Các nhà chức trách sẽ coi tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cao và thời gian bỏ phiếu suôn sẻ là dấu hiệu cho thấy sự tín nhiệm lâu dài của Tổng thống Vladimir Putin, vì kết quả hôm Chủ nhật sẽ mang lại cho ông nhiệm kỳ thứ năm.
Công dân Nga đổ thuốc nhuộm vào thùng phiếu, đốt chất nổ và cố gắng đốt phá trong các hành động phản đối lẻ tẻ trong cuộc bầu cử tổng thống đảm bảo sẽ mang lại cho Vladimir Putin nhiệm kỳ thứ năm.
Sự cố xảy ra vào ngày đầu tiên của cuộc bỏ phiếu kéo dài ba ngày trên khắp nước Nga và các khu vực thuộc Ukraine bị chiếm đóng hôm thứ Sáu. Các quan chức cho biết sự cố này sẽ không ảnh hưởng gì đến cuộc bầu cử mà ông Putin đang phải cạnh tranh với 3 ứng cử viên có ít cơ hội chiến thắng.
Không còn nghi ngờ gì về kết quả của cuộc bầu cử, trọng tâm của cả người biểu tình và quan chức là tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu và số lượng phiếu bầu hợp pháp. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cao, bao gồm cả phiếu bầu cho ứng cử viên đang tranh cử với Putin, được coi là có lợi cho Điện Kremlin vì nó mang lại vẻ ngoài hợp pháp cho kết quả bầu cử.
Theo truyền thông Nga, hai phụ nữ đã bị bắt sau khi đổ thuốc nhuộm màu xanh lá cây vào các thùng phiếu ở ngoại ô Moscow với mục đích hủy phiếu bầu cử, theo truyền thông Nga, trong một hành động phản đối có thể bị phạt tù tới 5 năm, nhà chức trách cho biết.
Ella Pamfilova, chủ tịch Ủy ban bầu cử Nga, cho biết tại một cuộc họp báo bầu cử hôm thứ Sáu: “Đây là những phương pháp được sử dụng bởi những kẻ phản bội của chúng tôi, những người đã trốn khỏi đất nước, những kẻ chống lại Nga”.
Trong một bản cập nhật riêng biệt, bà cho biết đã có 8 nỗ lực đốt phá và 214 lá phiếu đã bị hư hỏng “không thể cứu chữa”, theo hãng thông tấn nhà nước Nga Tass.
Theo truyền thông nhà nước, ở những nơi khác, tại một vùng hẻo lánh của dãy Urals và ở St. Petersburg, quê hương của Putin, những người biểu tình đã cố gắng phá hủy các thùng phiếu bằng cách sử dụng cocktail Molotov tự chế trong các vụ việc riêng biệt.
Căng thẳng xung quanh cuộc bầu cử ngày càng gia tăng ở Nga kể từ cái chết của nhân vật đối lập chính Alexei Navalny tại một thuộc địa hình sự ở Bắc Cực vào tháng trước.
Theo nhà chức trách, Navalny, một người thẳng thắn chỉ trích Putin và cuộc chiến đang diễn ra của Điện Kremlin ở Ukraine, đã “bất tỉnh” và chết khi đang đi dạo trong khi bị giam giữ. Vợ của Navalny, Yulia Navalnaya, cùng với nhiều chính phủ quốc tế trong đó có Mỹ, đổ lỗi cho Putin về cái chết của ông.
Dựa trên chiến thuật phản đối do người chồng quá cố đề xuất, Navalnaya đã kêu gọi những người ủng hộ đến các điểm bỏ phiếu tập trung vào trưa Chủ nhật để phản đối cuộc bầu cử, đồng thời kêu gọi các chính phủ phương Tây từ chối công nhận kết quả của nó.
Trong một trong những thông điệp công khai cuối cùng của Navalny, ông khuyến khích người dân phản đối Putin bằng cách đến các điểm bỏ phiếu vào trưa ngày 17/3 với mục đích áp đảo họ.
