Ngày 13 tháng 4 (Reuters) – Hai tên lửa đạn đạo của Nga đã đánh trúng trung tâm thành phố Sumy, miền bắc Ukraine vào Chủ nhật, khiến 34 người thiệt mạng và 117 người bị thương, đánh dấu cuộc tấn công đẫm máu nhất tại Ukraine trong năm nay, theo giới chức nước này.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy yêu cầu cộng đồng quốc tế có phản ứng mạnh mẽ đối với Moscow sau vụ tấn công. Vụ việc diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực thúc đẩy chấm dứt chiến tranh nhưng vẫn chưa đạt được đột phá.
Các nhà lãnh đạo Anh, Đức và Ý đã lên án mạnh mẽ vụ tấn công. Khi được hỏi về sự việc, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận định: “Thật khủng khiếp. Tôi được thông báo rằng đó là một sai lầm,” ông nói mà không đưa ra thêm chi tiết. “Dù sao, tôi vẫn cho rằng đó là một điều tàn ác khủng khiếp.”
Trong đoạn video được ông Zelenskiy đăng lên mạng xã hội, có thể thấy thi thể nằm la liệt trên đường phố, gần một chiếc xe buýt bị phá hủy và nhiều ô tô cháy rụi.
“Chỉ có kẻ tàn ác mới có thể hành động như vậy, cướp đi mạng sống của những người dân vô tội,” ông Zelenskiy nói, đồng thời cho biết vụ tấn công diễn ra đúng ngày Chủ Nhật Lễ Lá, khi nhiều người đang trên đường đến nhà thờ.
Các nhà lãnh đạo Đức cho rằng vụ tấn công này làm rõ cách Tổng thống Nga Vladimir Putin thực sự phản ứng trước các đề xuất ngừng bắn.
“Những cuộc tấn công này phơi bày bản chất thật sự đằng sau lời tuyên bố ‘sẵn sàng hòa bình’ của Nga,” Thủ tướng Đức Olaf Scholz viết trên mạng xã hội.
Người kế nhiệm Scholz, Friedrich Merz, nói trên kênh ARD rằng vụ tấn công vào Sumy là “rõ ràng là một tội ác chiến tranh… Không gì có thể minh chứng cho sự dối trá và tàn bạo hơn một tội ác có chủ đích như thế này.”
Trong cuộc phỏng vấn với chương trình “60 Minutes” của CBS phát sóng hôm Chủ Nhật, ông Zelenskiy kêu gọi ông Trump đến thăm Ukraine.
“Xin ông hãy đến đây và nhìn tận mắt người dân, dân thường, binh sĩ, bệnh viện, nhà thờ, trẻ em – những gì đã bị phá hủy hay đã chết,” ông nói trong đoạn video được chương trình đăng tải lên mạng xã hội.
Khi được hỏi liệu Mỹ có đứng về phía Ukraine không, ông Zelenskiy ngập ngừng trong giây lát trước khi trả lời:
“Ngay cả trong sự ngập ngừng này của tôi cũng là một vấn đề, vì tôi muốn trả lời một cách thành thật và nhanh chóng rằng Mỹ là đối tác chiến lược, mạnh mẽ của chúng tôi.”
“Nhưng sự ngập ngừng đó phản ánh sự hoài nghi. Tôi không nghi ngờ rằng người dân Mỹ ủng hộ chúng tôi, nhưng trong một cuộc chiến kéo dài, nhiều chi tiết bị lãng quên.”
Ông cũng kêu gọi Mỹ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, đặc biệt đề nghị Washington hỗ trợ bảo vệ không phận Ukraine bằng máy bay.
Dưới chính quyền của ông Trump, các quan chức Mỹ đã tiến hành nhiều vòng đàm phán riêng biệt với cả giới chức Điện Kremlin và Kyiv nhằm tìm giải pháp cho việc chấm dứt xung đột.
Chính quyền Nga chưa đưa ra bình luận khi Reuters yêu cầu phản hồi. Moscow phủ nhận việc nhắm vào dân thường, mặc dù hàng nghìn người đã thiệt mạng và bị thương kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.
