WASHINGTON, ngày 6 tháng 3 (Reuters) – Hôm thứ Năm, Tổng thống Donald Trump đã tạm ngừng áp dụng mức thuế 25% mà ông vừa ban hành trong tuần này đối với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico. Động thái này đánh dấu một bước ngoặt mới trong chính sách thương mại đầy biến động của ông, vốn đã làm rung chuyển thị trường tài chính và làm gia tăng lo ngại về lạm phát cũng như nguy cơ suy giảm tăng trưởng.
Các miễn trừ thuế dành cho Canada và Mexico sẽ hết hạn vào ngày 2 tháng 4. Sau thời điểm đó, Trump đe dọa sẽ áp dụng một chế độ thuế đối ứng đối với tất cả các đối tác thương mại của Mỹ, trừ khi Canada và Mexico có những biện pháp đủ hiệu quả trong việc kiểm soát fentanyl.
Hôm thứ Ba, Trump đã áp mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ cả hai nước này và ban đầu chỉ đề cập đến việc miễn trừ cho Mexico vào sáng thứ Năm. Tuy nhiên, sắc lệnh sửa đổi mà ông ký vào buổi chiều cùng ngày đã bao gồm cả Canada. Ba quốc gia này là đối tác trong hiệp định thương mại Bắc Mỹ.
Phản ứng từ Canada và Mexico
Để đáp trả, Canada sẽ hoãn đợt áp thuế trả đũa thứ hai đối với 125 tỷ đô la Canada (CAD) hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ cho đến ngày 2 tháng 4, theo Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc.
Lệnh miễn trừ của Tòa Bạch Ốc cũng loại bỏ thuế quan đối với kali, một loại phân bón quan trọng cho nông dân Mỹ, nhưng không bao gồm hoàn toàn các sản phẩm năng lượng. Trump vẫn áp dụng mức thuế 10% riêng biệt đối với một số mặt hàng năng lượng nhập khẩu từ Canada. Một quan chức Tòa Bạch Ốc giải thích rằng không phải tất cả các sản phẩm năng lượng nhập khẩu từ Canada đều thuộc phạm vi của Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) mà Trump đã đàm phán trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.
Trump ban đầu công bố mức thuế này vào đầu tháng 2 nhưng đã trì hoãn áp dụng đối với Canada và Mexico cho đến ngày thứ Ba tuần này. Đầu tuần này, ông từ chối trì hoãn thêm và thậm chí tăng gấp đôi mức thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc có hiệu lực từ ngày 4 tháng 2.
“Bắt đầu từ ngày 2 tháng 4, chúng tôi sẽ thực hiện chính sách thuế đối ứng và hy vọng rằng Mexico và Canada sẽ có những biện pháp hiệu quả trong việc kiểm soát fentanyl. Nếu họ làm tốt, vấn đề này sẽ không còn là trọng tâm và chúng tôi sẽ chỉ tập trung vào thuế đối ứng,” Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết trong cuộc phỏng vấn với CNBC. “Tuy nhiên, nếu họ không đạt được kết quả mong muốn, các mức thuế này sẽ vẫn được duy trì.”
Phản ứng từ thị trường
Thị trường chứng khoán Mỹ tiếp tục đợt bán tháo hôm thứ Năm, với các nhà đầu tư bày tỏ lo ngại về sự thiếu chắc chắn trong chính sách thuế quan. Các nhà kinh tế cảnh báo rằng mức thuế này có thể làm gia tăng lạm phát, vốn đã rất khó kiểm soát, và làm chậm nhu cầu cũng như tăng trưởng kinh tế.
Chỉ số S&P 500 giảm 1,8% và hiện đã mất gần 7% giá trị kể từ giữa tháng 2.
“Sự thay đổi liên tục trong chính sách thuế quan, đặc biệt là với Mexico và Canada, đang gây ra bất ổn cho thị trường,” Bill Sterling, chiến lược gia toàn cầu tại GW&K Investment Management ở Boston, cho biết.
“Theo phản ứng kinh tế hợp lý, khi mức độ bất ổn quá cao, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp sẽ tạm dừng và hoãn đưa ra quyết định,” Sterling nói. “Làm sao có thể quyết định đặt một nhà máy ô tô ở Mỹ hay Canada trong bối cảnh hiện tại?”
Trước đó trong ngày, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, người sẽ từ chức vào Chủ nhật này, cảnh báo rằng chiến tranh thương mại với Mỹ sẽ không sớm kết thúc.
“Tôi có thể khẳng định rằng chúng ta sẽ tiếp tục đối mặt với một cuộc chiến thương mại do Mỹ khởi xướng trong tương lai gần,” ông nói với các phóng viên tại Ottawa.
Phía Mexico chưa có phản ứng ngay lập tức, nhưng trước đó, Tổng thống Claudia Sheinbaum đã có cuộc điện đàm với Trump, trong đó hai bên đã đồng ý trì hoãn áp dụng thuế.
Các quan chức Mexico và Canada bày tỏ sự thất vọng về các cuộc đàm phán thuế với chính quyền Trump, khi thiếu sự rõ ràng về yêu cầu của Mỹ khiến việc đạt được thỏa thuận trở nên khó khăn, theo các nguồn tin của Reuters.
