Hàng trăm người trên khắp các thành phố của Nga đã đổ xô đến các đài tưởng niệm tạm thời và cầu nguyện cho các nạn nhân của đàn áp chính trị, sau tin tức về cái chết của Navalny tại một trại giam ở Bắc Cực.
Một nhóm nhân quyền nổi tiếng đưa tin, hơn 400 người đã bị giam giữ ở Nga khi đang tưởng nhớ thủ lĩnh phe đối lập Alexei Navalny, người đã chết tại một trại giam xa xôi ở Bắc Cực.
Cái chết đột ngột của Navalny, 47 tuổi, là một đòn giáng mạnh vào nhiều người Nga, những người đã đặt hy vọng vào tương lai vào kẻ thù hung hãn nhất của Tổng thống Vladimir Putin. Navalny vẫn lên tiếng chỉ trích Điện Kremlin không ngừng ngay cả sau khi sống sót sau vụ đầu độc chất độc thần kinh và nhận nhiều án tù.
Tin tức này vang dội khắp toàn cầu, và hàng trăm người ở hàng chục thành phố của Nga đã đổ xô đến các đài tưởng niệm và tượng đài đặc biệt dành cho các nạn nhân của các cuộc đàn áp chính trị bằng hoa và nến vào thứ Sáu và thứ Bảy để tưởng nhớ chính trị gia này. Tại hơn chục thành phố, cảnh sát đã bắt giữ 401 người vào tối thứ Bảy, theo nhóm quyền OVD-Info chuyên theo dõi các vụ bắt giữ chính trị và cung cấp trợ giúp pháp lý.
Nhóm này cho biết hơn 200 vụ bắt giữ đã được thực hiện tại St. Petersburg, thành phố lớn thứ hai của Nga. Trong số những người bị giam giữ có Grigory Mikhnov-Voitenko, một linh mục của Nhà thờ Chính thống Tông đồ – một nhóm tôn giáo độc lập với Nhà thờ Chính thống Nga – người đã công bố trên mạng xã hội kế hoạch tổ chức lễ tưởng niệm Navalny và bị bắt vào sáng thứ Bảy bên ngoài nhà của ông. OVD-Info đưa tin, ông ta bị buộc tội tổ chức một cuộc biểu tình và bị đưa vào phòng giam trong đồn cảnh sát, nhưng sau đó phải nhập viện vì đột quỵ.
Các tòa án ở St. Petersburg đã ra lệnh cho 42 người trong số những người bị giam giữ hôm thứ Sáu phải ngồi tù từ một đến sáu ngày, trong khi chín người khác bị phạt, các quan chức tòa án cho biết vào cuối ngày thứ Bảy. Tại Moscow, ít nhất 6 người đã bị tuyên án 15 ngày tù, theo OVD-Info. Nhóm này cho biết một người cũng bị bỏ tù ở thành phố phía nam Krasnodar và hai người khác ở thành phố Bryansk.
Tin tức về cái chết của Navalny xuất hiện một tháng trước cuộc bầu cử tổng thống ở Nga được nhiều người dự đoán sẽ mang lại cho Tổng thống Vladimir Putin thêm sáu năm nắm quyền. Các câu hỏi về nguyên nhân cái chết vẫn kéo dài đến Chủ nhật và vẫn chưa rõ khi nào chính quyền sẽ trả thi thể ông cho gia đình.
Nhóm của Navalny hôm thứ Bảy cho biết chính trị gia này đã bị “sát hại” và cáo buộc chính quyền cố tình trì hoãn việc trả thi thể, trong khi mẹ của Navalny và các luật sư nhận được thông tin trái ngược nhau từ nhiều tổ chức khác nhau nơi họ đến để tìm kiếm thi thể. Người phát ngôn của Navalny, Kira Yarmysh, cho biết hôm thứ Bảy: “Họ đang đẩy chúng tôi đi vòng tròn và che đậy dấu vết của họ”.
“Mọi thứ ở đó đều được camera ghi lại. Mỗi bước đi của anh ấy đều được quay phim từ mọi góc độ trong suốt những năm qua. Mỗi nhân viên đều có một máy ghi hình. Trong hai ngày, không có một video nào bị rò rỉ hoặc xuất bản. Không có chỗ cho sự không chắc chắn ở đây”, chiến lược gia và đồng minh thân cận nhất của Navalny, Leonid Volkov cho biết hôm Chủ nhật.
Theo Yarmysh, một bức thư được đưa cho mẹ của Navalny cho biết ông qua đời lúc 2:17 chiều thứ Sáu. Các quan chức nhà tù đã nói với mẹ anh khi bà đến trại giam hôm thứ Bảy rằng con trai bà đã chết vì “hội chứng đột tử”, Ivan Zhdanov, giám đốc Tổ chức Chống Tham nhũng của Navalny, viết trên X, trước đây gọi là Twitter.
Cơ quan Nhà tù Liên bang Nga báo cáo rằng Navalny cảm thấy mệt mỏi sau khi đi dạo hôm thứ Sáu và bất tỉnh tại trại giam ở thị trấn Kharp, thuộc vùng Yamalo-Nenets, cách Moscow khoảng 1.900 km về phía đông bắc. Cơ quan này cho biết xe cấp cứu đã đến nhưng anh ta không thể tỉnh lại và cho biết thêm rằng nguyên nhân cái chết vẫn đang “được xác định”.
Navalny đã bị bỏ tù kể từ tháng 1 năm 2021, khi ông trở về Moscow sau khi hồi phục ở Đức sau vụ đầu độc chất độc thần kinh mà ông đổ lỗi cho Điện Kremlin. Navalny đã nhận ba án tù kể từ khi bị bắt, với một số cáo buộc mà ông đã bác bỏ vì có động cơ chính trị.
Sau phán quyết cuối cùng kết án anh ta 19 năm tù, Navalny cho biết anh ta hiểu rằng mình đang “chung thân, được đo bằng thời gian sống của tôi hoặc thời gian tồn tại của chế độ này”.
Vài giờ sau khi cái chết của Navalny được báo cáo, vợ ông, Yulia Navalnaya, đã xuất hiện đầy ấn tượng tại Hội nghị An ninh Munich.
Bà Yulia nói rằng bà không chắc liệu mình có thể tin vào tin tức từ các nguồn chính thức của Nga hay không, “nhưng nếu điều này là sự thật, tôi muốn Putin và mọi người xung quanh Putin, bạn bè của Putin, chính phủ của ông ấy biết rằng họ sẽ chịu trách nhiệm về những gì họ đã làm với đất nước chúng tôi”.
Việt Linh (Theo TheGuardian)