Chính phủ quân sự Myanmar hôm thứ Năm đã ân xá gần 10.000 tù nhân nhân kỷ niệm 76 năm giành được độc lập từ Anh, nhưng vẫn chưa rõ liệu có ai trong số những người được thả bao gồm hàng nghìn tù nhân chính trị bị bỏ tù vì phản đối sự cai trị của quân đội hay không.
Người đứng đầu hội đồng quân sự Myanmar, Tướng cấp cao Min Aung Hlaing, đã ân xá cho 9.652 tù nhân nhân dịp lễ này, đài truyền hình nhà nước MRTV đưa tin.
Min Aung Hlaing cũng ân xá cho 114 người nước ngoài đang bị bỏ tù và sẽ bị trục xuất, MRTV cho biết trong một báo cáo riêng.
Việc thả tù nhân dự kiến sẽ bắt đầu vào thứ Năm và mất vài ngày mới hoàn thành. Tại nhà tù Insein ở Yangon – khét tiếng trong nhiều thập niên là nơi giam giữ các tù nhân chính trị – thân nhân của các tù nhân đã tập trung trước cổng từ sáng sớm.
Danh tính của những người được ân xá không có sẵn ngay lập tức. Không có dấu hiệu nào cho thấy trong số các tù nhân được thả sẽ có bà Aung San Suu Kyi, người gần như bị quân đội biệt giam kể từ khi quân đội nắm quyền từ chính phủ dân cử của bà vào tháng 2 năm 2021.
Bà Suu Kyi, 78 tuổi, đang thụ án 27 năm tù sau khi bị kết án về một loạt vụ truy tố mang màu sắc chính trị do quân đội đưa ra. Các cáo buộc mà bà bị kết án bao gồm nhập khẩu và sở hữu trái phép máy bộ đàm, gian lận bầu cử, tham nhũng, vi phạm các hạn chế về coronavirus, vi phạm đạo luật bí mật chính thức và xúi giục nổi loạn.
Những người ủng hộ bà và các nhà phân tích độc lập nói rằng các vụ kiện chống lại bà là một nỗ lực nhằm làm mất uy tín của bà và hợp pháp hóa việc quân đội nắm quyền trong khi ngăn cản bà tham gia vào cuộc bầu cử đã hứa của quân đội mà vẫn chưa ấn định ngày.
Theo Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị, một tổ chức giám sát nhân quyền, 25.730 người đã bị bắt vì cáo buộc chính trị kể từ khi quân đội tiếp quản.
Trong số những người bị bắt, 19.930 người vẫn đang bị giam giữ tính đến thứ Tư, AAPP đưa tin. Nhóm này cho biết ít nhất 4.277 thường dân, bao gồm cả các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ, đã bị lực lượng an ninh giết chết trong cùng thời gian.
Hầu hết những người đang bị giam giữ với cáo buộc kích động gây sợ hãi, truyền bá tin tức sai sự thật hoặc kích động chống lại nhân viên chính phủ.
Việc thả tù nhân hàng loạt diễn ra phổ biến vào các ngày lễ lớn ở quốc gia Đông Nam Á này.
Myanmar trở thành thuộc địa của Anh vào cuối thế kỷ 19 và giành lại độc lập vào ngày 4/1/1948.
Tại thủ đô Naypyitaw, chính quyền quân sự Myanmar đã tổ chức lễ kỷ niệm bằng lễ chào cờ và một cuộc diễu hành quân sự nhỏ tại Tòa thị chính.
Myanmar nằm dưới sự cai trị của quân đội kể từ khi quân đội tiếp quản, điều này đã vấp phải sự phản kháng mạnh mẽ và từ đó trở thành điều mà một số chuyên gia Liên Hợp Quốc mô tả là nội chiến.
Mặc dù có lợi thế rất lớn về nhân lực được đào tạo và vũ khí, chính quyền quân sự vẫn không thể dập tắt được phong trào kháng chiến. Sau khi liên minh các nhóm vũ trang dân tộc thiểu số phát động cuộc tấn công phối hợp chống lại quân đội vào tháng 10 năm ngoái tại bang Shan ở phía bắc và Rakhine ở phía tây, họ hiện đang phải đối mặt với thách thức chiến trường lớn nhất kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu.
Min Aung Hlaing đã không đề cập đến cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài của đất nước trong thông điệp Ngày Độc lập của ông được đăng trên báo chí nhà nước. Phó tướng Soe Win, phó chủ tịch hội đồng quân sự cầm quyền, đã đọc bài phát biểu của Min Aung Hlaing tại lễ chào cờ được truyền hình trực tiếp trên truyền hình nhà nước.
Ông kêu gọi các nhóm dân tộc thiểu số, nhiều người trong số họ đang tham gia đấu tranh vũ trang chống lại sự cai trị của quân đội, hãy tăng cường đoàn kết dân tộc và hứa rằng chính phủ quân sự sẽ tổ chức bầu cử và giao trách nhiệm nhà nước cho chính phủ được bầu. Tuy nhiên, ông không đưa ra thời gian cụ thể cho cuộc bầu cử.
Việt Linh (Theo Asia Times)