Tổng thống Trump hôm thứ Ba cho biết ông “không có ý định sa thải” chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, một ngày sau khi tổng thống gọi Powell là “kẻ thua cuộc lớn” và công khai vận động giám đốc ngân hàng trung ương hạ lãi suất nhanh hơn.
Khi được các phóng viên tại Phòng Bầu dục hỏi liệu ông có kế hoạch sa thải Powell hay không, ông Trump nói rằng ông “chưa bao giờ làm vậy” và tuyên bố “báo chí đưa tin rất nhanh” — mặc dù ông một lần nữa gây sức ép buộc Powell cắt giảm lãi suất, vốn vẫn ở mức cao sau khi Fed tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát.
“Đây là thời điểm hoàn hảo để hạ lãi suất”, ông Trump nói. “Nếu ông ấy không làm vậy, liệu đó có phải là hồi kết không? Không, chưa phải. Nhưng đây sẽ là thời điểm tốt”.
Tuần trước, ông Trump đã lập luận trong một bài đăng trên mạng xã hội rằng Powell “luôn QUÁ MUỘN VÀ SAI”, và nói rằng “việc sa thải ông không thể diễn ra đủ nhanh”, làm dấy lên suy đoán rằng tổng thống có thể cố gắng phế truất Powell trước khi nhiệm kỳ bốn năm của ông kết thúc vào năm tới.
Powell đã lãnh đạo Fed kể từ năm 2018, sau khi ông Trump ban đầu đề cử ông cho chức vụ này. Cựu Tổng thống Joe Biden đã đề cử Powell cho nhiệm kỳ thứ hai, đưa thời gian ông lãnh đạo ngân hàng trung ương lên ít nhất là tháng 5 năm 2026.
Không rõ liệu ông Trump có quyền sa thải Powell hay không. Theo luật liên bang và tiền lệ pháp lý trước đây , các thành viên của hội đồng Dự trữ Liên bang — bao gồm cả chủ tịch — chỉ có thể bị cách chức trước khi nhiệm kỳ của họ hết hạn “vì lý do chính đáng”. Tuy nhiên, chính quyền Trump đã lập luận rằng họ có quyền hợp pháp để sa thải các thành viên của các cơ quan liên bang độc lập khác, thiết lập một cuộc chiến pháp lý về vấn đề này có thể gây ra hậu quả rộng lớn .
Tuần trước , Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett trả lời các phóng viên rằng chính quyền sẽ “nghiên cứu” xem liệu họ có quyền sa thải Powell hay không.
Về phần mình, năm ngoái Powell cho biết ông sẽ không từ chức nếu ông Trump yêu cầu ông rời khỏi vị trí của mình.
Tại sao Trump chỉ trích Powell — và tại sao điều đó lại quan trọng?
Mối bất hòa của ông Trump với Powell xoay quanh quyết định của Fed giữ nguyên lãi suất cho đến nay trong năm nay, sau khi hạ lãi suất từ mức cao nhất trong nhiều thập kỷ vào cuối năm 2024. Quyết định này có ý nghĩa rộng lớn. Việc cắt giảm lãi suất có thể dẫn đến tăng trưởng kinh tế cao hơn và chi phí vay thấp hơn cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng, đó là lý do tại sao ông Trump đang vận động cắt giảm. Nhưng lãi suất thấp hơn cũng có thể thúc đẩy lạm phát. Và trong khi tỷ lệ lạm phát hiện nay thấp hơn nhiều so với mức đỉnh điểm năm 2022, thì vẫn cao hơn mức chuẩn 2% theo năm của Fed.
Powell đã trích dẫn “sự không chắc chắn” cho quyết định tạm dừng cắt giảm lãi suất của Fed. Tuần trước, Powell đã cảnh báo rằng mức thuế quan cao của ông Trump đối với hàng nhập khẩu nước ngoài có thể dẫn đến lạm phát cao hơn và tăng trưởng kinh tế chậm lại, đặt ra “kịch bản đầy thách thức” cho ngân hàng trung ương.
Vài ngày sau, ông Trump liên tục chỉ trích Powell trên mạng xã hội , gọi ông là “Ông quá muộn” vào thứ Hai và lập luận rằng Cục Dự trữ Liên bang nên cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn vì “hầu như không có lạm phát”.
Cuộc đối đầu — và khả năng ông Trump có thể cố gắng sa thải Powell — đã làm dấy lên mối lo ngại về việc liệu Cục Dự trữ Liên bang có duy trì được sự độc lập của mình hay không, cho phép Cục này đưa ra quyết định về chính sách kinh tế mà không bị ảnh hưởng bởi chính trị. Cổ phiếu đã giảm mạnh vào thứ Hai trong bối cảnh lo ngại về sự biến động tại Fed, trước khi phục hồi vào thứ Ba.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm Chủ Nhật với “Face the Nation”, Austan Goolsbee, chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Chicago, đã cảnh báo rằng việc mất đi tính độc lập sẽ “làm suy yếu uy tín của Fed”. Ông cho biết các quốc gia không có ngân hàng trung ương độc lập thường có lạm phát tồi tệ hơn, tăng trưởng kinh tế chậm hơn và thị trường việc làm ảm đạm hơn.
Trong khi đó, thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đã nói với các phóng viên vào đầu ngày thứ Ba rằng tổng thống “có quyền bày tỏ… sự không hài lòng của mình với Fed, và ông có quyền nói rằng ông tin rằng lãi suất nên thấp hơn”. Leavitt cũng cho biết ông Trump tin rằng Fed đã “có những động thái và hành động nhân danh chính trị”.
Ông Trump đã chỉ trích Powell trong nhiều năm. Tổng thống đã chỉ trích gay gắt Powell khi Fed tăng lãi suất vào năm 2018, trước khi gọi ông là “người chơi tiến bộ nhất” của mình sau khi đại dịch COVID-19 thúc đẩy việc cắt giảm lãi suất mạnh vào năm 2020.
Ny (Theo CBS News)