“Đây là một hành động rất đơn giản và an toàn, không thể bị cấm và nó sẽ giúp hàng triệu người nhìn thấy những người cùng chí hướng và nhận ra rằng chúng tôi không đơn độc”, Navalnaya nói trong một bài phát biểu trên YouTube hồi tháng 3 thông báo về hành động này. “Xung quanh chúng tôi là những người cũng phản đối chiến tranh, chống tham nhũng và chống lại tình trạng vô luật pháp.”
Nhưng những tác động dự kiến của hành động, được mệnh danh là “buổi trưa không có Putin”, vẫn còn mơ hồ, với rất ít hướng dẫn về việc liệu những người biểu tình tụ tập có nên tổ chức biểu tình ngồi, bỏ phiếu và làm hỏng phiếu bầu hay cố gắng chặn quyền truy cập vào các địa điểm bỏ phiếu hay không.
Theo nhóm hoạt động The Way Home, nhóm vận động cho đàn ông Nga được phép trở về từ tiền tuyến, vợ của những người lính được điều động đã cố gắng đặt hoa bên ngoài Điện Kremlin trước khi bị các nhân viên mật vụ chặn lại.
Nhóm phụ nữ này cho biết trên Telegram hôm thứ Bảy rằng những người phụ nữ này bị buộc phải di chuyển cuộc biểu tình đến Công viên Chiến thắng, ở trung tâm phía tây nam Moscow, và bị cảnh sát quấy rối.
Không rõ có bao nhiêu người tham gia cuộc biểu tình đó. Tổ chức này cho biết các hành động đồng thời được dàn dựng bởi các bà vợ quân nhân trên khắp đất nước.
Điện Kremlin đang coi tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống như một cuộc trưng cầu dân ý về cuộc chiến Ukraine, với tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cao cho Putin có khả năng cho thấy sự ủng hộ tiếp tục dành cho tổng thống bất chấp các lệnh trừng phạt đang diễn ra của phương Tây và sự cô lập ngoại giao ngày càng gia tăng.
Vào năm 2018, 67% cử tri đủ điều kiện đã đi bỏ phiếu và Điện Kremlin sẽ muốn khoe rằng họ đã đứng đầu con số đó.
Tại nước cộng hòa Chechnya do Nga cai trị, tỷ lệ cử tri đi bầu hôm thứ Bảy đạt 75%, theo kênh Telegram của ủy ban bầu cử địa phương. Tại thành phố Mariupol phía nam Ukraine, hội đồng thành phố đã đăng trên Telegram cáo buộc chính quyền làm việc với các công ty xây dựng để đưa các đội “nhà xây dựng Nga” đi bỏ phiếu trong khu vực bầu cử, làm tăng tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu trong khu vực.
Nhiều báo cáo từ các khu vực bị chiếm đóng của Ukraine, chẳng hạn như Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia, bao gồm cáo buộc từ người dân địa phương rằng các thành viên của quân đội Nga đã đến từng nhà và buộc công dân Ukraine phải bỏ phiếu trước họng súng.
Những bức ảnh do hội đồng thành phố Mariupol tải lên Telegram hôm thứ Bảy cho thấy các hành động phản đối quy mô nhỏ của người Ukraine bị ép bỏ phiếu, bao gồm cả việc làm hỏng phiếu bầu.
Chỉ một trong ba ứng cử viên phản đối Putin trong cuộc bầu cử là Vladislav Davankov ủng hộ đàm phán hòa bình với Ukraine.
Davankov, một cựu doanh nhân, đã kêu gọi một thỏa thuận hòa bình với Ukraine, đồng thời nói rằng Nga không nên nhượng lại cho Ukraine bất kỳ lãnh thổ nào mà họ đã chiếm đóng.
Hơn 114 triệu người Nga đủ điều kiện bỏ phiếu trong cuộc bầu cử, trong đó có gần 2 triệu người ở nước ngoài. Kết quả dự kiến sẽ được công bố vào Chủ nhật, với khả năng đảm bảo chắc chắn sẽ có một chiến thắng vang dội đối với Putin.
Việt Linh (Theo TheGuardian)