(CaliToday) – Tổng thống Joe Biden vào thứ Ba ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm ngăn chặn di dân xin tị nạn tại biên giới Mỹ-Mễ khi số người vượt biên tăng cao – một bước đi đầy ấn tượng trong năm bầu cử để giảm bớt áp lực lên hệ thống di trú, và giải quyết lo ngại lớn trong cử tri.
Cho đến nay, đây là chính sách biên giới hạn chế nhất từ Biden hay bất cứ Tổng thống Dân chủ nào trong thời hiện đại, tương tự như nỗ lực cắt giảm di dân của cựu Tổng thống Donald Trump vào năm 2018 nhưng bị ngăn chặn ở tòa liên bang.
Trong bài phát biểu thông báo chính sách biên giới từ Toà Bạch Ốc, Tổng thống cho hay, ông buộc phải sử dụng sắc lệnh hành pháp vì Cộng hoà ngăn cản dự luật lưỡng đảng về an ninh biên giới nghiêm ngặt nhất được Quốc hội cân nhắc trong nhiều năm.
“Chúng ta phải đối mặt với sự thật đơn giản,” Biden nói, bên cạnh một nhóm các nhà lập pháp và thị trưởng từ các cộng đồng biên giới. “Để bảo vệ Mỹ là vùng đất đón chào di dân, chúng ta trước hết phải bảo đảm an ninh biên giới, và bảo đảm ngay bây giờ.”
Biết trước chính sách sẽ đặt ra những so sánh không mấy gì dễ chịu, Tổng thống tìm mọi cách phân biệt chính sách của mình với của người tiền nhiệm. “Chúng tôi tiếp tục hợp tác chặt chẽ với quốc gia láng giềng Mexico, thay vì chỉ trích họ,” Biden nói. Tổng thống cũng nhấn mạnh, ông không bao giờ gọi di dân “đầu độc máu” quốc gia như ông Trump tuyên bố.
Dù gì đi nữa thì bước đi này cho thấy chính sách nhập cư đã chuyển sang cánh hữu ở Hoa Kỳ mạnh mẽ như thế nào. Kết quả thăm dò cho thấy, có sự ủng hộ từ cả hai bên đối với những dự luật biên giới từng bị Dân chủ lên án và được ông Trump ủng hộ, khi số người vượt biên giới vào Mỹ đạt mức kỷ lục trong những năm gần đây.
Sắc lệnh của ông Biden sẽ bắt đầu có hiệu lực vào lúc 12:01 sáng thứ Tư, lúc đó tuần cảnh biên giới có thể trả di dân vượt biên trở lại Mexico, hoặc trục xuất về quê hương của họ trong vòng vài giờ hoặc vài ngày.
Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ cho biết sẽ thách thức hành động hành pháp này trước tòa. “Chính phủ không cho chúng tôi lựa chọn nào khác ngoài việc khởi kiện,” Luật sư Lee Gelernt từ ACLU – tổ chức thách thức thành công hành động của Donald Trump vào năm 2018 – nói. “Việc đó bất hợp pháp dưới thời Trump, và bây giờ cũng không kém phần bất hợp pháp.”
Theo sắc lệnh hành pháp, chính sách sẽ được thực thi một khi số người vượt biên trái phép mỗi ngày tính trung trong 1 tuần lên đến 2500 trường hợp, con số thường xuyên hiện này. Biên giới sẽ được mở cửa lại sau khi con số giảm xuống 1500 trong 7 ngày liên tiếp, và giữ như vậy trong 2 tuần.
Biden nhắc lại, Toà Bạch Ốc đã đạt được với các nhà lập pháp Cộng hoà vào đầu năm “thoả thuận an ninh biên giới nghiêm ngặt nhất trong hàng chục năm,” nhưng Cộng hoà rút lui, khiến thoả thuận đổ vỡ. “Vì sao? Vì Donald Trump bảo họ như vậy,” Tổng thống nói. “Ông ta không muốn sửa chữa vấn đề. Ông ta muốn sử dụng nó để tấn công tôi. Đó là những gì ông ta muốn làm.”
Về vấn đề này, Biden đã được chứng minh đúng.
“Sau gần 4 năm lãnh đạo yếu kém thất bại – khả năng lãnh đạo thảm hại – Joe Biden lươn lẹo cuối cùng đang giả vờ cuối cùng cũng làm gì đó về biên giới,” ông Trump nói trong một video đăng lên Truth Social. “Nhưng trên thực tế, tất cả chỉ để diễn thôi, vì ông ta biết chúng tôi sẽ có một cuộc tranh luận trong ba tuần nữa.”
Giọng điệu của cựu Tổng thống đa phần lặp lại phản ứng từ các đồng minh Cộng hoà. Ủy ban Quốc gia Cộng hòa RNC sử dụng cụm từ “Cuộc tắm máu ở biên giới của Biden.”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hoà – Louisiana) vào thứ Ba chỉ trích sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Biden về an ninh biên giới“yếu kém” và “chỉ để phô trương.”
Trao đổi với truyền thông vào sáng thứ Ba, ngay trước khi Tổng thống công bố sắc lệnh, Johnson cho rằng, Biden và Bộ trưởng Nội an Alejandro Mayorkas đã đưa ra một loạt hành động khiến cho biên giới mở cửa trong suốt nhiệm kỳ.