WASHINGTON, ngày 27/2 (Reuters) – Trump tuyên bố áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, đồng thời tăng thêm 10% thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, với lý do các loại thuốc nguy hiểm, đặc biệt là fentanyl, vẫn đang tràn vào Mỹ từ các nước này.
Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục rằng mức thuế mới đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc sẽ cộng dồn với mức thuế 10% mà ông đã áp đặt vào ngày 4/2 liên quan đến cuộc khủng hoảng opioid fentanyl, nâng tổng mức thuế lên 20%.
Trump lần đầu tiên thông báo về thuế bổ sung đối với Trung Quốc trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, tuyên bố rằng fentanyl vẫn đang tràn vào Mỹ ở mức “rất cao và không thể chấp nhận được”.
Ông nói rằng quyết định tăng thuế đối với Trung Quốc và giữ nguyên thời hạn ngày 4/3 đối với Canada và Mexico là do chính quyền của ông cho rằng những nước này chưa có bước tiến đáng kể trong việc ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ.
Khi được hỏi liệu Mexico và Canada đã đạt đủ bước tiến trong việc ngăn chặn fentanyl vào Mỹ hay chưa, Trump trả lời: “Tôi không thấy điều đó. Không, hoàn toàn không đối với ma túy.”
Đóng băng viện trợ nước ngoài
Trong khi lực lượng Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ thu giữ 991 pound fentanyl tại biên giới phía tây nam vào tháng 1/2025, giảm 50,5% so với một năm trước, Nhà Trắng vẫn cho rằng số lượng này đủ để giết chết hàng triệu người Mỹ.
Hành động đổ lỗi cho Mexico và Canada diễn ra trong bối cảnh Trump đóng băng viện trợ nước ngoài của Mỹ, làm gián đoạn các nỗ lực ngăn chặn buôn bán fentanyl trái phép.
Reuters đưa tin vào thứ Hai rằng lệnh đóng băng viện trợ của Trump đã làm đình trệ kế hoạch mở rộng một chương trình của Liên Hợp Quốc giúp Hải quân Mexico kiểm tra hàng hóa và chặn các nguyên liệu fentanyl cùng hàng lậu khác.
Ngoài ra, lực lượng Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ cũng đã trì hoãn việc thực hiện lệnh cấm các lô hàng miễn thuế có giá trị thấp từ Canada, Trung Quốc và Mexico cho đến khi có thể triển khai biện pháp kiểm tra tốt hơn.
Chiến thuật thuế quan
Việc Trump quyết định tăng thuế đối với Trung Quốc phản ánh các động thái leo thang thuế quan trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, khi các cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh diễn ra trước khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới bắt đầu đàm phán nghiêm túc.
Theo Dean Cheng, cố vấn cấp cao tại Viện Hòa bình Hoa Kỳ, việc tăng thuế là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Trump nhằm đối phó với Trung Quốc. Chiến lược này bao gồm cả việc Bộ Ngoại giao Mỹ loại bỏ tuyên bố không ủng hộ Đài Loan độc lập và siết chặt giám sát đối với các công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ.
Đại sứ quán Trung Quốc chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.
Cho đến nay, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vẫn chưa tham gia đàm phán về fentanyl, mà chỉ áp dụng mức thuế trả đũa 10% đối với năng lượng và thiết bị nông nghiệp của Mỹ.
Tuy nhiên, Bắc Kinh có thể phản ứng mạnh hơn khi mức thuế của Trump đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đạt 20%, bên cạnh các mức thuế lên tới 25% được áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Việc tăng thuế có thể gây rủi ro cho cả nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ. Trung Quốc đang đối mặt với khủng hoảng bất động sản và nhu cầu trong nước yếu, trong khi lạm phát của Mỹ vẫn dai dẳng và lãi suất vẫn ở mức cao.
Đàm phán về thuế quan và biên giới
Các quan chức Canada và Mexico dự kiến sẽ gặp các quan chức chính quyền Trump tại Washington vào thứ Năm và thứ Sáu để cố gắng ngăn chặn mức thuế này, vì nó có thể giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Bắc Mỹ vốn rất gắn kết.
Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard sẽ gặp Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer vào thứ Năm và Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick vào thứ Sáu.
Thứ trưởng Kinh tế Mexico, Vidal Llerenas, hôm thứ Năm cho biết Mexico đang xem xét các biện pháp thương mại bổ sung bên cạnh thuế quan gần đây đối với một số mặt hàng nhập khẩu. Mục tiêu của các biện pháp này là hạn chế dòng chảy ồ ạt của hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, đồng thời bảo vệ nền kinh tế nội địa và chuỗi cung ứng của Mexico.
Tại Canada, Bộ trưởng An toàn Công cộng David McGuinty tuyên bố rằng những bước tiến mà Canada đã đạt được trong việc tăng cường an ninh biên giới với Mỹ và ngăn chặn buôn lậu ma túy sẽ đủ để đáp ứng yêu cầu của chính quyền Trump.
“Các bằng chứng là không thể chối cãi – đã có tiến bộ,” McGuinty phát biểu trước báo giới tại Washington trước cuộc họp kéo dài hai ngày với các quan chức Mỹ.
“Cá nhân tôi tin rằng bất kỳ yêu cầu nào đặt ra cho Canada nhằm chứng minh tiến bộ và đáp ứng các tiêu chuẩn về biên giới – tôi tin rằng chúng tôi đã đáp ứng được,” ông nói.
Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada cho biết họ đang triển khai một chiến dịch trên toàn quốc nhằm chặn hàng lậu, tập trung vào fentanyl và các loại ma túy tổng hợp khác.
