TCPV phản đối luật Arizona hạn chế bỏ phiếu liên bang, cho phép luật chứng minh quốc tịch 

(CaliToday) — Tối cao Pháp viện vào thứ 5 vào thứ Năm phản đối nỗ lực của Cộng hòa ngăn cản hơn 41.000 cử tri Arizona bỏ phiếu bầu tổng thống tại tiểu bang mà Tổng thống Joe Biden giành chiến thắng sít sao chưa đến 11.000 phiếu bốn năm trước.

Trong phán quyết 5-4, Toà Tối cao cho phép Arizona thực thi một số quy định, trong đó cho phép bác đơn ghi danh bầu cử tiểu bang nếu không đưa ra bằng chứng quốc tịch, cấm những cử tri này được bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tiểu bang và địa phương.

Toà ra án lệnh theo thỉnh nguyện kháng án khẩn cấp từ Cộng hoà  tiểu bang và Uỷ ban Cộng hoà Quốc gia RNC, trong đó tìm cách thực thi đầy đủ luật bầu cử được ban hành vào năm 2022. 

Trong án lệnh ngắn gọn, Tối cao Pháp viện không đưa ra quan điểm đồng tình hay phản đối. Các Thẩm phán bảo thủ Clarence Thomas, Samuel Alito và Neil Gorsuch cho phép luật được thực thi đầy đủ, trong khi Thẩm phán bảo thủ Amy Coney Barrett đứng về phía 3 Thẩm phán cấp tiến hoàn toàn phản đối nỗ lực này. 

Nhưng trong phán quyết thỉnh nguyện còn lại, 4 Thẩm phán này chiếm đa số cùng với sự tham gia của Chánh thẩm John Roberts và Thẩm phán Brett Kavanaugh.

Cuộc chiến pháp lý sẽ tiếp tục diễn ra ở toà cấp dưới.

Cộng hoà quốc gia và tiểu bang yêu cầu Tối cao Pháp viện can thiệp vào cuộc chiến pháp lý về những hạn chế ghi danh bầu cử được họ ban hành ở Arizona vào năm 2022, sau khi Joe Biden đánh bại Donald Trump sít sao.

Trước đó, Tòa cấp dưới ngăn chặn luật yêu cầu bác đơn ghi danh bầu cử tiểu bang nếu cử tri không kèm theo giấy tờ chứng minh quốc tịch Mỹ. Luật thứ hai, cũng chưa có hiệu lực, ngăn cấm bỏ phiếu bầu cử tổng thống hoặc bỏ phiếu khiếm diện nếu những người ghi danh không chứng minh được họ có quốc tịch Mỹ. Luật liên bang yêu cầu cử tri phải tuyên thệ là công dân Mỹ bằng không bị truy tố tội khai man, đơn ghi danh bầu cử liên bang không yêu cầu phải chứng minh quốc tịch, để đến phòng phiếu bỏ phiếu các cuộc bầu cử liên bang, hoặc bỏ phiếu bằng đường thư. 

Hội đồng phúc thẩm 3 Thẩm phán được Trump bổ nhiệm ban đầu ngăn chặn một phần phán quyết của tòa cấp dưới, và cho phép thực thi quy định liên quan đến đơn ghi danh bầu cử của tiểu bang. Nhưng hội đồng Phúc thẩm khác bỏ phiếu 2-1 để giữ nguyên cả hai luật, với 2 Thẩm phán được Bill Clinton bổ nhiệm chiếm đa số.

Những luật này được thông qua sau các cuộc bỏ phiếu theo lằn ranh đảng phái, và được Thống đốc lúc đó là Doug Ducey (Cộng hoà) ký thành luật giữa bối cảnh làn sóng Cộng hòa đưa ra các biện pháp hạn chế bầu cử trên khắp quốc gia sau chiến thắng của Biden, kể cả ở Arizona.

Đối với các cuộc bầu cử cấp tiểu bang và địa phương, cử tri phải cung cấp bằng chứng  quốc tịch khi ghi danh bầu cử, hoặc lưu trong hồ sơ tiểu bang. Nhưng đó không phải là yêu cầu đối với các cuộc bầu cử liên bang vào  Quốc hội hoặc tổng thống, nên hàng chục ngàn cử tri chỉ ghi danh bầu cử liên bang chưa cung cấp bằng chứng quốc tịch.

Có 41.352 trong số những cử tri đó đã ghi danh tại Arizona tính đến ngày 9 tháng 8 tại Arizona, Chánh thư ký tiểu bang Adrian Fontes cho biết.

Trong một hồ sơ tòa, Fontes cho rằng, án lệnh có lợi cho Cộng hòa tiểu bang và quốc gia vào lúc ngày bầu cử cận kề “sẽ tạo ra sự hỗn loạn và mơ hồ.”

Những cử tri bị ảnh hưởng nhiều nhất có quân nhân, sinh viên và người Mỹ bản địa. Khoảng 27% trong số những cử tri đó ghi danh bỏ phiếu Dân chủ, 15% Cộng hòa, và  54% ghi danh cử tri độc lập. 

Các tổ chức về quyền bỏ phiếu và chính quyền Biden khởi kiện luật của Arizona.

Tổng Biện lý Kansas Kris Kobach dẫn đầu các Tổng Biện lý Cộng hòa tại 24 tiểu bang ủng hộ những hạn chế đó, cho rằng “vụ việc này đe dọa làm suy yếu thẩm quyền của Arizona trong việc bảo đảm các cuộc bầu cử của họ.” 

Hương Giang