Các quan chức vận tải và cảnh sát bắt đầu điều tra riêng biệt tại phi trường Haneda của Tokyo hôm thứ Tư, một ngày sau khi một máy bay chở khách lớn và một máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản va chạm trên đường băng và bốc cháy, khiến 5 người thiệt mạng.
Vụ tai nạn xảy ra vào tối thứ Ba khi chiếc máy bay JAL-516 của Japan Airlines hạ cánh xuống một trong bốn đường băng của Haneda sau khi máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển – một chiếc Bombardier Dash-8 – cũng tiến vào, chuẩn bị cất cánh. Cả hai bên cho biết họ đã nhận được sự đồng ý từ các quan chức hàng không.
Một quả cầu lửa màu cam phun ra từ máy bay, và máy bay JAL tiếp tục trượt trên đường băng bao phủ trong ngọn lửa đồng thời phun ra khói xám. Trong vòng 20 phút, toàn bộ 379 hành khách và thành viên phi hành đoàn đã trượt xuống máng thoát hiểm và sống sót. Phi công của chiếc máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển phát nổ, 5 thành viên phi hành đoàn trên máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển đã thiệt mạng.
Các quan chức an toàn giao thông đang tập trung vào việc liên lạc giữa các quan chức kiểm soát không lưu và hai máy bay để xác định nguyên nhân dẫn đến vụ va chạm.
Cảnh sát đã bắt đầu một cuộc điều tra riêng về sơ suất nghề nghiệp có thể xảy ra. Hôm thứ Tư, cảnh sát Tokyo cho biết các nhà điều tra đã kiểm tra các mảnh vỡ trên đường băng và sẽ thẩm vấn các bên liên quan.
Chiếc A350 của Japan Airlines đã bay từ sân bay Shin Chitose gần thành phố Sapporo phía bắc Nhật Bản và lực lượng bảo vệ bờ biển Bombardier đang chuẩn bị khởi hành đến Niigata để cung cấp hàng cứu trợ cho người dân ở các khu vực miền trung Nhật Bản bị ảnh hưởng bởi trận động đất mạnh hôm thứ Hai khiến hơn 100 người thiệt mạng.
Hôm thứ Tư, sáu chuyên gia của Ủy ban An toàn Giao thông Nhật Bản đã kiểm tra những gì còn lại của máy bay, ủy ban cho biết. Đoạn phim truyền hình cho thấy cánh của chiếc A350 bị hư hỏng nặng cùng với các bộ phận thân máy bay bị cháy đen và gãy. Chiếc máy bay bảo vệ bờ biển nhỏ hơn trông giống như một đống gạch vụn.
JTSB cho biết các nhà điều tra an toàn giao thông có kế hoạch phỏng vấn các phi công và quan chức của cả hai bên, cũng như các quan chức kiểm soát không lưu để tìm hiểu làm thế nào hai máy bay cùng lúc hạ cánh và cất cánh trên cùng một đường băng.
Hai bên có cách hiểu khác nhau về việc được phép sử dụng đường băng.
Giám đốc điều hành JAL Tadayuki Tsutsumi phát biểu trong một cuộc họp báo vào cuối ngày thứ Ba rằng chiếc A350 đang “hạ cánh bình thường” trên đường băng. Một giám đốc điều hành khác của JAL, Noriyuki Aoki, cho biết chuyến bay đã nhận được sự cho phép hạ cánh từ các quan chức hàng không.
Đài truyền hình NHK đưa tin hôm thứ Tư, các quan chức không lưu đã cho phép máy bay JAL hạ cánh, đồng thời yêu cầu phi công của lực lượng bảo vệ bờ biển đợi trước khi vào đường băng. Tuy nhiên, phi công của lực lượng bảo vệ bờ biển cho biết anh cũng đã được phép cất cánh. Lực lượng bảo vệ bờ biển cho biết các quan chức đang xác minh tuyên bố đó.
Hai bên có cách hiểu khác nhau về việc được phép sử dụng đường băng.
Tất cả hành khách và thành viên phi hành đoàn đã bỏ lại hành lý và trượt xuống máng thoát hiểm trong vòng 20 phút sau khi hạ cánh khi khói tràn vào cabin của chiếc máy bay đang cháy – một kết quả được các chuyên gia hàng không ca ngợi. Video do hành khách đăng tải cho thấy mọi người dùng khăn tay che miệng khi họ cúi xuống và di chuyển về phía lối thoát hiểm. Một số hành khách nói với giới truyền thông rằng họ chỉ cảm thấy an toàn sau khi đến khu vực đầy cỏ bên ngoài đường băng.
“Toàn bộ cabin tràn ngập khói trong vòng vài phút. Chúng tôi nằm sát xuống sàn. Sau đó, cửa khẩn cấp mở ra và chúng tôi lao ra”, hành khách người Thụy Điển Anton Deibe, 17 tuổi, nói với tờ Aftonbladet của Thụy Điển. “Khói trong cabin cay như địa ngục.”
Vụ cháy có thể được coi là một trường hợp thử nghiệm quan trọng đối với thân máy bay được làm từ sợi carbon tổng hợp – đặc trưng trên A350 và Boeing 787 – thay vì vỏ nhôm thông thường.
“Đây là vụ cháy máy bay hỗn hợp thảm khốc nhất mà tôi có thể nghĩ đến. Mặt khác, thân máy bay đó đã bảo vệ hành khách khỏi một đám cháy thực sự khủng khiếp – nó không cháy trong một thời gian và khiến mọi người kịp thoát ra ngoài”, cố vấn an toàn John Cox cho biết.
Ba đường băng khác của Haneda đã mở cửa trở lại vào cuối ngày thứ Ba, nhưng khoảng 100 chuyến bay đã bị hủy do đường băng bị tai nạn phải đóng cửa. Phi trường đã chật cứng hôm thứ Tư khi nhiều du khách kết thúc chuyến du lịch năm mới của họ, bao gồm cả những người sống sót sau vụ hỏa hoạn và qua đêm tại phi trường hoặc tại các khách sạn gần đó, cố gắng thay đổi chuyến bay của họ.
Haneda là phi trường bận rộn hơn trong số hai phi trường lớn phục vụ thủ đô Nhật Bản, với nhiều chuyến bay quốc tế và được du khách kinh doanh ưa chuộng do nằm gần các khu vực trung tâm của thành phố.
Vụ tai nạn hôm thứ Ba là thiệt hại nghiêm trọng đầu tiên đối với chiếc Airbus A350, trong số những máy bay chở khách cỡ lớn mới nhất của ngành. Nó đi vào hoạt động thương mại vào năm 2015. Airbus cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang cử các chuyên gia đến giúp các quan chức Nhật Bản và Pháp điều tra vụ tai nạn. Máy bay này đã được giao cho Japan Airlines vào cuối năm 2021.
Theo trang web của hãng, JAL vận hành 16 chiếc máy bay phiên bản A350-900. Máy bay A350 hai động cơ, hai lối đi được một số hãng vận tải quốc tế đường dài sử dụng. Theo Airbus, hơn 570 chiếc máy bay đang hoạt động.
Việt Linh (Theo Nikkei Asia)