(CaliToday) – Bất chấp mọi sự ồn ào hay chỉ trích, Donald Trump đang đối mặt với một trận chiến khó khăn để tránh bị kết tội trong phiên toà hình sự đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ xét xử một cựu tổng thống chuẩn bị diễn ra ở Manhattan.
Vào thứ Hai, thủ tục chọn lựa bồi thẩm đoàn xử cựu Tổng thống 34 tội danh giả mạo hồ sơ kinh doanh liên quan đến khoản tiền bịt miệng ở New York diễn ra, và trong khi đó, Toà Phúc thẩm New York vẫn tiếp tục cân nhắc một số thỉnh nguyện của biện hộ trong vụ truy tố này.
Thực tế là hầu hết các bị cáo hình sự ra tòa đều bị kết án, bên cạnh đó, Trump không được ưa chuộng ở Manhattan, và những trò khôi hài của cựu Tổng thống trong những tháng gần đây có thể khiến ông mất thiện cảm trong con mắt bồi thẩm viên tương lai. Tệ hơn, Thẩm phán Juan Merchan đang giám sát thủ tục tố tụng và xét xử đã thu hẹp đáng kể khả năng biện hộ của Trump trong một loạt phán quyết tiền thẩm về những vấn đề pháp lý và bằng chứng.
Nhưng Trump và toán cố vấn pháp lý vẫn có hai chiến lược biện hộ mạnh mẽ khá rõ ràng và đáng ngạc nhiên mà họ có thể sử dụng trong phiên toà, để tìm cách bác bỏ cáo buộc giả mạo hồ sơ kinh doanh liên quan đến khoản tiền bịt miệng Stormy Daniels trước bầu cử năm 2016, để cô đào phim khiêu dâm không tiết lộ chuyện Trump ngoại tình.
Trước hết, biện hộ sẽ tấn công cựu luật sư chuyên đi sửa sai cho ông Trump và là nhân chứng quan trọng Michael Cohen, với hy vọng làm sụp đổ toàn bộ truy tố với ông ta. Sau đó, có một con đường khác, ít được để mắt đến hơn mà biện hộ có thể thử: yêu cầu Thẩm phán cho bồi thẩm đoàn chọn kết tội ông ta tội tiểu hình thay vì đại hình như trong cáo trạng của Văn phòng Biện lý quận Manhattan đưa ra.
Một nguồn tin cho biết, một số luật sư của ông Trump âm thầm cân nhắc lựa chọn đó trước phiên tòa.
Trump tìm mọi cách quay trở lại Toà Bạch Ốc dường như chủ yếu để tránh ngồi tù từ những bản cáo trạng hình sự đang phải đối mặt. Trong khi nhiều người cho rằng, những phiên tòa khác, đặc biệt đối với cáo trạng đảo ngược kết quả bầu cử 2020, đặt ra những mối đe dọa chính trị nghiêm trọng nhất đối với nỗ lực này. Nhưng cuộc thăm dò do Ipsos và Tạp chí POLITICO thực hiện cho thấy, kết án ở Manhattan thực sự có thể gây thiệt hại cho cựu Tổng thống về mặt bầu cử, đặc biệt đối với những cử tri độc lập.
Nếu toán luật sư của Trump có thể giành được một chiến thắng không mong đợi, họ không chỉ có thể cứu thân chủ khỏi viễn cảnh phải ngồi tù, mà còn có khả năng định hình lại các động lực chính trị xung quanh các vấn đề pháp lý của Trump sắp diễn ra vào tháng 11.
Tất nhiên không cần phải tìm nhiều lý do đặt câu hỏi về tín nhiệm của Michael Cohen, có lẽ đáng chú ý nhất là vì ông ta dường như đã nói láo với mọi nhánh của chính phủ liên bang trong những năm gần đây.
Cohen vào năm 2018 nhận tội khai man trước Quốc hội, trốn thuế và vi phạm tài chánh chiến dịch. Ông ta khai man với các nhà điều tra khi tìm kiếm một thỏa thuận hợp tác với công tố liên bang để được giảm án. Vài tuần trước, toà liên bang giám sát vụ án hình sự của Cohen phán quyết, cựu luật sư tư chuyên đi sửa sai cho ông Trump “khai man” liên quan đến việc nhận tội trốn thuế, và do đó sẽ không được trả tự do sớm sau thời gian quản chế. Ngoài ra, Cohen xây dựng sự nghiệp thứ hai cho mình trong lĩnh vực truyền thông, viết sách, làm podcast thành công, và tham gia các cuộc phỏng vấn truyền hình quá thường xuyên, trong đó ông chỉ trích Trump. Điều này mang lại cho Cohen động cơ tài chánh buộc tội sai Trump, trên hết là mối quan tâm rất rõ ràng của ông ta là trả thù thân chủ và thân hữu cũ của mình.
