Margrethe, 83 tuổi, là quốc vương Đan Mạch đầu tiên tự nguyện từ bỏ ngai vàng sau gần 900 năm.
Thủ tướng Đan Mạch tuyên bố Frederik X là vua vào Chủ nhật sau khi mẹ ông là Nữ hoàng Margrethe II chính thức ký giấy thoái vị, trước đám đông khổng lồ đang vui mừng trước ngai vàng được truyền từ một vị vua yêu quý sang cho con trai nổi tiếng của bà.
Hàng ngàn người đã tụ tập bên ngoài cung điện nơi diễn ra lễ kế vị hoàng gia, tâm trạng hân hoan khi quốc gia Bắc Âu trải qua lần kế vị hoàng gia đầu tiên sau hơn nửa thế kỷ, không phải do cái chết của một vị vua.
Mặc bộ trang phục màu đỏ tươi, Margrethe đã ký thoái vị trong cuộc gặp với Nội các Đan Mạch tại Cung điện Christiansborg, một khu lâu đài rộng lớn ở Copenhagen, nơi từng là trụ sở quyền lực của Đan Mạch trong nhiều thế kỷ. Hiện tại nó có Phòng Tiếp tân Hoàng gia và Chuồng ngựa Hoàng gia cũng như Quốc hội Đan Mạch, văn phòng thủ tướng và Tòa án Tối cao.
Tiếp theo, Thủ tướng Mette Frederiksen tuyên bố Frederik là vua từ ban công của cung điện trước hàng ngàn thần dân của một vương quốc nơi mà các trang phục của hoàng gia chủ yếu mang tính biểu tượng trong kỷ nguyên dân chủ lập hiến hiện đại ngày nay.
Thủ tướng Frederiksen đọc bản tuyên ngôn ba lần, đó là truyền thống, khi vua Frederik đứng bên cạnh bà trong bộ quân phục nghi lễ được trang trí bằng các huy chương. Sau đó, xuất hiện trên ban công cùng với vua Frederick là Nữ hoàng Mary, người sinh ra ở Úc và bốn đứa con của cặp vợ chồng, và đám đông đồng thanh hát quốc ca.
Frederik nói: “Hy vọng của tôi là trở thành vị vua thống nhất trong tương lai. Đó là một nhiệm vụ mà tôi đã theo đuổi suốt cuộc đời mình.”
Theo thông lệ, mỗi vị vua mới sẽ áp dụng phương châm của hoàng gia làm nguyên tắc chỉ đạo cho triều đại của họ, và phương châm của Frederik là: “Thống nhất, cam kết vì vương quốc Đan Mạch”.
“Tôi muốn đáp lại sự tin tưởng mà tôi đã gặp được,” vị vua mới nói. “Anh cần sự tin tưởng từ người vợ yêu dấu của anh, em và những gì vĩ đại hơn chúng ta.”
Frederik sau đó hôn Mary, người mặc váy trắng, và một tiếng reo hò lớn khác lại vang lên từ đám đông.
Sau đó, họ rời Cung điện Christianborg trên một chiếc xe ngựa kéo khi chuông nhà thờ vang lên, và đi đến dinh thự Amalienborg của họ, nơi họ một lần nữa xuất hiện trước một đám đông khổng lồ đang cổ vũ và vẫy lá cờ quốc gia có hình chữ thập trắng trên nền đỏ.
Frederik, người rõ ràng rất xúc động, đã đặt cả hai tay lên trái tim mình để tỏ lòng cảm ơn.
Tài liệu thoái vị trước đó đã được trao cho Nữ hoàng Margrethe khi bà ngồi bên một chiếc bàn lớn phủ vải đỏ, xung quanh có các thành viên hoàng gia và chính phủ Đan Mạch ngồi. Frederik ngồi cạnh bà.
Sau khi ký xong, Margrethe đứng dậy và ra hiệu cho Frederik thế chỗ. “Chúa cứu nhà vua,” bà nói khi rời khỏi phòng.
