Tổng thống Joe Biden một lần nữa đang cố gắng xóa nợ cho sinh viên với một kế hoạch mới được công bố vào thứ Hai có thể giúp khoảng 30 triệu người đi vay xóa một phần hoặc toàn bộ khoản vay đại học của họ.
Nỗ lực mới nhất nhằm giảm nợ diễn ra chưa đầy một năm sau khi Tối cao Pháp viện ngăn chặn nỗ lực trước đó của Biden nhằm giúp đỡ những người đi vay là sinh viên, khi phán quyết vào tháng 6 năm 2023 của tòa án từ chối khoản ân xá lên tới 20.000 USD cho khoảng 40 triệu người Mỹ.
Biden, người đã coi việc hỗ trợ khoản vay dành cho sinh viên là một cam kết lớn trong chiến dịch tranh cử, đã tiết lộ kế hoạch mới vào thứ Hai, mô tả kế hoạch này có khả năng “thay đổi cuộc sống” của hàng triệu người Mỹ. Khoảng 43 triệu người đang gánh khoản nợ sinh viên trị giá 1,7 nghìn tỷ USD, một gánh nặng mà một số người đi vay và những người ủng hộ họ cho rằng cản trở khả năng mua nhà hoặc đạt được các cột mốc tài chính khác của họ.
“Trong khi bằng đại học vẫn là tấm vé vào tầng lớp trung lưu, tấm vé đó đang trở nên quá đắt.” Tổng thống Biden nói trong một sự kiện tại Madison College ở Madison, Wisconsin rằng: “Khả năng trả các khoản vay sinh viên của người lao động và tầng lớp trung lưu đã trở nên nặng nề đến mức nhiều người không thể trả được khoản nợ đó trong nhiều thập niên sau khi học.”
Dưới đây là những điều cần biết về kế hoạch mới của Biden và ai sẽ đủ điều kiện.
Kế hoạch này khác với kế hoạch bị Tối cao Pháp viện bác bỏ như thế nào?
Kế hoạch mới dựa trên một luật khác để giảm nợ cho sinh viên vay tiền.
Kế hoạch trước đó dựa trên Đạo luật Giải pháp Khẩn cấp Omnibus Phục hồi Kinh tế và Sức khỏe, hay Đạo luật HEROES, một gói kích thích thời kỳ đại dịch. Tối cao Pháp viện phán quyết rằng luật không trao cho chính quyền Biden quyền xóa nợ cho sinh viên.
Kế hoạch mới chuyển sang một luật cũ hơn, Đạo luật Giáo dục Đại học, cho phép Bộ trưởng Giáo dục “thỏa hiệp, từ bỏ hoặc giải phóng” các khoản vay liên bang dành cho sinh viên. Thông qua cơ chế này, chính quyền Biden đang giải quyết chương trình giảm nợ mới của mình.
Ai sẽ đủ điều kiện được xóa nợ theo kế hoạch mới?
Có 5 nhóm người đi vay chính có thể được hưởng lợi từ kế hoạch mới.
2,5 triệu người vay đã trả nợ từ 20 năm trở lên.
Chính quyền Biden cho biết những người chỉ có khoản nợ đại học có thể đủ điều kiện để được xóa nợ nếu họ bắt đầu trả khoản vay lần đầu tiên cách đây ít nhất 20 năm hoặc vào hoặc trước ngày 1 tháng 7 năm 2005. Những người vay có khoản nợ dành cho sinh viên tốt nghiệp sẽ đủ điều kiện nếu họ bắt đầu trả khoản vay lần đầu 25 năm trước, hoặc trước ngày 1 tháng 7 năm 2000.
Tòa Bạch Ốc cho biết, những người đi vay không cần phải đăng ký vào kế hoạch trả nợ dựa trên thu nhập để đủ điều kiện. Cả các khoản vay trực tiếp và các khoản vay hợp nhất trực tiếp sẽ được bảo hiểm.
Người mắc nợ tham gia “chương trình có giá trị tài chính thấp”
Trường đại học có nhiệm vụ cung cấp cho sinh viên tốt nghiệp những kỹ năng để đạt được sự nghiệp có thu nhập cao hơn, nhưng có một số chương trình khiến nhiều người mắc nợ nhưng không có bằng cấp thị trường, chẳng hạn như một số chương trình được cung cấp bởi các trường đại học vì lợi nhuận như Corinthian Colleges hiện không còn tồn tại.
Tòa Bạch Ốc cho biết kế hoạch mới sẽ hủy bỏ khoản nợ của sinh viên đối với các khoản vay từ các trường cao đẳng hoặc chương trình không đủ điều kiện tham gia chương trình hỗ trợ sinh viên Liên bang hoặc bị từ chối cấp lại chứng nhận vì họ gian lận. Những người đi vay cũng theo học các trường đại học không cung cấp “đủ giá trị”, chẳng hạn như bỏ học mà không có khả năng kiếm được nhiều hơn học sinh tốt nghiệp trung học, cũng sẽ đủ điều kiện để được hỗ trợ.