Những người ủng hộ vụ truy tố lại cho rằng, những lo ngại về tín nhiệm của Cohen quá đà. “Chứng thực” sẽ rất cần thiết cho chiến lược của công tố.
“Bất cứ ai tin phiên tòa xử Trump theo luật New York phụ thuộc, thậm chí phụ thuộc chủ yếu, vào lời khai của Michael Cohen thì sẽ ngạc nhiên,” luật sư kỳ cựu từng làm cố vấn pháp lý cho Cohen, ông Lanny Davis chia sẻ quan điểm. Davis mạnh mẽ cho rằng, toàn bộ vụ án sẽ không chỉ dựa vào lời của Cohen. Theo Luật sư, vụ truy tố cựu Tổng thống liên quan đến nhiều nhân chứng ngoài Cohen, tài liệu, tin nhắn, hồ sơ điện thoại, … chứng thực được tội trả tiền bịt miệng theo luật New York cũng như theo luật liên bang.
Đúng là lời khai của Cohen có thể chỉ là phần nhỏ bằng chứng được công tố của Alvin Bragg đưa ra, và có lẽ ông ta sẽ được tài liệu và lời khai từ các nhân chứng khác về các sự kiện như thời gian và cấu trúc thanh toán cho Daniels chứng thực. Nhưng điều đó có thể không thuyết phục hoàn toàn như một số nhà phân tích đề nghị.
Để hiểu lý do tại sao, cần phải hiểu cấu trúc các cáo buộc chống lại Donald Trump. Theo luật New York, giả mạo hồ sơ kinh doanh với ý đồ lường gạt là tội tiểu hình. Nhưng tội tiểu hình này sẽ trở thành tội đại hình nếu chứng minh được bị cáo có ý đồ phạm tội, hỗ trợ, hoặc che dấu “một tội khác.”
Có 34 tội danh trong bản cáo trạng hình sự truy tố Donald Trump liên quan đến những hồ sơ kinh doanh khác nhau trong các khoản thanh toán cho Daniels, nhưng bằng chứng nào chứng minh hồ sơ đã bị giả mạo để tạo điều kiện hoặc che đậy một tội ác khác?
Alvin Bragg dự tính đưa ra một số giả thuyết khác nhau về điểm này trước tòa – đặc biệt, kế hoạch này nhằm che giấu những hành vi vi phạm tài chánh vận tranh cử và luật thuế, nhưng hiện vẫn chưa rõ liệu có ai sẽ khai trên bục nhân chứng rằng, chính Trump thực sự biết về những ngụ ý pháp lý đó. Bản cáo trạng và biên bản sự kiện tiết đính kèm rõ ràng mơ hồ về điểm này. Chúng nhắc đến nhiều cuộc thảo luận có dính đến Trump và Cohen về cấu trúc khoản thanh toán cho Daniels như thế nào, trong đó Cohen trả tiền cho Daniels thông qua một công ty vỏ bọc trước, và sau đó Trump hoàn trả lại cho luật sư của mình, nhưng không giải thích tại sao thỏa thuận bất thường đó lại được thực hiện.
Công tố trong những tuần tới sẽ cho thấy họ đưa ra những gì về điểm này, nhưng cho đến lúc này, nếu lời khai của Cohen là bằng chứng quan trọng thì đây sẽ là điểm yếu đáng chú ý mà chắc chắn luật sư biện hộ sẽ khai thác.
Cuối cùng, rất khó có khả năng Trump sẽ hoàn toàn được trắng án hoàn toàn, vì toàn bộ bồi thẩm viên sẽ cần phải đồng ý cho ông ta trắng án. Nhưng nếu toán luật sư biện hộ có thể thuyết phục một hoặc nhiều hơn bồi thẩm viên từ chối kết tội ông ta, điều đó sẽ dẫn đến một phiên tòa sai, và chiến thắng trên thực tế thuộc về Trump.
