Hoa Kỳ và 12 đồng minh đã đưa ra cảnh báo cuối cùng cho phiến quân Houthi vào thứ Tư rằng hãy ngừng các cuộc tấn công vào các tàu ở Biển Đỏ nếu không sẽ phải đối mặt với hành động quân sự có chủ đích.
Các chiến binh có trụ sở tại Yemen đã thực hiện ít nhất 23 cuộc tấn công nhằm đáp trả cuộc chiến Israel-Hamas ở Gaza kể từ ngày 19/12.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Biden từ chối nêu chi tiết các quy tắc về khả năng tham gia nếu các cuộc tấn công tiếp tục, nhưng nhấn mạnh rằng lực lượng Houthi do Iran hậu thuẫn sẽ “không lường trước được một sự đáp trả khủng khiếp” từ Mỹ và các đồng minh.
Quan chức này, người phát biểu với điều kiện giấu tên theo các quy tắc cơ bản do Tòa Bạch Ốc đặt ra, đã phát biểu ngay sau khi các nước đưa ra tuyên bố chung trước đó vào thứ Tư lên án các cuộc tấn công và nhấn mạnh rằng sự kiên nhẫn của quốc tế đang bị căng thẳng.
Tuyên bố được ký bởi Hoa Kỳ, Úc, Bahrain, Bỉ, Canada, Đan Mạch, Đức, Ý, Nhật Bản, Hà Lan, New Zealand, Singapore và Vương quốc Anh. Ngoài ra, hôm thứ Tư, Hoa Kỳ đã kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hành động chống lại người Houthis và cảnh báo nhà tài trợ Iran của họ rằng họ có quyền lựa chọn về việc tiếp tục hỗ trợ cho phiến quân.
Các nước cho biết: “Bây giờ hãy để thông điệp của chúng tôi rõ ràng: chúng tôi kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các cuộc tấn công bất hợp pháp này và thả các tàu và thủy thủ đoàn bị giam giữ bất hợp pháp”. “Người Houthis sẽ chịu trách nhiệm về hậu quả nếu họ tiếp tục đe dọa tính mạng, nền kinh tế toàn cầu và dòng chảy thương mại tự do trên các tuyến đường thủy quan trọng của khu vực.”
Trong nhiều tuần, người Houthis đã tuyên bố tấn công các tàu ở Biển Đỏ mà họ cho rằng có liên quan đến Israel hoặc đang hướng tới các cảng của Israel. Họ nói rằng các cuộc tấn công của họ nhằm mục đích chấm dứt cuộc tấn công trên không và trên bộ của Israel ở Dải Gaza vốn được gây ra bởi cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 của nhóm chiến binh Palestine Hamas ở miền nam Israel.
Tuy nhiên, mối liên hệ với các tàu bị nhắm tới trong các cuộc tấn công của phiến quân ngày càng trở nên mong manh hơn khi các cuộc tấn công tiếp tục diễn ra.
Các cuộc tấn công nhằm vào các tàu vận tải thương mại đi qua eo biển Bab el-Mandeb quan trọng nối các thị trường ở châu Á và châu Âu kể từ cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 của Hamas và cuộc chiến sau đó của Israel chống lại nhóm chiến binh ở Gaza.
Mỹ và các đồng minh đã thành lập Chiến dịch Người bảo vệ Thịnh vượng để bảo vệ giao thông tàu bè và hiện tại, các tàu chiến của Mỹ, Pháp và Anh đang tuần tra khu vực. Hôm Chủ nhật, trực thăng Mỹ đã nổ súng vào phiến quân Houthi sau khi họ tấn công một tàu chở hàng ở Biển Đỏ, giết chết một số người trong số họ.
Theo Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ, các trực thăng của Hải quân Mỹ đã bắn trả để tự vệ đánh chìm 3 trong số 4 chiếc thuyền và giết chết những người trên tàu trong khi chiếc thuyền thứ 4 bỏ chạy khỏi khu vực. Người Houthi thừa nhận rằng 10 chiến binh của họ đã thiệt mạng trong cuộc đối đầu và cảnh báo về hậu quả.
Các tàu Mỹ trong những tuần gần đây đã bắn hạ làn sóng hỏa tiễn đạn đạo của Houthi và máy bay không người lái.
Tổng thống Joe Biden đã tìm cách giữ cho cuộc chiến kéo dài ba tháng giữa Israel và Hamas không leo thang thành một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Tuy nhiên, quan chức này nhấn mạnh rằng Mỹ và các đồng minh sẽ phản ứng tương tự trước hành động ác ý như vậy, có tác động đến thương mại toàn cầu ở mọi nơi trên thế giới.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc John Kirby nói: “Như Tổng thống đã nói rõ, Mỹ không tìm kiếm xung đột với bất kỳ quốc gia hay chủ thể nào ở Trung Đông, chúng tôi cũng không muốn thấy cuộc chiến giữa Israel và Hamas mở rộng trong khu vực”. Kirby nói. “Nhưng chúng tôi cũng sẽ không chùn bước trước nhiệm vụ bảo vệ bản thân, lợi ích của mình, đối tác của mình hoặc dòng chảy tự do của thương mại quốc tế.”
Quan chức này cho biết bất kỳ hành động tiềm năng nào chống lại người Houthis sẽ được thực hiện “theo cách rất thông minh và không có khả năng khiến chúng ta lún sâu vào tình huống” với Iran và các nhóm ủy nhiệm của nước này.
Tại Liên Hợp Quốc, phó đại sứ Mỹ Christopher Lu nói rằng nếu không có sự hỗ trợ của Iran, lực lượng Houthi “sẽ gặp khó khăn trong việc theo dõi và tấn công các tàu thương mại đi qua các tuyến đường vận chuyển qua Biển Đỏ và Vịnh Aden một cách hiệu quả”.
Tuần trước, Biden đã ra lệnh cho Mỹ không kích các nhóm dân quân được Iran hậu thuẫn, bao gồm cả Kataib Hezbollah, sau khi ba quân nhân Mỹ bị thương trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở miền bắc Iraq.
Vào tháng 11, các máy bay chiến đấu của Mỹ đã tấn công một trung tâm hoạt động và nút chỉ huy và kiểm soát Kataib Hezbollah, sau một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn nhằm vào lực lượng Mỹ tại Căn cứ Không quân Al-Asad ở miền Tây Iraq. Lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn cũng thực hiện một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào cùng căn cứ không quân này vào tháng 10, gây thương tích nhẹ.
Việt Linh (Theo TheGuardian)