Hoa Kỳ đã hạn chế hỗ trợ quân sự cho Niger kể từ tháng 10, khi nước này chính thức coi vụ lật đổ tổng thống được bầu cử dân chủ vào mùa hè là một cuộc đảo chính.
Chính quyền Niger hôm thứ Bảy cho biết sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ tại nước này không còn chính đáng nữa, đưa ra thông báo trên truyền hình nhà nước sau khi tổ chức các cuộc hội đàm cấp cao với các quan chức ngoại giao và quân sự Hoa Kỳ trong tuần này.
Niger đóng vai trò trung tâm trong các hoạt động của quân đội Mỹ tại khu vực Sahel của châu Phi và là nơi có căn cứ không quân lớn. Hoa Kỳ lo ngại về sự lan rộng của bạo lực thánh chiến trong khu vực, nơi các nhóm địa phương đã cam kết trung thành với al-Qaida và các nhóm cực đoan Nhà nước Hồi giáo.
Khi đọc tuyên bố, người phát ngôn của chính quyền, Đại tá Amadou Abdramane, đã không nói rằng lực lượng Hoa Kỳ nên rời đi. Ông cho biết Niger đang đình chỉ hợp tác quân sự với Washington và nói thêm rằng các chuyến bay của Mỹ qua lãnh thổ nước này trong những tuần gần đây là bất hợp pháp.
Quân đội Mỹ trong những năm gần đây đã bắt đầu vận hành một căn cứ không quân lớn ở thành phố Agadez của Niger, cách thủ đô Niamey khoảng 920 km, sử dụng căn cứ này cho các chuyến bay giám sát có người lái và không người lái cũng như các hoạt động khác.
Mỹ cũng đã đầu tư nhiều năm và hàng trăm triệu USD vào việc huấn luyện quân đội Niger. Một số lực lượng đó đã tham gia vào vụ lật đổ tổng thống được bầu cử dân chủ của Niger, Mohammed Bazoum vào tháng 7.
Vào tháng 10, Washington chính thức coi việc tiếp quản quân sự là một cuộc đảo chính, điều này khiến luật pháp Hoa Kỳ hạn chế hỗ trợ và viện trợ quân sự mà nước này có thể cung cấp cho Niger. Nhưng vào tháng 12, đặc phái viên hàng đầu của Hoa Kỳ tại Châu Phi, Molly Phee, cho biết Hoa Kỳ sẵn sàng khôi phục quan hệ viện trợ và an ninh nếu Niger đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Người phát ngôn của chính quyền Niger cho biết giọng điệu của Mỹ mang tính trịch thượng và đe dọa chủ quyền của Niger. Kể từ cuộc đảo chính tháng 7, nước này đã chấm dứt quan hệ đối tác an ninh với Liên minh châu Âu và Pháp đã rút quân khỏi nước này.
Phee và Tướng Thủy quân lục chiến Michael Langley, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Châu Phi của quân đội Hoa Kỳ, đã có mặt tại Niamey trong tuần này để gặp các quan chức cấp cao của chính phủ Niger.
Theo báo cáo của Tòa Bạch Ốc trước Quốc hội, quân đội Mỹ có khoảng 650 nhân viên làm việc tại Niger vào tháng 12.
Việt Linh (Theo ABC News)