Những người gặp khó khăn trong việc trả lại các khoản vay của họ.
Những người đi vay đang gặp khó khăn cản trở khả năng trả nợ cũng có thể đủ điều kiện để được tha thứ. Mặc dù Tòa Bạch Ốc không chỉ định ngưỡng tài chính để đủ điều kiện theo con đường này, nhưng họ cho biết điều này có thể áp dụng cho những người đi vay có nguy cơ vỡ nợ cao đối với các khoản vay sinh viên của họ hoặc những người đang gặp khó khăn với các vấn đề như nợ y tế.
25 triệu người đi vay có số dư tăng vọt vì lãi suất.
Một số người đi vay nhận thấy số dư của họ tăng lên do một vấn đề tài chính được gọi là “khấu hao âm“, trong đó số dư khoản vay của một người tiếp tục tăng mặc dù họ liên tục thanh toán. Theo kế hoạch, khoảng 25 triệu người gặp phải vấn đề này có thể bị hủy số tiền lãi lên tới 20.000 USD.
2 triệu người vay có thu nhập thấp và trung bình đủ điều kiện được xóa nợ nhưng chưa nộp đơn.
Kế hoạch này cũng sẽ cung cấp khoản giảm nợ cho khoảng 2 triệu người đi vay có thu nhập thấp và trung bình đủ điều kiện tham gia các chương trình như Xóa nợ cho dịch vụ công hoặc các kế hoạch trả nợ theo thu nhập nhưng chưa đăng ký.
Tòa Bạch Ốc cho biết: “Người vay sẽ không cần nộp đơn để nhận được khoản cứu trợ này nếu kế hoạch được thực hiện như đề xuất”.
Các bước tiếp theo để kế hoạch được phê duyệt là gì?
Bộ Giáo dục cho biết họ có kế hoạch đưa ra đề xuất chính thức trong “những tháng tới”. Sau đó thường sẽ có thời gian lấy ý kiến công chúng là 60 ngày. Sau đó, nếu quy tắc này được hoàn thành trước ngày 1 tháng 11, nó thường sẽ có hiệu lực vào tháng 7 năm sau – trong trường hợp này là tháng 7 năm 2025.
Nhưng Đạo luật Giáo dục Đại học cho phép Bộ trưởng Giáo dục đẩy nhanh các quy định về “thực hiện sớm” trong một số trường hợp. Chính quyền Biden gần đây đã sử dụng quyền lực đó để đẩy nhanh việc hủy bỏ khoản vay dành cho sinh viên được đưa ra thông qua kế hoạch trả nợ mới của liên bang. Việc viện dẫn thẩm quyền đó có thể cho phép Biden bắt đầu hủy nợ vào cuối năm nay.
Khi nào kế hoạch mới có thể có hiệu lực?
Điều đó vẫn chưa được biết vì kế hoạch phải vượt qua một số rào cản bổ sung trước khi có hiệu lực, như đã lưu ý ở trên. Khi được các phóng viên hỏi khi nào những người nhận khoản vay sinh viên Hoa Kỳ có thể thấy số dư lãi suất của họ bị hủy, các quan chức cho biết việc xóa nợ có thể xảy ra bắt đầu từ “đầu mùa thu này“.
Kế hoạch có thể bị thách thức tại tòa án?
Đúng vậy, những đối thủ bảo thủ được cho là sẽ thách thức kế hoạch của Tổng thống Biden trước tòa.
Đảng Cộng hòa đã nhiều lần phản đối kế hoạch hủy bỏ khoản vay sinh viên của Biden, cho rằng đó là một lợi ích không công bằng dành cho những người nộp thuế đã trả các khoản vay hoặc không học đại học. Những người phản đối cho rằng Tối cao Pháp viện đã nói rõ rằng việc hủy bỏ khoản vay trên diện rộng phải đến từ Quốc hội.
Nếu kế hoạch của Biden phải đối mặt với một vụ kiện, tòa án có thể ra lệnh cho chính quyền tạm dừng việc hủy bỏ cho đến khi các vấn đề pháp lý được giải quyết. Kịch bản đó có thể khiến kế hoạch bị trì hoãn sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11. Ngay cả khi nó vượt qua được những thách thức pháp lý, và dĩ nhiên, với chiến thắng của Donald Trump sẽ báo hiệu sự diệt vong gần như chắc chắn cho kế hoạch của Tổng thống Biden.
Việt Linh (Theo NBC News)