(CaliToday) – Trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump, các cơ sở kinh doanh của ông nhận được ít nhất $7,8 triệu Mỹ kim từ viên chức và chính phủ 20 quốc gia, chủ yếu từ Trung Quốc, theo báo cáo mới được Dân chủ trong Uỷ ban Giám sát Hạ viện công bố vào thứ 5. 

Báo cáo dài 156 trang mang tên “White House For Sale” đưa ra bằng chứng cụ thể cho thấy cựu Tổng thống tham gia vào những hành vi mà Cộng hoà tại Hạ viện đang tìm cách chứng minh  Joe Biden cũng làm như vậy trong cuộc điều tra luận tội của họ. Tuy nhiên, Cộng hoà cho đến nay vẫn loay hoay chưa phát giác ra được hành vi sai trái của đương kim Tổng thống, không có bằng chứng nào cho thấy ông Biden có dính líu hay trục lợi từ những thỏa thuận làm ăn quốc tế của con trai Hunter Biden. 

Sử dụng tài liệu thu thập được qua cuộc chiến pháp lý, báo cáo mô tả rõ các chính phủ nước ngoài và những thực thể do họ kiểm soát, trong đó có cả những đối thủ hàng đầu của Mỹ, đã giao dịch với các cơ sở thương mại của cựu Tổng thống như thế nào trong suốt 4 năm ông ta ở Toà Bạch Ốc. Họ đã trả hàng triệu Mỹ kim cho Trump International Hotel ở Washington, D.C.; Trump International Hotel ở Las Vegas; Trump Tower trên Fifth Avenue ở  New York; và Trump World Tower tại  845 United Nations Plaza ở New York.

Báo cáo cho rằng, tiền nước ngoài chi trả cho các cơ sở trên vi phạm Điều khoản Thù lao trong Hiến pháp, trong đó nghiêm cấm viên chức liên bang, kể cả tổng thống, nhận tiền hay quà cáp từ chính phủ nước ngoài nếu không được Quốc hội chấp thuận. Điều khoản này vốn là trọng tâm của cuộc tranh chấp pháp lý kéo dài, khi Dân chủ kiểm soát Hạ viện và tìm cách truy cập vào hồ sơ tài chánh của ông Trump. Vấn đề cuối cùng được đưa lên Tối cao Pháp viện, nhưng Toà không đưa ra phán quyết dứt khoát liệu cựu Tổng thống có  trục lợi bất hợp pháp trong nhiệm kỳ tổng thống hay không. Thay vào đó, Tối cao Pháp viện vào năm 2021 cho rằng, khiếu nại không có hiệu lực vì Trump không còn giữ chức vụ công. 

3 năm sau, Donald Trump bây giờ có thể thắng nhiệm kỳ tổng thống lần thứ hai. Cựu Tổng thống hiện đang là ứng cử viên Cộng hoà hàng đầu, và có khả năng sẽ tái đấu với Tổng thống Biden vào năm 2024. Nhiều thăm dò cho thấy, đương kim Tổng thống bị Trump dẫn trước trên toàn quốc gia và tại các tiểu bang trọng yếu.

Khi Cộng hoà nắm quyền kiểm soát Hạ viện vào năm 2024, Chủ tịch Uỷ ban Giám sát Hạ viện James Comer (Cộng hoà – Kentucky) chấm dứt cuộc điều tra Điều khoản Thù lao đối với ông Trump. Ông ta cũng từ chối không thực thi thoả thuận theo lệnh toà, trong đó buộc công ty kế toán sổ sách Mazars USA, giao nộp hồ sơ tài liệu liên quan đến những giao dịch tài chánh của cựu Tổng thống. 

Trước khi Comer trở thành Chủ tịch Uỷ ban, Mazars đã bắt đầu lập hồ sơ và giao nộp tài liệu cho Uỷ ban Giám sát Hạ viện dưới quyền kiểm soát của Dân biểu Jamie Raskin (Dân chủ – Maryland). Loạt tài liệu đó cho thấy những khoản chi trả từ các chính phủ nước ngoài đối với 3 khách sạn của ông Trump ở New York, Washington D.C, và Las Vegas. Dựa vào hồ sơ công cộng, các nhà điều tra trong Uỷ ban cũng xác định những khoản chi tiền đáng kể tại Trump Tower trên Đại lộ 5 ở New York.

“Những khoản chi trả được thực hiện trong khi các chính phủ này đang tìm cách thúc đẩy những mục tiêu chính sách đối ngoại cụ thể với Chính phủ Trump và thậm chí, đôi khi, ngay với chính Tổng thống Trump, và khi họ yêu cầu các hành động cụ thể từ Hoa Kỳ để thúc đẩy các mục tiêu chính sách quốc gia của họ,” báo cáo ghi. 

Trong một tuyên bố vào thứ 5, Comer cáo buộc Dân chủ vẫn tiếp tục bị ám ảnh về cựu Tổng thống, và các cơ sở thương mại của ông Trump hoạt động hợp pháp. 

