(CaliToday) – Tối cao Pháp viện vào thứ Ba phản đối thỉnh nguyện của chính phủ Tổng thống Joe Biden, yêu cầu toà can thiệp và tạm ngưng luật thực thi di trú gắt gao của Texas trong thời gian thách thức pháp lý diễn ra tại toà cấp dưới.
Thống đốc Texas Greg Abbott vào tháng 12 năm 2023 ký luật mới, cho phép nhân viên thực thi công lực tiểu bang bắt giữ di dân lậu từ Mexico vào Mỹ bất hợp pháp. Luật cũng trao quyền cho tòa tống những người bị bắt vào tù, hoặc trục xuất lại Mexico, bất kể quốc gia xuất xứ nào đi nữa. Abbott thúc đẩy dự luật được thông qua vào tháng 11 trong một phiên họp đặc biệt của Quốc hội Texas do Cộng hoà kiểm soát, trước sự phản đối mạnh mẽ của Dân chủ, các tổ chức bảo vệ quyền nhập cư và các tổ chức gốc Tây Ban Nha, những người cho rằng luật vi hiến và sẽ thúc đẩy kỳ thị chủng tộc.
Bộ Tư pháp hối thúc Tối cao Pháp viện ngăn chặn đạo luật, khẳng định đây là một “sự xâm phạm chưa từng có vào cơ quan thực thi di trú liên bang”. Chính phủ ông Biden cho rằng, luật di trú chỉ thuộc trách nhiệm của chính phủ liên bang, không thuộc thẩm quyền tài phán địa phương, như trong Hiến pháp. “Tòa này từ lâu công nhận quy định về nhập cảnh và trục xuất những người không phải công dân gắn bó chặt chẽ với việc thực hiện các mối quan hệ ngoại giao, và do đó được trao ‘duy nhất cho Chính phủ Liên bang’,” Bộ Tư pháp ghi trong hồ sơ toà vào đầu tháng.
“Không có gì mơ hồ trong Đạo luật SB4,” Tổng Biện lý Sự vụ Elizabeth Prelogar ghi trong thỉnh nguyện. “Nó hoàn toàn không phù hợp với luật liên bang, và vì vậy cần phải ngăn chặn.”
Trong khi đó, Texas cho rằng, tiểu bang có quyền bắt giữ di dân vì luật SB4 được áp dụng theo Điều khoản Chiến tranh Tiểu bang trong Hiến pháp, trong đó cho phép các tiểu bang hành động khi “bị xâm lược thực sự, hoặc trong tình trạng sắp xảy ra nguy biến và không thể trì hoãn.” (Điều 1 Khoản 10).
Thống đốc Texas Greg Abbott trên Twitter (X) bày tỏ, “rõ ràng là một sự phát triển tích cực,” trong khi Tổng Biện lý Ken Paxton gọi đây là một “chiến thắng lớn.”
Thẩm phán Tối cao Pháp viện Sonia Sotomayor cùng với Thẩm phán Ketanji Brown Jackson trong ý kiến bất đồng cho rằng, quyết định của đa số gây thêm sự hỗn loạn và khủng hoảng trong việc thực thi nhập cư. “Tòa án bật đèn xanh cho một đạo luật sẽ đảo ngược sự cân bằng quyền lực lâu đời giữa liên bang và tiểu bang, gieo rắc hỗn loạn, khi tòa án duy nhất xem xét đạo luật kết luận rằng nó có thể vi hiến,” ý kiến bất đồng ghi.
Thẩm phán Elena Kagan cũng đệ ý kiến phản đối ngắn gọn, cho biết, bà tin rằng chính phủ đã đáp ứng các tiêu chuẩn tạm hoãn thi hành luật trong khi chờ kháng cáo.
Toàn bộ 6 Thẩm phán bảo thủ đều đồng tình với quyết định cho phép SB4 có hiệu lực vào lúc này.
Trong quan điểm đồng tình cùng với Thẩm phán Brett Kavanaugh, Thẩm phán Amy Coney Barrett cho biết, bà muốn cho phép Toà Phúc thẩm Liên bang Khu vực 5 đưa ra phán quyết trước về việc liệu luật SB4 có nên tạm ngưng trong thời gian kiện tụng diễn ra hay không.
Quyết định có thể được Toà Phúc thẩm đưa ra bất cứ khi nào. “Nếu quyết định không được đưa ra sớm, nguyên đơn có thể quay lại Tòa án này,” Barrett ghi.
Những người ủng hộ người nhập cư nhanh chóng lên án quyết định này. Hiệp hội Tự do Dân sự Mỹ ACLU cho biết sẽ tiếp tục thách thức SB4 tại toà.
Hương Giang (Theo abc News)