Sự thoái vị để lại cho Đan Mạch hai nữ hoàng: Margrethe giữ tước hiệu của mình, trong khi vợ của Frederik trở thành Nữ hoàng Mary. Con trai cả của Frederik và Mary, Christian, 18 tuổi, đã trở thành thái tử và là người thừa kế ngai vàng.
Viện dẫn các vấn đề sức khỏe, Margrethe tuyên bố vào đêm giao thừa rằng bà sẽ từ chức, điều này gây sửng sốt cho một quốc gia từng mong đợi bà sẽ sống những ngày trên ngai vàng, như truyền thống của chế độ quân chủ Đan Mạch. Margrethe đã trải qua cuộc phẫu thuật lớn ở lưng vào tháng 2 năm ngoái và phải đến tháng 4 mới trở lại làm việc.
Ngay cả thủ tướng cũng không biết ý định của nữ hoàng cho đến ngay trước khi thông báo. Margrethe đã thông báo cho Frederik và em trai Joachim chỉ ba ngày trước đó, tờ báo Berlingske viết, trích dẫn cung điện hoàng gia.
Người dân khắp Đan Mạch tụ tập bên ngoài quốc hội, với nhiều con phố đông đúc được trang trí bằng cờ Đan Mạch màu đỏ và trắng. Một số cửa hàng treo ảnh của Margrethe và Frederik, trong khi xe buýt thành phố được trang trí bằng những lá cờ Đan Mạch nhỏ hơn theo phong tục trong các sự kiện hoàng gia. Nhiều người khác trên khắp vương quốc gần 6 triệu dân đã theo dõi chương trình truyền hình trực tiếp về sự kiện lịch sử này.
Ban nhạc của lực lượng vệ binh hoàng gia thực hiện cuộc diễu hành hàng ngày qua trung tâm thành phố Copenhagen nhưng lại mặc áo khoác màu đỏ thay vì màu đen thông thường để đánh dấu các sự kiện lớn.
Rene Jensen, cư dân Copenhagen, mặc một bản sao của áo choàng hoàng gia và đội vương miện màu tím nạm đá quý trên đầu, nói rằng ông kỳ vọng Frederik sẽ trở thành “một vị vua của đất nước, đại diện cho chúng ta ở khắp mọi nơi”.
Lần cuối cùng một quốc vương Đan Mạch tự nguyện từ chức là vào năm 1146, khi vua Erik III Lam thoái vị để vào tu viện. Margrethe thoái vị vào cùng ngày tháng 1 năm bà lên ngôi sau cái chết của cha bà, Vua Frederik IX, vào ngày 14 tháng 1 năm 1972.
Chế độ quân chủ của Đan Mạch có nguồn gốc từ vua Viking Gorm the Old vào thế kỷ thứ 10, khiến nó trở thành chế độ quân chủ lâu đời nhất ở châu Âu và là một trong những chế độ lâu đời nhất trên thế giới.
Người Úc cũng đổ ra đường phố Copenhagen để ăn mừng việc một người trong số họ trở thành nữ hoàng.
“Tôi nghĩ thật tốt khi cô ấy không xuất thân từ hoàng gia và có xuất thân bình thường ở Úc.” Judy Langtree, người đã thực hiện chuyến hành trình dài từ Brisbane cùng con gái để chứng kiến sự kiện hoàng gia, cho biết. Chúng tôi có thể liên tưởng nhiều hơn đến điều đó, bởi vì bà ấy xuất thân từ tầng lớp trung lưu, và chúng tôi cũng vậy.
Một cuộc khảo sát do đài truyền hình công cộng DR của Đan Mạch ủy quyền công bố hôm thứ Sáu cho thấy 79% trong số 1.037 người được viện thăm dò Epinion thăm dò nói rằng họ tin rằng Frederik đã sẵn sàng nắm quyền và 83% cho biết họ nghĩ vợ ông là Mary đã sẵn sàng trở thành người đứng đầu.
Việt Linh (Theo Euro News)