Tổng thống Philippines bổ sung hội nghị thượng đỉnh ba bên ‘không chống lại bất kỳ quốc gia nào’.
Một thỏa thuận hợp tác giữa Philippines, Hoa Kỳ và Nhật Bản sẽ thay đổi động lực ở Biển Đông và khu vực, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cho biết hôm thứ Sáu, trong khi tìm cách đảm bảo với Trung Quốc rằng đó là thỏa thuận hợp tác không phải là một mục tiêu.
“Tôi nghĩ thỏa thuận ba bên là cực kỳ quan trọng”, Marcos nói trong cuộc họp báo ở Washington một ngày sau khi gặp Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida trong hội nghị thượng đỉnh ba bên đầu tiên giữa các quốc gia.
“Nó sẽ thay đổi sự năng động mà chúng ta thấy trong khu vực, ở ASEAN ở châu Á, xung quanh Biển Đông”, Marcos nói, đề cập đến Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á.
Ba nhà lãnh đạo bày tỏ “mối lo ngại sâu sắc” về “hành vi nguy hiểm và hung hăng” của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi vận chuyển hơn 3 ngàn tỷ USD thương mại hàng năm bằng tàu biển với nhiều tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và các nước khác.
Tuy nhiên, Marcos cho biết hội nghị thượng đỉnh “không chống lại bất kỳ quốc gia nào” mà tập trung vào việc làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế và an ninh giữa Manila, Washington và Tokyo.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông bất chấp phán quyết năm 2016 của Tòa án Trọng tài Thường trực cho rằng các yêu sách sâu rộng của Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý.
Các tàu của Philippines và Trung Quốc đã xảy ra một loạt vụ va chạm trong tháng qua, trong đó có việc sử dụng vòi rồng và trao đổi bằng lời nói nảy lửa.
Bắc Kinh hôm thứ Năm đã triệu tập đại sứ Manila tại nước này và một quan chức Đại sứ quán Nhật Bản để phản đối điều mà Bộ Ngoại giao nước này mô tả là “những bình luận tiêu cực” chống lại Trung Quốc.
Tranh chấp Trung Quốc-Philippines ngày càng sâu sắc trùng hợp với việc gia tăng cam kết an ninh với Mỹ dưới thời Marcos, bao gồm việc mở rộng quyền tiếp cận của Mỹ tới các căn cứ của Philippines, cũng như với Nhật Bản, quốc gia dự kiến sẽ ký hiệp ước quân sự tương ứng với Manila.
Biden đã yêu cầu Quốc hội cấp thêm 128 triệu USD cho các dự án cơ sở hạ tầng tại các căn cứ của Philippines.
Marcos cũng bày tỏ sự tin tưởng rằng khoảng 100 tỷ USD trong các thỏa thuận đầu tư có thể có trong vòng 5 đến 10 năm tới kể từ hội nghị thượng đỉnh sẽ có kết quả.
Khi ở Washington, Marcos cũng đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, người đã bảo đảm với ông rằng Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ.
“Toàn bộ sự hợp tác này rất quan trọng đối với an ninh chung của chúng ta và sự thịnh vượng liên tục trên toàn khu vực”, Austin nói, đồng thời nhắc lại cam kết phòng thủ mạnh mẽ của Biden.
Việt Linh (Theo Nikkei Asia)