Con trai của cựu Tổng thống, Eric Trump từ lâu khẳng định, lợi ích nước ngoài không ảnh hưởng đến nhiệm kỳ tổng thống Trump bố, và bất cứ lợi nhuận nào họ thu được chính phủ nước ngoài tại các khách sạn đều được trả lại cho liên bang thông qua khoản thanh toán tự nguyện hàng năm cho Bộ Tài chính. Eric Trump trong một email vào thứ 5 cho rằng, ngân hàng Trung Quốc được nhắc đến trong báo cáo đã ký hợp đồng thuê 20 năm tại Trump Tower vào năm 2008, gần một thập niên  trước khi Trump bố nhậm chức. Anh ta lập luận, rõ ràng cựu Tổng thống đã không cho phép lợi ích kinh doanh cá nhân thúc đẩy các hành động chính thức của mình.

Theo thông tin các nhà lập pháp Dân chủ có được, Trung Quốc chiếm lớn nhất trong tổng số thanh toán với các cơ sở của ông Trump – $5,5 triệu Mỹ kim. Ngân hàng Công nghiệp và Thương mại Trung Quốc ICBC – một trong những ngân hàng nhà nước lớn nhất của Trung Quốc – là một trong những khách hàng lớn nhất thuê văn phòng tại Trump Tower trong suốt nhiệm kỳ của ông Trump. Báo cáo lưu ý, trong năm đầu tiên cựu Tổng thống ở Toà Bạch Ốc, một số ngân hàng Trung Quốc, kể cả ICBC, bị điều tra vì những mối quan hệ tài chánh với Bắc Hàn, khiến chính phủ phải cân nhắc chế tài họ. 

Bất chấp kêu gọi từ các thành viên nội bộ đảng Cộng hoà cần phải gây áp lực tối đa để buộc những ngân hàng này ngưng chương trình hoả tiễn Bắc Hàn, nhưng ông Trump và chính phủ “không có bất cứ hành động chính thức nào đối với ICBC, khách hàng tại Trump Tower,” báo cáo kết luận. 

Báo cáo cũng cho rằng, bất chấp cam kết của cựu Tổng thống sẽ không thực hiện bất cứ thỏa thuận kinh doanh nào với nước ngoài khi đương chức, nhưng Trump Organization và Trump International Hotel ở D.C vẫn tiếp tục kinh doanh ở  Trung Quốc sau khi Trump nhậm chức. “Vào tháng 6 năm 2017, Giám đốc Kinh doanh và Tiếp thị của Trump International Hotel tại Washington D.C  Patricia Tang tính hoá đơn $1.950 Mỹ kim hoàn tiền chi phí kinh doanh cho một ‘khách sạn ở Trung Quốc,’” báo cáo ghi. Tang dường như quay trở lại vào cuối năm đó, theo báo cáo chi phí bổ sung liên quan đến khoản hoàn tiền “cho việc xxx (bôi xoá) in danh thiếp cho Patricia khi công tác ở Trung Quốc vào tháng 11 năm 2017” – cùng tháng khi Trump công du đến Bắc Kinh. 

Ả Rập Saudi là quốc gia có những khoản chi trả lớn thứ hai cho các cơ sở của Trump khi ông còn đương chức. Các nhà điều tra xác định, ít nhất $615.422 Mỹ kim được chi tại hai khách sạn của Trump, trong đó, Qatar chi $465.744 Mỹ kim và Kuwait đã chi $303.372 Mỹ kim. 

Các nhà điều tra lưu ý, Trump đôi khi khoe khoang về sự giàu có mà các chính phủ nước ngoài đã đem lại cho ông ta. Trump tại một cuộc vận động tranh cử vào năm 2015 từng tuyên bố, những lợi ích tài chính cá nhân có thể ảnh hưởng đến thoả thuận của ông ta với một chính phủ khác.“Ả Rập Saudi, tôi rất thân với tất cả họ,” báo cáo nhắc lại. “Họ mua chung cư của tôi. Họ chi $40 triệu, $50 triệu Mỹ kim. Tôi có nên ghét họ không? Tôi rất thích họ!”

Báo cáo của Dân chủ cho rằng, không có tổng thống nào ngoài Trump “gần như phớt lờ Điều khoản về Thù lao Nước ngoài một cách trắng trợn như vậy.” Báo cáo đề nghị  Quốc hội nên cân nhắc áp dụng các biện pháp ngăn chặn những vi phạm như vậy trong tương lai.

Báo cáo kêu gọi Quốc hội xem xét áp dụng các quy định công bố thông tin mới để giúp lập pháp có được thông tin thực hiện giám sát thích hợp. Trong số những hành động được báo cáo hối thúc Quốc hội xem xét có yêu cầu các viên chức cao cấp công bố Quốc hội hoá đơn bất cứ khoản thù lao, quà cáp nào từ nước ngoài để các tổng thống và các viên chức liên bang xin phép Quốc hội nếu họ nhận và muốn giữ lại quà tặng từ các quốc gia khác. 

Báo cáo cũng đề nghị Quốc hội thực thi  thủ tục công bố các khoản thanh toán từ các viên chức nước ngoài và các nhà vận động hành lang thay mặt chính phủ nước ngoài cho các thực thể mà một đương kim tổng thống có lợi ích tài chánh. 

Hương Giang (Tổng hợp)