(CaliToday) – “Không thể phạm lỗi căn bản như vậy được” – Tổng trưởng Tư pháp Merrick Garland vào thứ Ba lên tiếng bênh vực việc bổ nhiệm Công tố viên Đặc biệt Jack Smith, khi công tố kháng án phán quyết bổ nhiệm sai trái lên Toà Phúc thẩm liên bang khu vực 11.
Garland cho biết, ông không đồng tình với phán quyết của Thẩm phán Aileen Cannon giám sát vụ truy tố ông Donald Trump giải quyết sai trái tài liệu Mật của chính phủ, trong đó cho rằng việc bổ nhiệm Công tố viên Đặc biệt Jack Smith vi hiến – một quyết định về mặt lý thuyết có thể ảnh hưởng đến tất cả cTổng trưởng Tư pháp Garland chỉ trích sâu cay Thẩm phán Aileen Cannonác bổ nhiệm Công tố viên Đặc biệt.
“Tôi đã chọn căn phòng này cho cuộc phỏng vấn này. Đây là căn phòng yêu thích của tôi tại Bộ Tư pháp. Đây là thư viện luật,” Garland nói. “Trong hơn 20 năm, tôi là một thẩm phán liên bang. Tôi trông có vẻ là người sẽ mắc phải sai lầm căn bản đó về luật pháp không? Tôi không nghĩ vậy.”
Những ý kiến này không gì mạnh hơn là lời chỉ trích sâu cay quyết định được Thẩm phán Cannon đưa ra vào đầu tháng, bãi bỏ toàn bộ vụ truy tố cựu Tổng thống Donald Trump đem tài liệu quốc phòng về cất giữ riêng, và cản trở nỗ lực thu hồi của chính phủ.
Cannon đứng về phía luật sư biện hộ, kết luận rằng việc bổ nhiệm Smith không hợp pháp. Một vị trí hoạt động độc lập như vậy phải được tổng thống bổ nhiệm và Quốc hội chuẩn thuận. Phán quyết gây kinh ngạc cho giới chuyên viên pháp lý vốn từ lâu xem thỉnh nguyện của ông Trump không đi đến đâu vì luật chung quanh việc bổ nhiệm Công tố viên Đặc biệt đã được công nhận.
Văn phòng ông Smith kháng án phán quyết, và hạn chót nộp hồ sơ vào cuối tháng sau.
Garland vào thứ Ba nhắc đến một loạt những vụ được nhiều toà khác nhau công nhận việc bổ nhiệm Công tố viên Đặc biệt. “Quan điểm của chúng gôi là việc này hợp hiến và có hiệu lực. Đó là lý do chúng tôi kháng án. Tôi sẽ nói, thủ tục bổ nhiệm công tố viên đặc biệt cũng giống như thủ tục của các chính phủ trước, và như Công tố viên Đặc biệt Durham và Robert Mueller, nhiều Công tố viên Đặc biệt trong nhiều thập niên qua, quay trở lại vụ Watergate và Công tố viên Đặc biệt trong vụ đó,” Garland nói.
“Cho đến nay, mọi tòa án, kể cả Tối cao Pháp viện, đều xem xét tính hợp pháp của việc bổ nhiệm công tố viên đặc biệt, đều duy trì nó.”
Cannon trong phán quyết 93 trang Cannon xem vấn đề này là vấn đề phân chia quyền lực, khiến Quốc hội mất khả năng cân nhắc những người được hành pháp bổ nhiệm.
“Sau khi nghiên cứu cẩn thận những thách thức cơ bản được nêu ra trong Thỉnh nguyện, Tòa tin rằng… Việc Smith truy tố hành động này vi phạm hai nền tảng cấu trúc của hiến pháp chúng ta — vai trò của Quốc hội trong việc bổ nhiệm các viên chức hiến pháp, và vai trò của Quốc hội trong việc cho phép chi tiêu theo luật,” Cannon ghi trong quyết định.
Toà nhận thấy rằng, Bộ Tư pháp đã bổ nhiệm các công tố viên đặc biệt một cách bất nhất, và “bất nhất này khiến gần như không thể đưa ra bất kỳ kết luận đúng nào về việc Quốc hội chuẩn thuận các Công tố viên Đặc biệt hiện đại như Jack Smith.”
Thẩm phán cho rằng, mức độ độc lập của Smith khiến ông trở thành một loại công tố viên khác.
“Trên thực tế, rất ít Công tố viên Đặc biệt trong lịch sử giống với Công tố viên Đặc biệt Smith. Trước hết, chức danh “Công tố đặc biệt’ chỉ mới xuất hiện gần đây,” Cannon ghi. “Những nhân vật giống như Công tố đặc biệt mang nhiều chức danh trong nhiều thập niên qua. Theo quan điểm của Tòa, đây là một chi tiết ngữ nghĩa đáng kể.”
Hương Giang