Davis thừa nhận điểm yếu quan trọng này trong vụ án của cơ quan công tố, nhưng anh ấy lịch sự đề nghị nhìn vấn đề ở một góc độ khác. “Công tố luôn có được kết án dựa trên suy luận tất yếu sau đây: Kết luận này tất yếu hay còn có câu trả lời hợp lý nào khác?” Luật sư nói. “Cái đó gọi là bằng chứng gián tiếp. Trong nhiều trường hợp, bằng chứng gián tiếp thực sự mạnh hơn bằng chứng trực tiếp.”
Davis nói đúng về điều này, và công tố trước toà chắc chắn sẽ có một số lập luận như: Trump có chủ tâm tham gia vào một kế hoạch bưng bít tiền ngay giữa cuộc bầu cử tổng thống căng thẳng – một kế hoạch có sự tham gia của luật sư và Giám đốc Tài chánh của công ty ông ta, công ty vỏ bọc, những khoản hoàn tiền trong một năm cho Cohen sau khi Trump vào Toà Bạch Ốc, và tiền thưởng cho Cohen. Nếu Trump biết tất cả những điều này, thì còn lý do nào khác để ông tham gia vào kế hoạch phức tạp này ngoài việc che giấu khoản thanh toán khỏi sự giám sát của chính phủ?
Tương tự như vậy, toán luật sư của ông Trump cũng có thể sẽ phản đối mạnh mẽ quan điểm này. Họ có thể cho rằng, thân chủ muốn che giấu vợ chuyện ngoại tình, nhưng điều đó có thể khó khăn trừ khi chính Trump đứng trên bục nhân chứng xác nhận. Mục tiêu lớn hơn của họ sẽ là tìm cách thuyết phục các bồi thẩm đoàn, hoặc ít nhất một trong số họ, rằng, Cohen đơn giản thật không đáng tin cậy và tư lợi.
Biện hộ cũng có một chiến lược khác, trên căn bản yêu cầu một bản án có tội, với mục đích làm xáo trộn các động lực pháp lý và chính trị của vụ án để có lợi cho thân chủ.
Công tố viên không truy tố Trump tội tiểu hình mà tội đại hình, nhưng khi phiên tòa kết thúc, biện hộ được phép yêu cầu thẩm phán cho bồi thẩm đoàn lựa chọn kết tội ông ta những tội tiểu hình nhẹ hơn giả mạo hồ sơ kinh doanh.
Chiến lược bất thường này đôi khi có ý nghĩa đối với các bị cáo và luật sư biện hộ trong một vài trường hợp hiếm hoi, đặc biệt, khi họ tin rằng bồi thẩm viên có thể nghi ngờ về sức mạnh của vụ án; khi họ tin rằng bồi thẩm đoàn có thể miễn cưỡng trong việc tuyên trắng án hoàn toàn cho bị cáo (có lẽ vì ông ta không được ưa chuộng trong khu vực tài phán); và khi họ muốn cho các bồi thẩm viên lựa chọn nhân nhượng bằng cách kết án bị cáo về những tội nhẹ hơn thay vì những tội nghiêm trọng hơn.
Theo luật New York, phía biện hộ có thể đưa ra yêu cầu này bất cứ lúc nào trước khi bồi thẩm đoàn nghị án. Sau đó, quan toà sẽ xác định xem liệu có “quan điểm hợp lý” về bằng chứng chỉ ra bị cáo phạm tội nhẹ hơn chứ không phải tội nặng hơn hay không. Trong trường hợp của Trump, luật sư có thể đề nghị, bồi thẩm viên có thể kết luận một cách hợp lý dựa trên bằng chứng cho thấy Trump đã phạm tội tiểu hình giả mạo hồ sơ kinh doanh chứ không phải tội đại hình như bị buộc tội, vốn đòi hỏi công tố phải chứng minh Trump có ý đồ phạm tội hoặc che đậy một tội ác khác.
Vào lúc này vẫn chưa rõ liệu các luật sư của cựu Tổng thống, hay nói đúng hơn là chính Trump, có sẵn sàng thử canh bạc này hay không, nhưng họ vẫn có thời gian đưa ra quyết định trong khi các công tố viên trình bày vụ án của họ.
