(CaliToday) – Donald Trump vào thứ Sáu lãnh thêm một thất bại pháp lý nặng nề, sau khi Toà ở New York phán quyết phạt cựu Tổng thống $355 triệu Mỹ kim và cấm ông không được hoạt động kinh doanh tại tiểu bang trong 3 năm.
Quyết định của Thẩm phán Arthur Engoron khép lại vụ kiện dân sự hỗn loạn và kéo dài hàng năm trời, trong đó Tổng Biện lý New York đưa những tuyên bố tài chánh tuyệt vời của Trump ra xét xử. Đây không phải là phiên toà do bồi thẩm đoàn xét xử, nên thẩm quyền phán quyết nằm trong tay một mình Thẩm phán Engoron, và quan Toà đã đưa ra một loạt những hình phạt đe dọa đế chế kinh doanh của cựu Tổng thống, đặc biệt khi ông đang đối mặt với 4 truy tố hình sự khác và đang tái tranh cử trở lại Toà Bạch Ốc.
Trong phán quyết 92 trang, Thẩm phán không chỉ cấm ông Trump đóng vai trò lãnh đạo hàng đầu tại bất cứ công ty nào ở New York, kể cả công ty của mình, trong 3 năm, mà còn áp dụng hình thức chế tài này đối với Donald Trump Jr. và Eric Trump trong 2 năm, và buộc mỗi bị cáo phải trả $4 triệu Mỹ kim mỗi người. Trên thực tế Eric Trump là Giám đốc điều hành của Trump Organization, và hiện chưa rõ liệu sắp tới có bất cứ thành viên nào trong gia đình Trump có thể được quản trị công ty hay không. Bên cạnh đó, Toà cũng gia hạn thêm 3 năm giám sát Trump Organization.
Trước khi phiên toà diễn ra, ông Engoron đã phán quyết các bị đơn phải chịu trách nhiệm cho những hành vi gian lận kinh doanh, trước một núi chứng cớ được công tố đưa ra.
Ông Trump sẽ kháng án hình phạt tài chánh, vốn có thể lên đến $400 triệu Mỹ kim hoặc hơn nếu cộng thêm lãi suất, nhưng cũng sẽ phải chuẩn bị số tiền sẵn sàng hoặc đóng tiền thế chân trong 30 ngày. Phán quyết không làm cho cựu Tổng thống phá sản, vì hầu hết sự giàu có của ông gắn liền với bất động sản.
Trump rất có thể sẽ yêu cầu toà Phúc thẩm tạm ngưng phán quyết cấm ông và 2 con trai quản trị Trump Organization trong thời gian kháng án.
Nhưng có lẽ Trump khó có thể làm gì để ngăn chặn một trong những hình phạt nặng nề nhất: gia hạn thêm 3 năm việc bổ nhiệm một luật sư đặc biệt, người giám sát Trump Organization, theo dõi hành vi gian lận và phát giác ra những giao dịch đáng ngờ.
Toán biện hộ ông Trump lâu nay đã chỉ trích Luật sư đặc biệt Barbara Jones do toà bổ nhiệm, cáo buộc công việc của bà tiêu tốn công ty hơn $2,5 triệu Mỹ kim. Và quyết định gia hạn giám sát như vậy đối với công ty có thể khiến gia đình Trump nổi giận vì họ xem sự hiện diện của bà gây khó chịu và xúc phạm.
Tổng Biện lý New York Letitia James vào năm 2022 khởi kiện 3 bố con ông Trump, và 2 lãnh đạo hàng đầu của Trump Organization, cáo buộc họ thực hành gian lận kinh doanh, thổi phồng giá trị tài sản để được bảo hiểm hay vay ưu đãi trong một thời gian dài. Những báo cáo tài chánh nêu cụ thể giá trị các tài sản khác nhau của Trump Organization gởi đến các ngân hàng và công ty bảo hiểm được tiểu bang xem là bằng chứng gian lận.
Bà James trong vụ kiện của mình yêu cầu toà chế tài nặng hơn nữa, phạt $370 triệu Mỹ kim, cấm Trump vĩnh viễn không được kinh doanh ở New York. Vụ kiện dân sự tấn công vào nền tảng hình ảnh công chúng của Trump là một doanh nhân tỉ phú, ông trùm bất động sản.
Bà James lý luận, thậm chí những công ty cho vay kiếm lợi nhuận từ ông Trump đi chăng nữa, nhưng họ là những nạn nhân vì nếu không bị gian lận thì họ có thể thu được lợi nhuận nhiều hơn. Hình phạt tài chánh phản ánh những thiệt hại đó, với gần phân nửa, $168 triệu Mỹ kim, là tiền lãi cựu Tổng thống tiết kiệm được, và số tiền còn lại là tiền thu hồi lợi nhuận từ 2 bất động sản mới bán trong thời gian gần đây.
Toà cũng ra án lệnh, buộc cựu Giám đốc Tài chánh của Trump Organization, ông Allen Weisselberg, phải trả $1 triệu Mỹ kim, và cấm hoạt động kinh doanh ở New York trong 3 năm. Cả ông và cựu lãnh đạo kiểm toán Jeffrey McConney đều bị vĩnh viễn cấm phục vụ kiểm soát tài chánh trong bất cứ tập đoàn hoặc hoặc công ty nào ở New York.
Chiến thắng của Tổng biện lý New York là thất bại pháp lý lớn lần thứ hai của ông Trump trong 2 tháng, sau phán quyết buộc ông phải bồi thường mạ lỵ cho bà E. Jean Carroll $83,3 triệu Mỹ kim trong vụ kiện mạ lỵ lạm dụng tình dục.
Quyết định của toà vào thứ Sáu có thể quét sạch kho tiền mặt của cựu Tổng thống. Theo ước tính của Tạp chí Forbes, trị giá tài sản của cựu Tổng thống là $2,6 tỉ Mỹ kim, trong khi Bloomberg Billionaires Index ước tính $3,1 tỉ Mỹ kim. Sau những phán quyết tài chánh khổng lồ như vậy, ông Trump sẽ mất khoảng 13% hoặc hơn trên gía trị tài sản ước tính, nếu những ước tính này đúng.
Chi phí pháp lý cũng là một gánh nặng tài chánh cho cựu Tổng thống, khi những vụ truy tố hình sự nóng dần lên, và các thủ tục kháng án những vụ dân sự bắt đầu.
Hương Giang (Tổng hợp)