(CaliToday) – Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ vào thứ Sáu bác bỏ lệnh cấm thiết bị độ súng bump stock, biến vũ khí bán tự động thành súng liên thanh, xóa một trong những quy định hiếm hoi về súng của chính phủ được thực thi sau vụ thảm sát ở Las Vegas vào năm 2017.
Phán quyết 6- 3 theo hệ tư tưởng. Trong quan điểm đa số, Thẩm phán Clarence Thomas cho rằng, Cơ quan Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ đã vượt quá thẩm quyền khi liệt bump stock là súng máy bị cấm trong theo Đạo luật Súng ống Quốc gia năm 1934.
“Chúng tôi cho rằng một khẩu súng trường bán tự động được trang bị bump stock không phải là ‘súng máy,’ vì nó không thể bắn nhiều hơn một phát ‘chỉ bằng một chức năng của cò súng’,” Thomas viết. Ý kiến của ông bao gồm một số sơ đồ về cơ chế bắn, với mô tả chi tiết kỹ thuật hoạt động bên trong của một khẩu súng để cho thấy bump stock hoạt động như thế nào.
Với quyết định này, Toà Tối cao bác bỏ mạnh mẽ một trong số ít ỏi hành động của chính phủ nhằm giải quyết bạo lực súng ống, đặc biệt khi các nỗ lực lập pháp đang bị đình trệ tại Quốc hội. Phán cũng nêu bật sự chia rẽ sâu sắc tại Toà khi quốc gia tiếp tục vật lộn với các vụ xả súng.
Bắt đầu có hiệu lực từ tháng 3 năm 2019, lệnh cấm được chính phủ ông Donald Trump thực thi sau vụ thảm sát lấy đi sinh mạng của 58 người tại đại nhạc hội ở Las Vegas, trong đó nghi can đã sử dụng thiết bị độ súng trong khẩu súng gây án. Vào 1 ngày tháng 10 năm 2017, Nghi can Stephen Paddock 64 từ tầng 32 một khách sạn ở Las Vegas đã bắn ra hơn 1.100 viên đạn trong 11 phút, khẩu súng trường bán tự động của y được gắn thiết bị bump stock.
Bump stock cho phép vũ khí bán tự động bắn ra hàng trăm viên đạn mỗi phút, biến thành súng máy. Lệnh cấm buộc những người sở hữu bump stock giao nộp lại hoặc phá huỷ thiết bị, và những người nào vi phạm có thể đối mặt với 10 năm tù.
Phán quyết không phải là một thách thức trong Tu chính án thứ hai. Đúng hơn, đây là một trong nhiều trường hợp trong nhiệm kỳ Toà đang tìm cách cắt giảm quyền lực của các cơ quan hành chánh. Tòa vẫn chưa đưa ra nhiều ý kiến trong số đó, bao gồm cả việc thách thức một tiền lệ có ảnh hưởng lớn được gọi là Chevron. Tuy nhiên, quyết định về bump stock có thể báo hiệu sự ủng hộ của các thẩm phán bảo thủ trong việc hạn chế quyền lực của các cơ quan hành chánh.
Thẩm phán Sonia Sotomayor bất đồng, và 2 Thẩm phán cấp tiến còn lại Elena Kagan và Ketanji Brown Jackson đồng tình với quan điểm bất đồng.
Thẩm phán Sotomayor giải thích bất đồng của mình trước toà, một thông lệ dành riêng cho những bất đồng sâu sắc, và đây là đầu tiên như vậy trong nhiệm kỳ này. “Đa số đã đưa súng máy trở lại tay dân thường,” Thẩm phán nói.
“Khi tôi nhìn thấy một con chim đi như vịt, bơi như vịt và kêu như vịt, tôi gọi con chim đó là vịt,” Thẩm phán nói. “Một khẩu súng trường bán tự động được trang bị bump stock sẽ ‘tự động bắn nhiều phát mà không cần nạp đạn thủ công, chỉ bằng một chức năng của cò súng.’ Bởi vì tôi, giống như Quốc hội, gọi đó là súng máy, tôi trân trọng bất đồng quan điểm.”
Cho đến khi chính quyền Trump ban hành lệnh cấm, thiết bị độ súng bump stock vẫn hợp pháp; Theo cách diễn dịch luật trước đó, họ bị phát hiện là tăng tốc độ của súng, thiết lập lại cò súng và tiếp tục bắn mà không cần thao tác bóp cò, chứ không phải bằng “một chức năng duy nhất của cò súng” như súng máy.
Phán quyết của Tối cao Pháp viện được cảm nhận ngay lập tức. Dân chủ nắm bắt được điều đó, đổ lỗi cho cựu Tổng thống Donald J. Trump, cho rằng, cả hành động của ông và những người được ông đề cử vào tòa đều là những yếu tố quyết định đến phán quyết.
Tổng thống Biden trong một tuyên bố kêu gọi Quốc hội hành động tiến tới cấm thiết bị, “Người Mỹ không cần phải sống trong nỗi sợ hãi trước sự tàn phá hàng loạt này.”
Người thách thức lệnh cấm bán súng là Michael Cargill, một chủ cửa hàng súng ở Texas, được hỗ trợ bởi Liên minh Tự do Dân sự Mới – tổ chức vận động có quan hệ tài chánh với Charles Koch, một tỷ phú từ lâu đã ủng hộ các nguyên nhân bảo thủ và tự do. Tổ chức này chủ yếu nhắm vào những gì được xem sử dụng trái phép quyền hành chánh.
Hương Giang