Đó có thể là điều phải lẽ nên làm, nhưng Trump tất nhiên không thích bị xem yếu đuối, và ông không thừa nhận thất bại. Cựu Tổng thống có thể nổi giận với quan điểm để luật sư yêu cầu bồi thẩm đoàn kết tội ông ta tội tiểu hình, ngay cả khi đó là điều sáng suốt nên làm đối với hầu hết các bị cáo khác. Trump cũng nổi tiếng là một thân khó tính, và không có kỷ luật. Ông ta không sáng suốt như bản thân nghĩ, và đôi khi trên thực tế, ông ta tỏ ra hứng thú khi làm cho công việc của các luật sư khó khăn hơn mức họ cần.
Liệu Trump có thể kiểm soát được hành vi và cảm xúc hay không, lần này vào lúc có thể rất quan trọng trong cuộc đời ông ta, dẹp bỏ cái tôi của mình trong thời gian ngắn nếu điều đó có lợi cho bản thân về lâu dài?
Việc biện hộ hình sự thành công có thể được thực hiện dướ nhiều hình thức khác nhau và thậm chí sử dụng các chiến lược khác nhau cùng một lúc. Những cách hiệu quả nhất có chủ đề và hướng đi rõ ràng để bồi thẩm đoàn theo: Nhân chứng chính là kẻ nói láo. Công tố không có bằng chứng trực tiếp về một yếu tố quan trọng của hành vi phạm tội. Nếu chiếc găng tay “không vừa thì phải tuyên bố trắng án” – câu nói bất hủ của luật sư biện hộ O.J. Simpson trong phiên toà xử cáo buộc sát nhân.
Các luật sư biện hộ hình sự cố hết sức xây dựng càng nhiều lối ra rõ ràng cho bồi thẩm đoàn càng tốt, nhưng cũng có nhiều cách khác để đánh bại chính phủ. Các luật sư tranh cãi trước toà xét xử luôn có thể tìm cách thực hiện một hình thức chiến tranh chiến hào: chống lại công tố trên mọi sự thật, tranh cãi về khả năng chấp nhận bằng chứng bất cứ khi nào ngay từ xa, và thực sự chúng ta đã chứng kiến toán luật sư của Trump thử chiến lược này trong phiên tòa dân sự xét xử cựu Tổng thống gian lận kinh doanh do Tổng biện lý New York đệ đơn.
Chiến lược của họ không thành công trong vụ kiện dân sự với bản án phạt hơn $350 triệu Mỹ kim, nhưng truy tố hình sự rất khác, với gánh nặng bằng chứng cao hơn nhiều, cũng như yêu cầu toàn bộ bồi thẩm đoàn phải hoàn toàn tán thành kết án. Đối với Trump, bất kỳ vết nứt nào trên bức tường bằng chứng của Văn phòng Biện lý Manhattan đều có thể hữu ích nếu những điểm yếu đó hoặc là nghiêm trọng đối với vụ án, hoặc nếu các luật sư của ông có thể thuyết phục được ít nhất một số bồi thẩm viên nhìn chung những thiếu sót trong vụ án quá lớn, không thể kết tội.
Ngoài ra, Trump cũng có những lá bài khó đoán, như lên bục nhân chứng tranh cãi với các công tố viên, và Thẩm phán với hy vọng bằng cách nào đó có thể lay chuyển được một số bồi thẩm viên. Ông ta sẽ chỉ bị xét xử 4 ngày một tuần, toà nghỉ vào thứ Tư, vì vậy về mặt lý thuyết, Trump cũng có thể tìm cách sử dụng sự xuất hiện trước công chúng trong những ngày nghỉ để làm mất uy tín của vụ truy tố với hy vọng bồi thẩm viên có thể nghe được một số ý kiến đó, mặc dù bồi thẩm viên chắc chắn sẽ được hướng dẫn tránh đọc hay xem tin tức về phiên tòa.
Nếu điều tồi tệ nhất trở nên tồi tệ nhất, Trump luôn có thể nuôi hy vọng rằng một người ủng hộ chính trị bằng cách nào đó có thể lọt vào bồi thẩm đoàn và chỉ cần từ chối kết tội anh ta dù thế nào đi nữa.
Trong trường hợp xấu nhất, Trump có thể luôn luôn nuôi hy vọng có một người ủng hộ chính trị nào đó, bằng cách nào đó, lọt vào bồi thẩm đoàn và đơn giản từ chối kết tội ông ta bằng bất cứ giá nào. Thật khó mà tưởng tượng được tình huống này.
Tóm lại, từ đây đến phán quyết vẫn còn là một chặng đường dài. Trump có thể thất thế, nhưng ông ấy vẫn chưa phải mất hết hy vọng hay cùng đường.
Hương Giang (Theo Politico)