Một vụ tấn công bằng máy bay không người lái riêng biệt của Nga vào đêm Chủ nhật tại thành phố cảng Odesa ở Biển Đen đã làm 5 người bị thương và gây hư hại cho một cơ sở y tế, theo chính quyền khu vực.
Những cuộc tấn công hôm Chủ nhật diễn ra sau vụ phóng tên lửa vào thành phố Kryvyi Rih – quê hương của ông Zelenskiy – hồi đầu tháng này, làm 20 người thiệt mạng, trong đó có 9 trẻ em, dù khu vực này nằm cách xa tiền tuyến chiến sự ở miền đông và nam.
Thành phố Sumy, với khoảng 250.000 dân, chỉ cách biên giới Nga hơn 25 km, đã trở thành điểm đóng quân khi lực lượng Kyiv mở cuộc tấn công vào Nga hồi tháng 8 năm ngoái.
Quyền Thị trưởng Sumy, ông Artem Kobzar, đã tuyên bố 3 ngày quốc tang bắt đầu từ thứ Hai.
Bộ trưởng Nội vụ Ihor Klymenko cho biết những người thiệt mạng trong vụ tấn công đang đi trên đường, bên trong xe hơi, phương tiện công cộng hoặc các tòa nhà khi tên lửa rơi xuống.
“Đây là hành động cố ý nhằm tiêu diệt dân thường đúng vào ngày lễ tôn giáo quan trọng,” ông viết.
Chánh văn phòng Tổng thống, ông Andriy Yermak, cho biết các tên lửa được sử dụng có chứa đạn chùm. “Người Nga làm điều này để giết càng nhiều dân thường càng tốt,” ông nói.
Rò rỉ thông tin?
Maryana Bezuhla, một nữ nghị sĩ Ukraine nổi tiếng với những phát ngôn chỉ trích công khai các chỉ huy quân đội, đã gợi ý trên ứng dụng Telegram rằng vụ tấn công có thể đã xảy ra do thông tin về việc tập trung binh sĩ tại khu vực này bị rò rỉ ra ngoài.
Reuters chưa thể xác minh thông tin này và bà Bezuhla cũng không cung cấp bằng chứng.
Một cư dân địa phương, Pavriz Manakhov, nói với Reuters rằng ông không thấy binh sĩ nào trong khu vực.
“Chúng tôi sống ngay trung tâm thành phố, ở đây không có căn cứ quân sự, cũng không có binh lính,” ông nói.
Hiện tại, Nga đang kiểm soát gần 20% lãnh thổ Ukraine ở miền đông và nam, và lực lượng của họ đang chậm rãi tiến lên tại khu vực phía đông.
Ngoại trưởng Ukraine, ông Andrii Sybiha, cho biết Kyiv đang “chia sẻ thông tin chi tiết về tội ác chiến tranh này với tất cả các đối tác và tổ chức quốc tế.”
Tòa án Hình sự Quốc tế tại The Hague, nơi Ukraine chính thức gia nhập trong năm nay, đang tiến hành điều tra các vụ việc lớn liên quan đến cáo buộc tội ác chiến tranh trong cuộc xung đột.
Vào cuối tháng 3, Mỹ cho biết đã đạt được thỏa thuận với cả Nga và Ukraine về hai hiệp định ngừng bắn, trong đó có một hiệp định cấm tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau. Tuy nhiên, cả hai bên liên tục cáo buộc nhau vi phạm các hiệp định này.
Hôm Chủ Nhật, Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Ukraine đã tấn công hai cơ sở năng lượng của Nga trong vòng 24 giờ trước đó.
Đặc phái viên của ông Trump, Witkoff, đã gặp Tổng thống Putin hôm thứ Sáu tại St. Petersburg để tiếp tục các cuộc đàm phán tìm kiếm giải pháp hòa bình cho Ukraine. Ông Trump nói với Nga: “Hãy bắt đầu hành động.”
