hòa chỉ trích quyết định của Uỷ ban thúc đẩy lời khai của nhân chứng về hành vi của ông Trump trong xe.
Cộng hòa cho rằng hội đồng không công bố bản ghi vì nó mâu thuẫn với các phần tường thuật công khai về vụ việc từ một nhân chứng nổi tiếng, Cassidy Hutchinson, người từng là trợ lý cho Mark Meadows, chánh văn phòng Nhà Trắng vào thời điểm đó. Cô Hutchinson đã làm chứng vào tháng 6 năm 2022 rằng cô đã nghe trực tiếp về những gì đã xảy ra từ người khác hoặc người thứ ba. Đảng Cộng hòa đã chỉ trích quyết định của hội đồng nhằm thúc đẩy lời kể của cô ấy về hành vi của ông Trump trong xe.
Chánh luật sư Bộ Nội An Jonathan E. Meyer trong thư gởi các nhà lập pháp Hạ viện vào tháng 2 giải thích lý do tại sao biên bản lời khai của tài xế chưa được công bố trước đây. Uỷ ban 6/1 yêu cầu Bộ Nội an xem lại các biên bản thẩm vấn, quyết định những thông tin nhạy cảm nào không nên được công bố để những thông tin còn lại có thể trở thành “một phần của hồ sơ lịch sử.” Hơn 1 năm sau khi tài xế Mật vụ được thẩm vấn vào tháng 11 năm 2022, cơ quan vẫn đang xem xét các biên bản thẩm vấn. Theo ông Meyer, cơ quan xác định có thể công bố bản bôi xóa biên bản 6 cuộc thẩm vấn, trong đó có biên bản của tài xế, cho các Dân biểu Cộng hoà đang điều tra công việc trước đây của Uỷ ban, trong khi lục tìm những điều bất thường hay dấu hiệu định kiến của các nhà điều tra trong Uỷ ban.
Cộng hòa vào chiều thứ Hai công bố một bản sao báo cáo điều tra của họ về công việc của Ủy ban, chỉ trích Bộ Nội an chậm trễ công bố một số biên bản thẩm vấn, cũng như chỉ trích những trường hợp bà Hutchinson đã thay đổi hoặc sửa lời khai của mình.
“Lời khai từ nhân chứng trực tiếp này mâu thuẫn với câu chuyện của Cassidy Hutchinson, và những tuyên bố của Uỷ ban Đặc biệt Điều tra bạo động 6 tháng 1 trước đây,” lãnh đạo điều tra công việc của Uỷ ban 6/1, Dân biểu Barry Loudermilk (Cộng hoà – Georgia) nói. “Mặc dù Ủy ban Đặc biệt có thông tin quan trọng này, họ vẫn thúc đẩy lời khai gián tiếp của cô Hutchinson trong báo cáo cuối cùng của họ.”
Các cựu phụ tá Uỷ ban 6/1 phản pháo, cho rằng báo cáo cuối cùng của họ ghi rõ các chi tiết các cuộc thẩm vấn với tài xế Mật vụ, và không có sự che đậy nào. Báo cáo cuối cùng cũng nhắc đến lời khai của ông Engel, mặc dù các biên bản thẩm vấn không được công bố vào lúc đó.
“Engel không mô tả cuộc trao đổi trong xe như Hutchinson kể lại câu chuyện mà cô ấy nghe được từ Ornato, và không nhớ Tổng thống Trump đã có những cử chỉ về phía ông ta,” báo cáo của Uỷ ban 6/1 ghi rõ, nhắc đến Anthony M. Ornato, Mật vụ – Phó Đổng lý Toà Bạch Ốc đã kể lại những gì xảy ra trong xe cho Hutchinson nghe.
Báo cáo của Uỷ ban cũng nói thêm, “Tài xế khai, ông ta không nhớ đã nhìn thấy Tổng thống Trump làm gì, không nhớ liệu có cử chỉ nào chồm tới hay không.”
“Thật khó để đúc kết hoàn toàn lời khai của một số nhân chứng đã cung cấp thông tin với những gì chúng tôi nghe được từ Engel và Ornato,” báo cáo ghi. ““Nhưng thực tế chính ở đây rất rõ ràng và không thể tranh cãi: Tổng thống Trump đã yêu cầu rõ ràng, cụ thể, và liên tục rằng, đưa ông ta đến Điện Capitol. Ông ấy khăng khăng và tức giận, và tiếp tục tìm cách để được đưa đến Điện Capitol ngay cả khi đã trở lại Toà Bạch Ốc.”
Hương Giang (Tổng hợp)